Idoia Sobrino
Nafarroako liburutegietako erabiltzaile direnen eta ez direnen artean egindako inkestan, hamarretik zazpik baino gehiagok hurrengoa diote: bertzeak bertze, liburutegiak haur eta gazteen hezkuntzan lagungarriak direla, kalitatezko aisia eta entretenimendua ematen dutela, adin guztietan etengabeko prestakuntza errazten dutela, baita Interneterako sarbidea erraztu ere, eta elkarguneak eskaintzen dituztela. Oinarrizko zerbitzutzat jotzen dituzte, baita ez-erabiltzaileek ere, eta ados dira beren zergetako diru parte bat liburutegietan inbertitzearekin.
Jendeak badaki zergatik den oinarrizko zerbitzu publiko bat. Estatistika eta datuek, aldiz, zifrak behar dituzte. Eta politikariek ere bai. Gure dirua kudeatzen dutenean, aurrekontuak egiten dituztenean, zergatik honi hau eman eta bertzeari hura eztabaidatzen dutenean, argudioak defendatzeko zifrak behar dituzte.
Horregatik egin da Interneten ikusgai dagoen liburutegien balioaren ikerlana Nafarroan. Behar dituenak datu horiek erabil ditzan. Behar ez dituenak hasierako arrazoiekin nahikoa izanen du, baina ongi dago herriari bere dirua non eta nola inbertitzen den azaltzea. Eta inbertitu den diru horrek onurak edo kalteak ekartzen dituen ere bai.
Kultura diruaren muga horietan sartzea harrigarria izan badaiteke ere, egia da kulturarentzat ere dirua behar dugula. Kalitatezko zerbitzuak eskaintzeko dirua behar dugula, baina zenbat? Osasun arlo publiko eta pribatua badira, hezkuntza publiko eta pribatua… hor ez da zaila konparaketa egitea, baina liburutegiek zenbat balio dute?
Anitzek erran dute liburutegiek ez daukatela preziorik, ezin zaiola zifrarik jarri, hori erokeria dela ere irakurri izan dut. Eta ados nago. Baina orain, zifrak eskutan, Nafarroako liburutegietan inbertitutako euro bakoitzeko gizarteak lau euro inguru bueltan hartzen dituela dakigunean, Liburutegiak ez dira gastua, inbertsioa baizik leloa ez dela jada uste huts bat ere ozen baiezta dezakegu.
Adituen lantalde batek Nafarroako 5.200 herritarri baino gehiagori egindako galdeketen eta formulen bitartez egindako ikerlan baten emaitza sendoen datuak ditugu. Eta horrekin Gobernuak aurrekontuak prestatzerako jokoan parte hartzeko tresna baliagarria lortu dugu.
Baina zer da euro bakoitzeko lau bueltan lortzea? Lehenik eta behin, negozioa errentagarria dela jakitea. Zerbitzua pribatua balitz, egindako inbertsioak negozioarekin aitzinerat jarraitu ahal izateko aukera emanen ligukeela, ez ginela dirua galtzen ariko, alegia. Hori gure dirua kudeatzen dutenen ikuspuntutik. Hitz guttitan, merezi diela/digula.
Baina norbanakoaren ikuspuntutik begiratuta ere, horrek erran nahi duena da liburutegiak zerbitzu publikoak ez balira bakoitzak gure sakeletik nahikotxo gehiago ordaindu beharko genukeela zerbitzu berberak izatearen truke. Aurrezten dugunarekin, hemen nire proposamena: Liburuaren Egunean larrosak oparitzen ahal ziren, ohiturak dioen bezala, eta ez edozein lore, joan den astean Iruñean ikusi genuen bezala.