Pozoia da Nafarroako animalien etsai nagusietako bat. Hala salatu dute Ekologistak Martxan, SEO/BirdLife eta WWF talde ekologistek. Iazko apirilean pozoitutako 120 hegazti harrapari hilik agertu ziren Erriberako hiru ehiza barrutitan. Orain, akusazio gisa joko dute ekologistek auzitara, epaituko dituzten bost lagunen aurka. Nafarroako Gobernuak pozoiari aurre egiteko borondaterik ez duela salatu dute, eta neurriak hartzeko eskatu diete agintariei.
Zehazki, Tutera eta Cintruenigoko hiru ehiza barrutitan agertu ziren hilik babes bereziak dituzten hegazti multzoak. Tartean zeuden miru beltzak, sai arreak, sai zuriak, zingira-mirotzak eta miru gorriak. Pozoituta hil ziren. Ikerketa hasi, eta uztailean bost lagun atxilotu zituen Foruzaingoak. Montes del Cierzo ehiza barrutiko kide bat, guarda eta presidentea, Cintruenigoko ehiza barrutiko presidentea eta ustez Monte Altoko ehiza barrutiko pozoitzeekin zerikusia duen beste pertsona bat. Talde ekologistek orduan izan zuten gertaeraren berri. “Nafarroan inoiz egon den hegaztien pozoitze kasurik larriena da”, jakinarazi du Miguel Angel Fernandez Ekologistak Martxan taldeko kideak. “Nahita egindako sarraskia da argi eta garbi”, gaineratu du.
Antza, pozoitutako gizengarriekin hil zituzten hegaztiak. “Ehiza barrutietatik harrapariak kendu nahian, ehiztariek ehizatzeko animalia gehiago izateko”, salatu du Fernandezek. Izan ere, untxiak eta eperrak jaten dituzte zenbait harraparik. Produktu fitosanitarioak baliatu zituzten pozoitzeko, batez ere, nekazaritza erabilera duten produktuak. Pozoia janari barruan —magdalenetan, arrautzopiletan eta txorizoan— ezkutatu zuten.
Hiru talde ekologistek jakinarazi dutenez, Erriberan gertatutakoa ez da kasu bakarra izan. Hainbat eta hainbat dira pozoitze kasuak Nafarroan. “Tamalez, hamaika kasu gehiago daude; askotan haien berri ez dugu izaten”, esan du Ekologistak Martxan taldeko kideak. Nafarroako legediak eta Espainiako legediak debekatzen du pozoia erabiltzea, delitua da, baina, hala ere, baliatzen jarraitzen dute zenbaitek.
Hori dela eta, Nafarroako Gobernuaren eta zehazki Ingurumen Departamentuaren jarrera salatu dute ekologistek. “Salaketa jarri genuenetik ez dute inolako neurririk hartu, eta, beraz, animaliak pozoitzen jarraitzen dute”, dio Ramon Elosegi SEO/BirdLife taldeko kideak. “Arriskutsua da, pozoitutako amu gehiago daudelako, eta, ondorioz, hegazti gehiago hil eginen dira”, gaineratu du. Gobernuak arazoari ez diola heldu nahi jakinarazi du, “interesik” ez duelako. “Gizarteak ez dio garrantzirik ematen, eta oharkabean pasatzen da; horregatik, gobernuak ez du neurririk hartzen”, azaldu du Elosegik. Erriberako hegaztien auzian gobernua bakarrik “ustezko errudunez” arduratu dela uste du Fernandezek, eta, bitartean, “biktima bakarraz, ingurumenaz, alegia, ahaztu da; inork ez du ezer egin laguntzeko”. Horregatik aurkeztuko dira auzitegian, atxilotutako bost lagunen aurkako kasuan. “Zigor Kodea betetzea nahi dugu, eta delitua den heinean, gogor ezartzea eskatuko dugu”. Bi urterako espetxe zigorra jaso dezakete bost inputatuek, eta erantzukizun zibila ere eskatuko dute talde ekologistek.
Pozoiaren gaia gizarteratu nahi dute ekologistek. “Nafarroan pozoiaren erabilera oso larria da, eta gizarteak hausnartu behar du horren inguruan”, esan du Carlos Cano WWFko kideak.
“Arriskuan” jartzen dituzte animaliak, harrapariak suntsitzeko amu pozoituak erabiltzen dituztenean. Osasunarentzat eta ingurumenarentzat ere kaltegarriak direla adierazi du. Horregatik, Canok lehenbailehen neurriak hartzeko eskatu dio Nafarroako Gobernuari. “Gertatutakoa berriro gerta ez dadin, ezinbestekoa da neurriak hartzea eta Nafarroako ehiza barruti guztietan zainketa zorroztea; gobernuaren ardura da hori”, gogorarazi du WWFko kideak.