“Nahiago dut pestizida, belar hiltzaile, ongarri eta nitrato gabeko elikagaiak hartzea”. Hala dio Maximiliano Martinelli pastagileak (Barga, Italia, 1971). Eskuz egindako pasta ekologikoa egiten du. Duela hogei urte etorri zen Euskal Herrira, maitasunagatik. Betidanik gustuko izan du pasta, Italian bizi zenean ia egunero jaten zuen. “Txikitatik egin dugu pasta etxean; oroitzapen onak ekartzen dizkit”. Pastak, karbohidrato asko dituenez, gizentzen duen ustea dago. Martinellik hori gezurtatu du. “Pastak ez du gizentzen, ogia bezalakoa da. Pastari botatzen dioguna da gakoa. Pastari carbonara saltsa botaz gero, normala da gizentzea. Baina barazkiekin eta olio pixka batekin janez gero, ez dago inongo arazorik”, azaldu du Martinellik.
“Bost urte baino gehiago daramatzat kontsumo talde batean. Nire egunerokoan saiatzen naiz gauza ekologikoak erosten, besteak beste, janari ekologikoa eta hemen egindako arropa”, azaldu du Martinellik. Horregatik erabaki zuen pasta ekologikoa egitea, bere buruarekin kontsekuente izateko. Gainera, pastagile asko daude; Martinelliren produktua, ordea, berezia da, eta horrek tokia egiten dio merkatuan.
Produktu ekologikoak egiteko, lehengaiek ere ekologikoak izan behar dute. Gari gogorrarekin egiten du pasta Martinellik. Bila hasi zen, eta Nafarroan ez zuen gari gogor ekologikorik aurkitu. “Aragoin gari gogor ekologikoa lantzen duen kooperatiba bat aurkitu dut”. Gari hori erabiltzen du, proteina asko dituelako, eta pasta egiteko beharrezkoa den semola lortzen du horrela. Pasta ekologikoa, integrala eta zuria egiten du.
Lehengaiez gain, pasta lantzeko modua ere garrantzitsua da. Semola uretan jartzen du 20 minutuz, ondoren, brontzezko trefilarekin mozteko. “Brontzezko trefilak porositate handia ematen dio pastari. Hori, egosterakoan, baina baita saltsarekin nahasterakoan ere, asko nabaritzen da”, azaldu du Martinellik. Moztu eta forma eman eta gero, pasta lehortu egin behar da. “Lehorketa motela egiten dut nik, pasta 40 gradutik beherako tenperaturan utzita. Bero gehiagorekin pasta azkarrago lehortzen da, baina kalitate handia galtzen du”.
Aurrera begira beste ideia batzuk ere baditu. “Martxo aldera, espelta gariarekin saiatuko naiz pasta egiten”. Elikadura adituen arabera, espeltak gari gogorrak baino digestio hobea eragiten du. Horrez gain, uda aldera azenarioa, tipula eta tomatearekin pasta egiteko ahalegina egin nahi du. “Orain, baratzean ez dago gauza askorik. Uda heltzean saiatuko naiz pasta berriak egiten. Betiere ekologikoak direnak”. Buruan duen beste produktua tagliatelleak dira. Baina horretarako pasta egiteko makina egokitu behar du. “Makinatik mozteko orduan, pasta luzera ezberdinean mozten du. Beraz, dena luzera berean mozteko, kurba egiten duen gailua behar dut. Horren bidez, pasta ez da hautsiko, eta nahi dudan unean moztu ahal izango da”.
Iazko urtarrilean hasi zen enpresa sortzen. Garraiolari lanetan ibili da urtetan Martinelli, kamioiarekin. Hilabetetako lanaren ostean, azaroan hasi zen pasta saltzen. “Hiru hilabete daramatzat saltzen, eta oraingoz aurrera doa. Behin erosita, hainbatek errepikatu egin dute. Gainera, produktua gero eta ezagunagoa da”. Interneten saltzen du, baina baita dendatan ere. “Belar dendatan saltzen dute Martinelli pasta. Leku berezietan saltzeko produktua da”. Pasta industriala baino garestiagoa bada ere, Martinellik uste du eskuz egindako pasta ekologikoa izateko ez dela garestia: 2,10 euro kilo erdiak.
Gaur egun, Iruñerria osoan saltzen du, eta Gipuzkoara zabaltzen ari da. “Donostia, Irun, Andoain eta Errenterian badago salgai. Nafarroatik kanpo joatea garrantzitsua da, abuztuan ez baita inor gelditzen”, dio pastagileak. Garraiolaria zenean baino ordu gehiago egiten du lan Martinellik orain. Baina ez zaio axola, orain gustuko lana egiten baitu. “Goizean 06:00etan altxatzen naiz egunero, eta 14:30 arte lan egiten dut lantegian. Gero, bazkaldu, eta arratsaldean saltzaile lana egiten dut. Dendaz denda joaten naiz, nire pasta saltzen”.
Jateko hamaika modu
Pasta mota asko daude. Martinellik kiribila, maskor itxurakoa eta makarroiak egiten ditu. Guztiak edozein modura jan daitezke; hala ere, Martinellik baditu bere lehentasunak. “Kiribilak finagoak dira, beraz, nik nahiago dut, adibidez, olioa eta gazta parmatar xehatuarekin jan. Makarroiak eta maskor itxura dutenak, hobeak dira saltsarekin jateko. Baina bakoitzak nahi duen bezala jateko dira”. Martinelliri asko gustatzen zaio pasta, eta edozein erara jaten du, baina bereziki gogoko du pasta kiribila, olio, baratxuri eta kaiena apur batekin jatea.
Enpresa martxan jartzeko hamar hilabete behar izan ditu Martinellik. Hiru hilabete baino gutxiago daramatza saltzen, baina enpresa txikia aurrera doa. Kalitatezko produktu osasuntsuak eskaini nahi ditu Martinellik.