Albisteak

2014-04-042014-04-04Nafarroa

Behin eta berriz zanpatuak

Duela aste batzutatik hona nafar gizarteak bizi izan duena zanpaketa berri bat da, umiliazioetan umiliagarrienetakoa.Giroa bero-bero zegoen; lehendakaria behingoz gobernutik kentzea hurbil ikusten zen, eta bide batez, agerian jarri den ustelkeria argitzea eta, akaso, zigortzea. Baina ez da horrelako deus ere gertatu, eta, aitzitik, iduri du Barcina andereak bere mesederako erabili duela afera, biktima gisa agertu eta euskal abertzaleen aurkako bere borrokan laguntza eskatzeko.

2007ko hauteskundeak bizi eta oroitzen dituen edonork orduko sentipenak berritu izanen ditu. Orduan ere arnastu genuen gogoa eta poza, aldaketa zetorrelakoan, UPNren legealdi ilunak amaitzera zihoazelakoan. Nolabait ere, Barcina eta Sanzen menpean jasan beharreko guztia gehiegi izan zela, eta gehiegikeriak gertatzen direnean espero den bezala, hori gelditzeko ordua ere bazela.

Baina, zazpi urte geroago bizitu berri dugun honekin, pentsa daiteke alderantziz dela: Zenbat eta gehiegikeria handiagoa egin eta hala agertu, orduan eta zilegitasun handiagoa dutela hortan segitzeko. Eta hori baino umiliazio eta jazarpen bortitzagorik ez dut irudikatzen.

Hala gaude une honetan. Haserre, amorruz beterik, jasaten dugun bortizkeria nolabait ere kanporatu nahirik. Edo erabat etsita. Etsigarria baita; Iruñean bertan, Gazteluko plaza-Euskal Jai-Arantzadi kasuek lur jota utzi dute herritarren gogoa, eta lurraldean oro har, Itoizko urtegiak-Kanalak, eta gertatu berri den ustelkeriaren aferak ere eragina izan dute. Oraintxe bertan, AHTren lanak edota Goi Tentsioko ibilbidearen egitasmoa mehatxu berriak dira. Horien eta sistema publikoa delakoaren murrizketen gibelean, gainera, Tokiko Administrazioaren lege berria gordetzen da, herrien eta kontzejuen autonomia eta izatea bera desagerraraz dezakeena. Bai, bai, oraindik ere badute non segitu, eta, beraz, guk ere non aritu!

Zanpaketa berri honetatik ere zerbait ikasi izanen dugu. Bertzerik ez bada, zanpatzen gaituen munstro horren aurpegi ikaragarria ikusi dugu, Estatua-Opus-Iruñeko oligarkia hirukoak osatzen duena (horiek ere bat bakarra, hiruko "santua"). Hain zuzen ere, hiruko horrek ezarri dizkigu Foru-autonomia eta egungo gobernu eta administrazio sistema, bizi dugun jazarpena ahalbidetzen duena. Munstroari tamaina hartu izanen diogula, eta horren arabera jokatzen asmatuko ahal dugu! Guri, behintzat, gauza bat gelditu zaigu argi: antzu dela herritarron indarra euren Parlamentura, euren auzitegietara bideratzea, horietan gure indarra bahiturik gelditzen dela.

Karriketara ateri eta elkartzerakoan herri-indarra sentitu eta grina piztu delakoan, eta herritarrok geurea egiteko bide berriak asmatuko ditugulakoan, jazarpenetik altxatzeko animoak nafar herrikide guztiei!

2014-04-042014-04-04Nafarroa

BASERRITIK MERKATURA ZUZENEAN

EHNE sindikatuak eta Arangurengo Udaleko Ingurumen Sailak martxoaren 29an larunbatarekin Merkatu gardena antolatu zuten. Goiz osoan Mutiloako Ibaialde pasealekuan hainbat baserritarrek euren produktuak izan zituzten salgai. Horrekin batera, gazta egit...

2014-04-042015-04-21Nafarroa

“UPNk euskal usaina duen edozer baztertu egiten du”

Gora Iruñea plataformak salatu du Iruñeko herri mugimenduak gero eta arazo gehiago dituela ekintzak antolatzeko. Martxoaren 28an, sanferminetako jaiguneagatik udalari 26.000 euroren baino gehiagoren tasak ordaindu zizkioten. Hori guztia salatzeko eta herri kultura aldarrikatzeko, Kultura Eztanda ekinbidea antolatu dute bihar goizerako. Han, hainbat kultura taldek musikaz eta dantzaz beteko dituzte Alde Zaharreko lau plaza. Rakel Arjol Gora Iruñeko kidea da (Iruñea, 1989), eta, dioenez, Kultura Eztanda Iruñeko herri kulturaren erakusleihoa izango da.

Zer da Kultura Eztanda?

Kultura Eztanda Gora Iruñea plataformak sortu duen aldarrikapen kulturala da, Iruñeko herri kultura aldarrikatzeko eta iruindarrek ikusteko zer-nolako indarra duen hemengo herri kulturak. Bihar, 12:00etan, Sarasatetik abiatuko dira lau kalejira. Horietako bakoitza plaza batera joango da: San Frantziskora, Udaletxekora, Gaztelukora eta Navarreriara. Leku horietako bakoitzean, ordu betez, ekitaldi kulturalak izango dira, eta, 14:00etan, Sarasatera itzuliko gara denok, han manifestua irakurtzeko.

Zergatik sortu duzue aldarrikapen hori?

Iaz, Gora Iruñeak Aurten bai kanpaina egin zuen. Horren helburua sanferminetako jaigunea lortzea zen. Aurten, hasiak gara jaigunea antolatzen. Baina berebiziko garrantzia eman nahi genion Iruñeko kulturari. Horregatik idatziko dugu Iruñea biziz manifestua, eta bihar aldarrikapen eguna izango dugu.

Zein arazo dituzue kultura eragileek?

Kultura eragileek udalarekin dituzten hitzarmenak gero eta murritzagoak dira. Adibidez, dantza taldeek urtero hainbat emanaldi egiten dituzte udalarekin batera. Baina udalak gero eta emanaldi gutxiago antolatzen ditu, eta emanaldi horiengatik jasotzen den diru kopurua gero eta urriagoa da.

Horrez gain, edozertarako eskatzen dituen baldintzak gero eta gogorragoak dira. Auzoetako jai batzordeek jaiak antolatzeko izugarrizko tasak ordaindu behar izaten dituzte, isunak ere bai, eta, gainera, beti izaten dituzte hamaika traba.

Beraz, zer eskatzen diozue udalari?

Iruñea biziz manifestua idatzi dugu, eta hor hiru aldarrikapen egiten ditugu. Hasteko, udalari eskatzen diogu kultura taldeekin emanaldi gehiago antolatzeko eta emanaldi horiengatik ematen dituen diru laguntzak handitzeko. Horrekin batera, udalari kultura plan eraginkorra egiteko eskatzen diogu. Bukatzeko, herri mugimenduei jartzen dizkien trabak bertan behera uztea nahi dugu.

Zer gertatu da udalaren kultura planarekin?

UPNk agindu zuen kultura plana egingo zuela. Dirutza inbertitu zuten horretan, baina, azkenean, ez dute planik egin. UPNk jakingo du zer egin duen, baina 700.000 euro gastatu dituzte existitzen ez den kultura plan bat egiteko.

Zein traba ditu herri mugimenduak?

Adibidez, baimenak eskatzeko orduan, oso baldintza gogorrak jartzen dituzte. Horrez gain, baimena eskatu ostean, ez dute erantzuten eguna heldu baino bi egun lehenago. Tarte horrekin, ezinezkoa da plana aldatzea. Berandu erantzuten dute, eta hor konpon egiten denarekin. Hori bai, gero isunak jartzen dituzte. Jai batzorde gehienek isunentzako atala dute euren aurrekontuetan. Hainbatetan, gainera, isunek ez dute batere zentzurik.

Zergatik du politika hori Iruñeko Udalak?

UPNk euskal usaina duen edozer baztertu egiten du. Nik uste dut UPNk beldur diola herritarren hitzari eta parte hartzeari. UPNk bere jai eredua baino ez du nahi, oso itxia eta baztertzailea.

Zein da UPNren jai eredua?

Urtero ikusten duguna. Adibide garbia Nafarroako Foruen plaza da. Udalak enpresa bati ematen dio plaza, eta eskuak garbitzen ditu. Lehenago, Runako parkean ere enpresak sartzen ziren. Hori egiten dute; sanferminak pribatizatzen dituzte, eta enpresei guneak ematen dizkiete, eurek kudeatzeko. Udalarentzat, dena da negozioa; beldur dira negoziorik gabe gelditzeko Gora Iruñea bezalako plataforma batek indarra hartuz gero.

Baina udalarekin harremana duzue, ezta?

Bai, badugu. Askotan biltzen gara haiekin, hala nola sanferminak antolatzeko. Iaz, hainbat alditan bildu ginen. Aurten, Gora Iruñea oso gogor ari da eraso sexisten aurkako planarekin, eta horretarako ari gara udalarekin hitz egiten. Gero, haren esku dago gurekin batera lan egin ala ez. Ikusi beharko dugu nola aurre egiten dien sanferminetan gertatzen diren erasoei.

Martxoaren 28an, sanferminetako jaiguneagatik ezarri dizkizueten tasak salatu zenituzten. Zer gertatu da?

Lehen, jaietarako gune bat hartuz gero, metro koadro bakoitzeko diru kopuru jakin bat ordaindu behar zen. Barra jarriz gero, barraren neurriak hartzen zituzten, eta barrako metro koadroak askoz ere garestiagoak ziren. Hori auzoko jai guztietan egin dute. Guk, erreferentzia hori izanda, kalkulatu genuen jaiguneagatik 8.000 euroren tasak kobratuko zizkigutela. Baina, horren ordez, 26.500 euroren tasak ordaindu ditugu. Orain jakin dugu 2013ko urtarrilean UPNk tasen legea aldatu zuela, eta gune osoan barra egongo balitz bezala kobratzen dute. UPNk lege hori ez du aplikatu auzoko jaietan, baina idatzia dago. Guk uste dugu lege hori Gora Iruñea ekonomikoki itotzeko egin dutela.

2014-04-042014-04-04Nafarroa

Gure Esku Dago dinamika Nafarroan indartzen hasi da

"Gure Esku Dago, erabakitze eskubidearen alde ekainaren 8an izanen den giza katea, mugarria izango da, baina ez gure azken ekinbidea", azaldu du Ander Larunbek, Gure Esku Dago dinamikako Nafarroako kideak. Nafarroako eskualdez eskualde zabaltzen ari dira erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamika. Abenduan hasi ziren herri eta eskualdeko taldeak sortzen, eta azken asteetan lan hori indartzeko ahaleginetan ari dira.

Lehenengo helburua eta nagusia ekainaren 8an Iruñea eta Durango (Bizkaia) arteko giza katea osatzea da. Larunbek azaldu duenez, giza kateak izango dituen 123 kilometroetatik 16 kilometro Nafarroako herritarrez osatzea da asmoa. Kilometro bakoitzeko 800 pertsona inguru beharko dituztela dio Larunbek, eta, erronka handia bada ere, ziur dago lortuko dutela. "Azken urteetan desmobilizazio prozesua izan da gizartean, baina dinamika honek mugiarazi egin ditu geldirik zeuden gizarteko hainbat sektore".

Gure Esku Dago iazko ekainean aurkeztu zuten, baina Nafarroan abendura arte ez dira lanean buru-belarri hasi. "Udaberriarekin loratzen hasi dira tokian tokiko ekinbideak". Martxoaren 15ean, esaterako, Bortzirietako hainbat herritarrek erabakitzeko eskubidearen aldeko lip dub-a grabatu zuten Lesakan. Besteak beste, dantzariek, txalapartariak, Lesaka eta Giltzarri abesbatzako kideek eta Beti Gazte futbol eta sokatira taldeetako kirolariek hartu zuten parte lip dub horretan.

Hitzordua Malerrekan

Asteburu honetan, Malerrekaren txanda izango da. Bihar, 19:00etan, Doneztebeko zinema aretoan Malerrekako Gure Esku Dago batzordearen aurkezpena egingo dute. Aurkezpen ekitaldiari dantzariek ekingo diote. Horren ondotik, Malerrekan grabatu duten bideoa ikusi ahal izango da. Ekitaldiari amaiera emateko, argazki erraldoi bat egin nahi dute.

Larunbek adierazi duenez, dagoeneko zehaztuta daukate Baztan, Malerreka eta Bortzirietako herritarrek heldu den ekainaren 8an giza katea osatzeko kokatu beharko duten eremua: Itza herria izango da haien kokalekua, Iruñea eta Irurtzun artean. Datozen asteetan ere, Lesakan eta Donezteben bezalako ekitaldi gehiago egiteko asmoa du Gure Esku Dago dinamikak. Larunberen arabera, "eskualdez eskualde zabaltzen ari gara. Halako proiektu batean, gainera, ezinbestekoa da herri mailan lan egitea". Horren adibidea da martxoan herriz herri ibili den Gure Esku Dago furgoneta.

Herriz herriko dinamikan oinarrituko badira ere, Nafarroa osoko ekitaldi moduan, hainbat korronte politikotako kideen hitzaldi bat egitekotan dira apiril amaieran.

2014-03-282014-03-28Nafarroa

LUIS REZOLA GOGOAN

Joseba Tapiak eta Lorea Intxaurrandietak Luis Rezola Aranaren bertsoak musikatuko dituzte, gitarra eta biolontxeloarekin. Rezola 36ko gerran borrokatu zen, eta 22 urterekin kapitain izendatu zuten. Hainbat frontetan aritu zen: besteak beste, Gorbean, Oizen, Gernikan eta Bilbon. Duesoko espetxean (Santoña, Espainia) preso egon zen, eta han idatzi zituen hainbat poema. Saioa, bihar, 19:00etan, Katakraken.

2014-03-282015-04-21Nafarroa

Barcinak CANeko dietetan kobratutakoa.

68.500 euro jaso zituen dietetan Yolanda Barcina Nafarroako presidenteak Nafarroako Kutxaren kontuetatik. Nafarroako Auzitegi Nagusiko Maria Paz Benitok hala aginduta, jasotako guztia bueltatu behar izan du.

2014-03-282014-03-28Nafarroa

1.128

• Nafarroan aurreko urtean auto istripuz hildakoak. Nafarroako Gobernuak auto istripuz hildakoen kopurua milatik behera mantendu nahi du 2014an. Azken urteetako markak gutxitzeko lan egingo du, beraz. Iaz, Nafarroan 1.128 pertsona hil ziren auto istripuren baten ondorioz, administrazioak emandako datuen arabera.