Iritzia

Ulertzen duzu?

Ulertzen duzu?

Batzuetan ahaztu egiten zait ze zaila den komunitatetik kanpo ibiltzea. Beste disidente sexu-generiko askoren antzera, sare indartsuak sortzen joan naiz nire bizi-ibilbidean, zeinetan naizen bezalakoa izan naitekeen eta ulertuta sentitzen naizen. LGBTIQ+ kolektiboan, ulertu hitza oso erabilia zen garai batean, desio homosexuala izendatzeko. Adierazpen ederra iruditzen zait; izan ere, hizkuntza-komunitate bat iradokitzen du. Baina ez...

Bihozkadak

Bihozkadak

Bihozkada bat izan nuen 2019ko Urtezahar gauean, familian urte berriari ongietorria emateko mahatsak kontatzen ari ginela: 2020a urte ona izango da. Konbentzimendu osoz pentsatu nuen, eta ez nintzen bakarra izan; ahots goran esan eta lehengusina batek arrazoia eman zidan; berak ere argi zeukan. Baikortasun partekatu horrek, ordea, ustekabeko errealitate batekin egin zuen talka: pandemia. Eta,...

Zeharkatutakoak

Zeharkatutakoak

Urtarrilean, etxegabetuen ezgabonei erreparatu genien; egon edo sentitu ez genekiela, bakardadeari buruz hitz egiteko beharra aldarrikatu genuen; halaber, beste borroketan ahotsa goratzen zebilelarik, beste Marikaro bat sortu zen, eta, bidenabar, Samuel Luizen erailketa homofoboa salatu genuen. Otsailean, Jule Fernandez Zabaleta-ren irudia Pedro Urtsuaren irudiari gailendu izana ederretsi genuen; orobat, izadia eta izateak ezbaian jarri, nekazari-eremuan hartutako...

Arrosadia

Arrosadia

Iruñea, 2008ko udaberria. Aranondoak loratzen ari ziren, lotsati. Atzean utzi nituen familia, lagunak eta antzerkia. Betiko agurtu nituen, orain konturatzen naiz. Herri ezezagun bat begien aurrean. Garai hartan bizikletaz ibiltzen nintzen kalean gora, kalean behera. Mendillorrin bizi nintzen. Astiro-astiro Iruñerriko geografia kokatzen ari nintzen. Kalean norbaitekin mintzatzea ingurua pixka bat gehiago ezagutzea zen. Laster Iruñeko auzoen...

Lotsa eta harrotasuna

Lotsa eta harrotasuna

Azaroaren 25etik ia bi aste pasatu direla, onartuidazue, arren, begirada pixka bat zabaltzea eta emakumeen aurkako bortizkeria beste bortizkeria batzuekin lotzea. Biolentzia ezberdinen aurkako egunen agenda bat dago, eta beharrezkoa da indarkeria bakoitza espezifikoki salatu eta fokuan jartzea, gizartea guztiekin kontzientzia dadin; baina, aldi berean, garrantzitsua iruditzen zait denak harremanetan jarri eta haien arteko loturak ulertzen...

Gutxiren esku

Gutxiren esku

Unerik zailenetan ere, umoreak beti aurkitzen du bere lekua. Errealitateari aurre egiteko salbamendu emozional bat da, benetan kezkatzen gaituen horrekiko distantzia edo perspektiba jartzeko modu bat, alegia. Hala, askotan hausnarketa sakonak izaten dira barrearen atzean, era batera edo bestera denoi eragiten diguten arazoak gordetzen dituztenak. Pasa den astean Aroa Berrozpe umorista murchantearraren bakarrizketa entzuteko aukera...

Janaren folklorea

Janaren folklorea

Elikadura hobetzeko, azkenaldian, sasoian sasoiko produktuak lehenetsiz, kontzienteago kozinatzen nahiz jaten saiatzen ari naiz, eta ez da lan makala; izan ere, urtaro aldaketak sortzen digun nagitasunarekin batera, egunerokoak uzten dizkigun arnasgune bakanak elikadura hobetzeko eta ez beste edozertarako erabiltzea ez da erraza. Beraz, elikadura hobetzeari ekiteko, lehenengo eta behin, udazkenak berarekin dakartzan fruitu, fruta zein...

Muxarrak

Muxarrak

Udan Adi mendira joan ginen, eta bueltan, Sorogaingo aterpean bazkaldu genuen lagunekin. Batek, Ahinoak, esan zidan Erroibarren antzerkia egiten hasiko zela, hango Muxarra antzerki taldean, eta begirada distiratsu batek ihes egin zion. «Zoragarri!», erantzun nion, pozik; baina, aldi berean, gogora etorri zitzaizkidan antzezle profesionalon pobrezia eta prekaritatea. Pentsamendu horrek elkarrizketatik atera egin ninduen, momentu batez,...

Nor nori nork

Nor nori nork

Onartu behar dut ez naizela inoiz bertsozalea izan, edo, hobeto esanda, bertsolaritzazalea izan, ze bertsoak txikitatik gustatu izan zaizkit; irakurri eta idatzi ere idazten nituen, baina gaztelaniaz. Kontua da, haurra nintzela, nire euskara oso-oso mugatua zela. Aitaren familiarekin elkartzen ginenean izan nuen bertsolaritzarekin lehen harremana. Bazkalondoetan osaba batzuk bertsotan hasten ziren, baina nik ez nuen...

Haiek eta gu

Haiek eta gu

Mandarinak pisatzeko errenkada egiten nengoela, alboan neuzkan adineko bi emakumeren arteko elkarrizketa entzuten hasi nintzen. Holako egoeretan, hain gertu egonda, norberak nahi gabe jartzen du belarria eta ondorioz, denetarik entzutea tokatzen da. Izan liteke eguraldiaren inguruko hizketa hutsal bat, politikari buruzko eztabaida bat edo aurrekoan gertatu zitzaidan moduan, aurreiritziz beteriko komentario bat: «Adi, bi morito...