• Barañainen astebetez bildutako materia organikoa, kilotan. Azaroaren 11n Barañaingo Udalak martxan jarri zuen bosgarren edukiontzia. Geroztik hiru egunetan bildu dute materia organikoa. Guztira, 14.560 kilo batu dituzte astebetean.

• Gamesak Nafarroan egingo dituen kaleratzeak. Gamesak 31 milioi euroren irabaziak izan ditu urteko lehen 9 hilabeteetan. Hala ere, kaleratze gehiago iragarri ditu: Nafarroan 25. Kaleratze gehienak Sarrigurengo lantokian egingo ditu.

Oi, Satur! Gaur berriro ere prozesioan aterako zaituzte Iruñeko Alde Zaharreko kaleetara. Errepublika garaian ateratzen utzi izan balizute eta euriak zenbaitetan trabarik jarri izan ez balizu, oker ez banago, gaurko honekin 402. aldia izango zenuke. Hori marka, Satur!

Tradizioak aginduta, udalbatza bila joango zaizu eta, ohi bezala, ongi orrazturiko ileorde urdindu, kapa urdin-gorri eta eskularru zuri-zuriak jantzitako jasaileek ongi ikasitako ibilbidean zehar eramango zaituzte. Erraldoi, buruhandi eta zaldikoen zaleek ere lagunduko dizute; badakizu, konpartsa urtean hirutan bakarrik ateratzen denez, ezin dute aukera galdu. Halaber, txistulari, dantzari eta Pamplonesa musika-bandaren jarraitzaileek epelduko dizute ibilaldia. Gainontzeko partaideek ere zintzo demonio beteko dute protokoloak agindutakoa. Kolore biziko prozesio ikusgarria zurea, Satur, ezbairik gabe.

Oi, Satur! Gogoan duzu ez zenuela dantzarien laguntzarik izan urte batzuetan ikurrina atera zutelako? Bada, kontu bat, Satur, aurten, zeuk bataiatu zenuen Firmo senatariaren semea, Firmus, zu bezalaxe santua izango zen haren aldeko festetan, alegia, sanferminetan, arrantzale bizardunek ikurrin erraldoi bat zabaldu zuten Udaletxe plazan! Ez, agian ez duzu jakingo. Apika, ez duzu izango zure XIII. mendeko hormatzar horien beste aldean, zure Iruñean, gertatzen denaren berri.

Aprobetxa ezazu, bada, gaurko pasiera, Satur, eta adi begiratu ikusten ez denari. Besteak beste, ez duzu begi ondoko ubeldurarik ikusiko ezta emakumezkoen kontrako irain eta mehatxurik adituko astelehen honetan bertan genero indarkeriak kolpatzen dituen horien aldeko eguna ospatu den arren. PAHkoak ere ez dituzu ikusiko, Sanduzelai auzoan okupatu dituzten bi etxebizitzetan egokitze lanetan arituko direlako. Ez dituzu ikusiko, Satur, bankuek etxegabeturik aita-amarenera bueltatu behar izan dutenak, beharbada, Satur, zu ikustera atera diren gurasoei bazkaria prestatuko dietelako gaurkoan.

Zure santu-aulki altu horretatik ez duzu ikusiko, ez zuk ez inork, Satur, ez pentsa, Nafarroako baso biomasaren I. feria iragartzen duen kartelik, egun batetik bestera euskarazko testua ezabatu baitzuten. Beste kontu bat, bada, Satur, akordatzen duela hogeiren bat urte Luis Del Olmok bere irratsaioan esan zuela ikastolek etakidegaiak formatzen zituztela? Ba, lehengo astean, zu patroia zaren hiriko alkatearen taldeak aintzat hartu zuen Guardia Zibilaren txostena non ETA D ereduko ikastetxe publikoetan infiltratu dela dioen eta Justizia, Barne eta Hezkuntza Ministerioetako arduradunekin bilerak eskatu zituen beharrezko ekinbideak martxan jarri ahal izateko. Eta tartalariena?

Oi, Satur! Hori paranoia zure prozesiokide horiena!

Genero indarkeriaren biktimen oroimenez, Iruñeko Donibane eta Ermitagaña auzoak lotzen dituen ingurubideari Azaroak 25 izena jarri diote, Emakumeen Kontrako Indarkeriaren Aurkako Nazioarteko Egunaren harira. Astelehen Lilak taldeko kideek gogor kritikatu dute astelehen goizean inauguratu izana, eragileek joateko aukerarik izan ez zutelako. Bestetik, kartela ele bitan egon arren, euskaraz aurkako hitza jan egin dute, eta kontrako mezua zabaltzen du.

• Batez beste etxe bakoitzean gastatzen diren ur litroak. Nafarroako Estatistika Institutuak egindako ikerketa baten arabera, egunean135 ur litro gastatzen dira etxebizitza bakoitzean. Azaldu dutenez, iragan urteko datuekin alderatuta kontsumoa murriztu egin da,

Euskarak ez du ezertarako balio". Mila aldiz entzun dudan esaldi madarikatua. Pozoitutako hitz-jarioa. Oraingoa bestelakoa izan da, ordea. Astean bitan hamar urteko mutil bati eskola partikularrak ematen dizkiot. Denetarik pixka bat: matematika, euska...

Hipotekek Kalte Egindakoen Plataformak bi etxebizitza okupatu zituen urriaren 7an Iruñeko Sanduzelai auzoan. Okupatutako etxebizitzak Nafarroako Gobernuarenak dira. Ekintza horren bidez plataformak salatu nahi du etxebizitza publikoak hutsik dauden bitartean, gero eta herritar gehiago etxerik gabe daudela. Hori guztia salatzeko, Dozenaka lagun bildu ziren joan den larunbatean Sanduzelain, etxebizitza eskubidea aldarrikatzeko.

• Prezio publikoei eusteko laguntza, eurotan. Tafallako Udalak 15.000 euroko laguntzak onartu ditu errenta baxuenak dituztenentzat. Laguntza horrekin %50 jaitsiko dituzte hainbat zerbitzu publikotako prezioak.

UPNk errua "betikoei" leporatzeko aitzakiaz harago, hausnarketarako aukera ere utzi digu hainbat ezezagunek San Ferminen estatuaren beira-arasaren aurka egindako erasoak. Zehatzago, egindako pintaketak. El museo de Sto Fermin el de 6,6 millones. Non da?, hizki beltzez, eta nahasketa linguistiko arraro samarrean. Eta horren aurrean Nafarroa Baik kaleratu oharrak harritu nau. Pintaketa horrek "eraso bandalikoa" sanferminen museoaren kontrako kritikarekin —horraino, ados— eta euskararekin lotzen dituela dioelako harritu nau. Euskararen arrastoa mugatua da pintaketan: bi hitz. Eta, hala ere, ekintza bera euskararekin lotzeko nahikoa.

Absurdoa litzateke galdetzea berdin gertatuko ote litzatekeen mezua gazteleraz balego. Ekintza "bandalikoa" gaztelerarekin lotuko ote litzatekeen, alegia. Nabarmenegia litzateke erantzuna: ez. Eta NaBaik egindako adierazpen horien aurrean nire jarrera zein den argitzen saiatu naiz, ados ala kontra nagoen, alegia. Ez da lan erraza.

Hasiera batean, baten bat UPNren dena denarekin nahasteko tranpan erori zela pentsatu nuen. Amorratzen nau euskaraz egiten den oro euskararekin lotu behar izateak. Egoera normalizatu batean pintaketa bat hori baino ez litzateke: pintaketa bat, aldarrikapen bat, hizkuntza bat ala beste. Baina gure hizkuntza ez dago normalizatua, txikitua baizik, menpekoa. Eta hortaz, gustatu ala ez, euskaraz egiten dugun orok badu bestelako karga bat ere. Gaur egungo Iruñean, pintaketa bat —ordezkatu pintaketa hitza antzerki, pelikula edo elkarrizketa batengatik— euskaraz egiteak badakar hizkuntzaren aldeko jarrera bat ere, hautu bat, aldarri bat. Euskaraz egitea, nahi eta nahi ez, ekintza politikoa bihurtu dugu, halabeharrez.

Hortaz, pentsa liteke baietz, baduela bere logika edukiaz harago, edozein ekintza, euskaraz bada, hizkuntzarekin lotua izateak. Baina bada beste elementu bat, euskaldunon konplexuekin lotua. Etsaia, hizkuntza nagusitua seduzitu nahi dugu, gure aurpegirik ederrena erakutsi, akatsik gabe. Gure txikitasuna irentsita jokatzen dugu, besteak zer esanen duenari begira, besteak zer pentsatu. Gaizki eginda dagoenak, euskaraz bada, lotsatzen gaitu. Hizkuntza nagusiak beraienera doaz, inori ezer demostratu beharrik gabe. Bortxatzaile batek gazteleraz egiteak ez dio kalterik egiten gaztelerari; euskaraz egiteak euskarari, bai.

Beste ezer baino gehiago, ideia ezberdinen zurrunbiloa da hau, erantzunik gabeko hausnarketa. Galdera bat airera, besterik ez: gure egoera ez-normalizatuaren arabera jokatu beharko genuke, ala handien parera bageunde bezala jardun? Ni, ezer erantzun aurretik, artikulu hau bukatzera noa, jakitun diodanaz gain baduela bestelako garrantzirik: euskaraz idatzia dagoela.

Tina Parrak 23 urte egin ditu lanean Correos Espainiako posta zerbitzuan. Baina, osasun arazoak tarteko, azken hamalau hilabeteetan 35 egunez ez da lanera joan. Espainiako Gobernuaren lan erreformak gaixoaldi hori langile bat kaleratzeko arrazoi nahik...