• Ingelesezko Ikasteko Programa izango duten zentroak. Nafarroan 61 ikastetxetan eskaintzen dute Ingelesez Ikasteko Programa. Datorren ikasturtean beste 30ek eskainiko dute. Horietako hamazazpi itunpekoak dira.

Nafarroako Unibertsitateko bekadunak ordenagailu aurrean jarraitzen du, burumakur. Nagusietako inor ez da halako eginkizunetarako prest agertu, lotsari ezin aurre eginda. Hargatik bidali dute mutil gominaduna, hizkiak teklea ditzan. Paper batean pasatu diote idatzi beharrekoa, ahoskatze hutsak gorritu ohi baititu. Bekadunak, lotsatuta, banan-banan zanpatu ditu teklak. Pantailan ageri da titulua, hizki handiz: Kaltegarria al da masturbazioa?. Erantzun argiko galdera, Opusentzat. Irakasleak bulegoko aterantz biratu du burua, eta testua lehenbailehen bidaltzeko agindu dio bekadunari, ingurutik sotanarik agertu aurretik. Mutikoak testua bidali du. Bere horretan argitaratu du ABC-k.

Emaitza bost paragrafoko artikulua da; perlen segida asegaitza. Opusen arabera, masturbazioak norberaren autoestimuarekiko poztasunik eza adierazten du, eta ez da "ez ona ez beharrezkoa osasunarentzat". Gainera, ezin du "asetze afektibo osorik ekarri, ez baita elkarren arteko esperientzia". Horregatik dio — ridikuluaren puntu gorena, bestalde— "ez masturbatzea posible" dela. Eta beste artikulu batean, hori lortzeko gomendioak —"inguruneko erotismotik babestu", kirola egin, denbora bete...— zerrendatzen ditu unibertsitateko aditu taldeak.

Opusek hezkuntza sexualaz lezioak ematea Jose Iribas Lars Von Trierren azken filmaren casting zuzendari izendatzearen parekoa da; ez hanka ez buru, eta ridikulua nabarmena. Baina, ongi pentsatuta, baliteke Opusek uste baino gehiago jakitea masturbazioaz. Nafarroan bederen, beti izan du eliz taldeak bere buruari plazera emateko zaletasuna, plazera gainerakoekin konpartitu baino. Bere jarduera eta ekimen oro bertako kide eta ingurukoen aldarte (eta karterak) alaitzera izan da bideratua. Masturbazio kolektiboa, nahi bada, baina masturbazioa.

Elizak —historiari so egitea besterik ez dago— berezko dohaina du gainontzekoen bizitzetan sartzeko. Zuzenean sutan erre edo gurutzetara iltzatzen ez gaituenean, gure gorputzekin zer egin edo ez egin beharko genukeen diosku. Edo agindu. Agian, hori da Opusek elkarrenganako harremanaz ulertzen duena: eurek agindu, gainerakook bete. Dominazio erabatekoa. Elizak, masturbazioa bai, baina bondagea ere baitu gustuko.

Baina guk, izaki hilkorrok, badugu ere ezetz esateko eskubiderik. Horretan, behintzat, bat gatoz sotanadun eta sotanagabeok: elkar borondatezkoa behar du harremanak. Horregatik esaten diegu Opusekoei ahaztu daitezela gurekin, utz gaitzatela bakean, eta bila dezatela beste nonbaiten amorante prestuagorik. Eta lasai egon daitezela bakartuta edo "inguruko erotismoaren" botereen aurrean kondenatuta sentitzen badira. Guk ez baitiegu aurpegiratuko egoera horretan, eta zeruko salbazioaren bila, elizako dorrera igo eta kanpaia joz ibiltzen badira.

Iruñeko Udalak urpean gera daitezkeen aparkalekuetan kartelak jarri ditu gidariak arriskuaz ohartarazteko. Arga ibaitik hurbil dauden Arrotxapeko bost aparkaleku urpean gelditu dira hainbat aldiz azken urteetan. Hori dela eta, iragarpenen arabera Arga ibaiak gora egiteko arriskua duenean, sakelakora mezuak bidaltzen dituen sistema bat martxan jarri zuen udalak duela lau urte. Karteletan, sistema horretan izena emateko deia egiten zaie gidariei.

• Volkswagenek Landabenen inbertitutako milioi euroak. Volkswagen Alemaniako auto enpresak 85 milioi euro inbertitu ditu Landabenen duen lantokian. Karrozeriaren margoketa prozesuko teknikak hobetuko dituen aurretratamenduko tailerra eta hondakinen kudeaketa optimizatuko duen araztegi berriak inauguratu dituzte.

Bere burua ispiluan begiratu du azkenekoz, ile nahasiak orraztu, berokia jantzi eta badoa. Igogailuan konturatu da aterkia etxean ahantzi duela, eta gorako bidea egin du. Berriz ere, aurpegiz aurpegi egin du topo bere islarekin, ispilu zaharrean, parez pare. Urduri dago. Bere burua begiratu, eta "oraingoan bai!", pentsatu du.

Ez da bide erraza. Nerbioek hartzen diote barrena, eta tximeletak ditu tripan, baina ez ipuinetan maitasunak sortzen dituen horietakoak. Goragalea ematen dioten mitxirrikak dira. Hesteak uzkurtzen dizkioten pinpilinpauxak. Hartu du bidea, inertziaz bezala. Eta, hala, pauso sosegatuz bigarren zabalgunea utzi, Iruñea gurutzatu, Martzelo Zelaieta zeharkatu, eta heldu da Kaputxinoseko elizara.

19:50 inguru dira. Berandutu egin zaio. Kosta egin zaio joateko arropa aukeratzea. Beroki beltza, eta luzea. Bota altuak, grisaxkak, izebaren ezkontzarako erosi zituen horiek. Bakeroak, ahalik eta normalenak, apaindurarik gabeak eta boltsa handia, badaezpada. Nerbioetarako pilulak sartu ditu zorrotxoan, antsietateak emanez gero zeri heldua izateko.

20:00ak. Hartu du pilula bat, lasaitzeko. Janzkerarekin asmatu duela bururatu zaio: neutroa, baina elegantea. Ongi. Inkognitoan ibiltzeko balekoa. Antsoain kalean dago, badaki bertan dagoela. Google Mapsek hala esan dio.

20:05. Iritsi da. Kostata, baina bistara dezake klinikako atea. Irekita dago; argia ikusi du leihoen bestaldean. Arnasa hartu, zorabioa kontrolatzen ahalegindu, eta azken 300 metroei ekin die.

20:06. "Baina zer da hori? Kakazaharra, zenbat jende atean. Eta zertan ari dira? Errezoan? Mezan ere ez zuten eginen hauek, eta hemen otoitz egiten! Ai ama… lanekoak daude. Inazio eta Maria Jexux. Ene… Zer esan behar diet ba nik hauei? Oihuka dabiltza: 'Aborturik ez!'. Nola joan behar dut bihar bulegora hemen ikusi ondoren? Bale. Ez naiz klinikara sartuko. Elkarretaratzean geratuko naiz. Haiekin batera; lau oihu tonto bota, eta listo. Ez dut gaizki geratu nahi. Bihar eginen dut. Gaur itxurak egin, eta goizean goiz hemen nago berriz. Kitto. Ez dute zertan jakin. Ea ba bestela nola esanen diedan etxera etortzeko brunch-a hartzera. Senarrak eta biok abortuaren kontra bota ditugunekin…".

Elkarteratzera hurreratu da. "Arratsalde on, Maria Jexux. Aupa Inazio, aspaldiko". Muxu bana eman die, eta hor geratu da, pankarta atzean.

Ondorioa: ez dago ondoriorik. Zergatik ez dagoen? Ez dudalako abortuaren kontra egon eta haurdunaldia eteten duen emakume hori kritikatu nahi. Berdin-berdin nahi dudalako abortatzeko eskubidea PPko emakumeentzat, lesbianentzat, mojentzat, jada ama direnentzat, emakume sentitzen ez direnentzat… Denentzat.

Mehatxu elkarretaratzeetan batzen diren horiek ez bezala, ni bizitzaren alde nagoelako. Norberari bere bizitza bizitzen uztearen alde.

Administrazioak herritarrei "kalte" egiten dieten neurriak hartu dituela salatu du Nafarroako Osasunaren Plataformak. Duela zenbait aste, Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuak eta Iruñeko Udalak Iruñeko Ospitale Guneko doako aparkalekuak eremu urdin izendatzea adostu zuten. Ondorioz, aparkatzeagatik kobratzen hasiko dira datozen asteetan. Plataformaren irudiko, osasun publikora jotzen dutenek gero eta gehiago ordaindu behar dute.

• 2013ko azken hiruhilekoan kendutako salaketak. Nafarroako Auzitegi Nagusiak publiko egin berri dituen datuen arabera, azken hiruhilekoan bikotekidea genero indarkeriagatik salatutako 99 emakumek salaketa kendu dute. Iñigo Alli Gizarte Gaietako kontseilariak aitortu du salaketak kentzeko zioak aztertzen ari direla.

Kale izendegia ele bitan jartzeko udal ordenantza bat adostu zuten Iruñeko Udalean joan den urtean. Hori horrela, aurrerantzean udala behartua dago kaleak izendatzeko seinaleetan euskarari eta gaztelaniari trataera bera ematera. Iragan astean, Labriteko aldaparen eta zezen plazaren artean dagoen Hemingway pasealekuko seinalea euskaraz eta gaztelaniaz paratu zuten. Iruñeko Euskalgintzaren Taldeak hilabeteak daramatza lanean kale izendegia aldatzeko.

• Mediterranea de Catering enpresaren aurkako kexak. Urtea igaro da Nafarroako Ospitale Guneko jangela zerbitzua pribatizatu zutenetik, eta 2.221 kexa jaso dituzte ordutik.