Lohizune Amatria
Hilabete igaro da, eta berriz ere egokitu zait astekari honetarako hainbat lerro idaztea. "Baina zeri buruz?". Ez da erantzuteko galdera erraza. Horregatik, baliteke irakurtzen ari zaren hasiera hau errazegia izatea.Azken hilabetean bi...

Saioa Alkaiza
Plazaren izkina batera joan da Aitziber, diskretuki eseri da koska batean, inor molestatu gabe, eta odoleko azukrea neurtzeko daukan makina zorrotik atera du. Ziztadatxo bat hatz puntan, eta odol tanta txiki bat isuri zaio, glukosa neurtz...

Lur Albizu Etxetxipia

Hilabete askotako prestaketa izan da. Eragile, kolektibo eta espazio ugari zipriztindu ditu burujabetzaz, ekonomia alternatiboaz, herriz, euskaraz, auzoz, kolektibotasunez. Elkarlanean aritu dira hilabetez hilabete inurri asko, grisa berde bilakatzeko ahaleginetan. Heldu den astean iritsiko da eguna. Bizitza burujabeak eskubide osoz marraztuko ditugun eguna, hain zuzen ere.

Alternatiben Herria prest dago Iruñera etortzeko. Ongietorria emanen dio Iruñeak heldu den larunbatean. Aspaldi marraztu genuen gorriz egutegian ekainaren 2a. Hiria okupatuko dute alternatibek. Iruñea kolorez beteko dute, batez ere, ezinezkoak errealitate bihur daitezkeela erakutsiko duten hamarnaka ekimenek.

Ez da erraza sistemak eskaintzen digun panorama. Totalitarismoa, autoritarismoa eta zentralismoa. Austeritatea, murrizketak eta mugak. Erregimena, kapitalismoa. Hemen erabaki eta onartutako dozenaka lege atzera botatzea. Inposizioak eta erabakitzeko ahalmenik eza.

Baina guk argi dugu. Ehunka alternatiba ari dira eraikitzen Nafarroan eta Euskal Herri osoan hainbat eremutan. Eremu askotan ari dira horiek garatzen; hamarnaka ezagutu ahalko ditugu datorren larunbatean: telekomunikazio zerbitzuak, garraioa, energia horniketa, kooperatibismoa, ekonomia sozial eraldatzailea, hezkuntza alternatibak, elikadura burujabetza, saretzerako espazioak, gaztetxeak, etxebizitza komunitarioak, kontsumo-taldeak...

Burujabetzaz arituko gara. Geure buruaren jabe izateaz, erabakitzeko gaitasuna izateaz. Baina Nafarroak, Euskal Herriak ba al du bere buruaren jabe izateko ahalmena? Hitz eginen dugu botere(tze)az, demokraziaz, parte-hartzeaz. Hitz eginen dugu herri biziaz; hitz eginen dugu geure bizitza eta gorputzen gain erabakitzeko gai izateaz. Dagoeneko martxan dauden ahalduntze eta burujabetze prozesuez hitz eginen dugu. Dena aldatzeko, dena erabaki nahi dugulako.

Bizitzaren aldeko apustua delako Alternatiben Herria. Bizitza burujabearen aldeko apustua. Bizitza burujabeen aldekoa. Alor guztiak aintzat hartu eta beste zerbait posible dela erakusten diguna. Posible delako. Hemen bai, posible delako. Ezin dela, ezinen dugula diotenen aurrean, posible dela eta hemen posible izanen dela erakutsiko dugulako. Eta bizitza burujabe horiek eraikitzeko, ezinbestekoa izanen da kapitalismotik gorputz eta buruak deskonektatzea.

Izan dadila urteak iraungo duen eguna, aurrera jarraitzeko eta bideak marrazten segitzeko indarra emanen diguna. Landa daitezela uholde berri honen haziak.

Kolektibotik eta herrigintzatik herri hau eraikitzen jarraituko dugu; alternatiben herriak sortzen, bizitza burujabeak egunero birpentsatzen.

[Bitartean, Pamplonan euskararen aurkako martxa bat eginen dute iaz haien bandera ez-nazionalistak atera zituzten berberek. Alternatiben Herrian argi daukagu: txistorrak jateko dira!

Nafarroa berria eraikitzen jarraituko dugu].

Tania Arriaga Azkarate

Eguraldi oneko egun urri horietako larunbat arratsalde batean, menditik hirira jaitsi ginen kaña bat hartzera. Terraza eremu bat aukeratu genuen. Gunea oinezkoentzako prestatu berri dute, eta hiru eta zortzi urte bitarteko haur andana jolasean zebilen gustura asko: batzuk korrika, beste batzuk baloiarekin, besteak errekara ogitxoak botatzen eta gaztetxoenak hula hoop txiki eta distiratsua jiratzen eta biratzen. Arratsaldeko zortziak zirela, hor ondoan dagoen elkarte gastronomiko batetik haurren gurasoak, hau da, helduen kuadrilla (ongi edana) atera zen; eta nola ez, mozkorren zegoen gizona txikiekin jolasten hasi zela ikusi genuen. Lehendabizi, haurrekin korrika, bultzaka eta txantxetan zebilen, mutiko bati mina eman eta negarrez hasi zen arte. Ondoren, neskatiko gazteenari, hiru urte edo izanen zituenari, zirikatzen hasi zitzaion: besoetan hartu; itzulipurdiak airean eman; txikiak disimuluan bere amarengana ihes egin zuen arte.

Jolas horiek egiten zituen bitartean, mozkorrak gintonikari trago luzeak ematen segitu eta bere jarrera matxiruloa erakusten zigun guztioi, hirietako alde zaharretako jauntxoen performancea; manspreading autoktonoa; kaleak nireak dira, putoamoa eta jatorra' naizelako.

Tragoa, zigarroa eta lagunari lau hitz esan eta gero, mozkor astunak haurrengana jo zuen berriz. Oraingo honetan, baloia kendu zien jolasean ederki segitzen zuten kuadrillaren seme-alabei. Gaztetxoak behin eta berriz, baloia berreskuratzen saiatu baziren ere, gizonak haurrei burutik bultzatu eta urruntzen zituen, txiki ausart batek barrabiletan ostikada bat eman zion arte. Mozkorrak pilota eskuetan hartu, ostikada eman eta baloia errekara bota zuen. Neska-mutilek, "gure baloia, gure baloia" oihukatuz, amore eman gabe jarraitu zuten. Orduan, kuadrillakoek, bai emakumeak eta baita gizonak ere, haurrak lagundu ordez, mozkorra babestu zuten. Potroetako mina joaten ez zitzaionez, edo kuadrillak eskaini zion inpunitatearekin harrotua, gizontxoak hula hoopa hartu eta hori ere errekara bota zuen. Umeak haserre, frustratu, sumindu eta negarrez harengana joan ziren tropelean, baina kuadrillak, berriz, mozkorraren alde egin zuen. Are gehiago, neskatiko gazteena negarrez gogor ari zenez, amak besoetan hartu eta… mozkorrarengana eraman zuen, hari muxua emateko!

Mozkorra eta bere lagunak gu geunden tabernara etorri ziren gintonic bila. Gure ondotik pasatzerakoan, emakume bat aulkitik altxatu eta gizonari zera esan zion: "Nik zure diru-zorroa hartu eta errekara botako banu, ongi irudituko litzaizuke? Ba oraintxe oso gustura eginen nuke hori". Gizontxoari entzundakoa oso gaizki iruditu eta, "hija de puta" oihuka esan ondoren, emakumea jotzera bota zen. Kuadrillakoek, ahal izan zuten moduan heldu bazuten ere, emakumearen kontra ere gogor egin zuten: "Zu zertarako sartzen zara? Pozik egonen zara lortutakoarekin!".

Etxera gorputz txarrarekin abiatu ginen, ikusirik haurrek zer ikasi zuten: egiturak erasotzailea babesten duela, eta ahularen ahotsak ez duela baliorik.

Jon Barberena

Adio erran aitzinetik, besarkatzaile onari bizkarrik ez emateko aholkatu zigun Bi Bala musika taldeak. Euskaldunok, jatun onak izaki, hitza aise jaten omen dugu, topikoak hautsi dituen rock talde honendako. Topikoen topikoa baita euskalduna isila bezain zuzena dela. Hau da, teorian hitzeko pertsonak gara, eta, hitzemanez gero, bete egiten dugu. Akaso, hitzekoak gara, guti solastatzen garelako. Isiltasunak bere bentajak ditu. Ahotik arin kanporatzen diren solasek pisua har dezakete eta pertsonaren egunerokoa zamatu. Inon eskribitu gabeko hitzek, forma fisikorik ez duten hitzek, eginbeharra edo konpromisoa eska diezagukete, eta konpromisoek lot gaitzakete.

Euskaldun maskulino peto-petoaren irudian, isiltasunaren dimentsioa eta sentimenduekiko zurruntasuna gehiago handitzen da. Bihotza soinean egunero darabilgun arren, gutitan azaleratzen dugu bihotzean altxatzen duguna gizonezko euskaldunok. Ez da konpromiso handiegia eskatzen duten hitzak direlako. Lotsak trabatzen du Eusko Labela duen gizonezkoaren mingaina, eta isiltasunean babesten da.

Maite izena hedatua da gurean. Neska anitzen izena da egun, baina euskal izenak debekaturik egon ziren sasoian normala zen haurrari Maria Teresa paratzea, gero Maite deitzeko. Orain ez ditugu umeen euskal izenak bertze izen baten gibelean altxatzen, baina maite hitzarekin hasten diren sentimenduak bai.

Bernart Etxepare handiak ez zuen maite zaitut esaldirik bere liburu famatuan eskribitu, eta haren partez onesten zaitut erabiltzen zuen. Onespenetik maitasunera aldea dago. Maitasuna hitz potoloagoa da. Ikaratu ote zen?

Kirmen Uriberen Maite zaitut, ez poeman, berrogei urtez labe garaietan lan egin zuen aitak maite zuela erran ezin zion alabari opari neketsu baten bidez erran zion hitzez adierazi ezin zuena. Hitz guti batzuk ahoskatzea eta sentimenduak azaleratzea baino errentagarriagoa eta errazagoa suertatu zitzaion lan delikatu hura. Lantegitik banan-banan ebatsi zituen piezak soldagailuarekin josi eta altzairuzko ohatzea egin zion ezkontzera zihoan alabari.

Xabier Lete ere ez zen atrebitu Jardin bat zuretzat kantu egin berria kantatu aitzinetik Lurdes Iriondori publikoki sentitzen zuena zuzen-zuzenean erratera. 1999ko buruilean eman zuen azken kontzertu hartan, ingelesez eta frantsesez egin zion eskaintza Lurdesi: "To my wife… Pour ma femme". Lotsati agertu zen Lete, bertze hizkuntza batzuetan biluztea erosoago suertatu zitzaion.

Sentimenduak azaleratzeko lotsa ondorio kulturala da. Eraikia. Gizarteak markatutako jokabidea. Gizonezko euskaldunok batik bat isiltasunean sufritzen dugun sindromea da. Ez naiz hitzen erranahia gastatu artio hitz potoloak behin eta berriz zentzugabe ibiltzearen aldekoa. Baina erran gabeko damuak gehiago zamatzen du pertsona, errandakoaren damuak baino. Alda dezagun euskaldun prototipo maskulinoaren irudia. Beraz, urrikitu aitzinetik, adieraz diezaiegun familiakoei, lagunei, bikotekideari... lotsarik gabe sentitzen duguna. Arinago eta zoriontsuago sentituko gara. Zuk nor maite duzu?

Lohizune Amatria
Bideoetan ez dut antzematen leku zikin, narras eta babesgabe batean emandako bost gizon eta emakume baten arteko sexu harreman latz eta desinhibitu bat ez denik; zeinetan inork (emakumeak ere ez) ez duen bere gorputza edo sexu-organoak...

Saioa Alkaiza

Bi guardia zibil ezagutu ditut, hala esan didatenak bai behintzat. Bat, Blablacar-en egin nuen bidaia batean: Bilbora joateko bere autoan hartu ninduen Iruñean. Garesen bizi zela kontatu zidan, lanarengatik zegoela iparraldean, eta herrira bueltatzea gustatuko litzaiokeela. Ez zuen deus esan bere lanari buruz. Guardia zibila zela pentsatu nuen, dena dela, ordu laurdeneko solasalditxo baten ostean, eta zer egin nezakeen pentsatzen hasi nintzen: gelditzeko eskatu eta lehen herrian jaitsi edo isilik geratu, Bilboraino joan, eta aparkatu bezain azkar martxa egin. Isilik eman nuen bidaia, eta Bilbora sartzen ari ginela galdera egin nion. Guardia zibila zara? Bai. Beldurtu egin nintzen.

Almerian oporretan nintzela ezagutu nuen bigarrena. Ezagun baten etxean geunden Euskal Herritik joandako bi lagun, eta hor zeuden haren lagunak eta lagunen lagunak eta oso ongi ezberdintzeko gai ez nintzen jende amalgama bat. Hamar bat izanen ginen. Lanari buruz solasean hasi zen haietako bat, kexaka, zeregin asko zeuzkala, eta baldintza txarrak, gutxi ordainduta zegoela, gogorra zela, baina, bueno, bazela zerbait. Zertan lan egiten duzu ba? Guardia zibila naiz. Ni eta beste euskalduna harrituta geratu ginen, eta, gero, etxera bueltatzeko gogoa piztu zitzaigun. Pentsatu nuen zer eginen zukeen hor topo egin beharrean errepideko kontrol batean gurekin topo eginez gero, bi euskaldunekin.

Guardia Zibilak torturatu duela frogatu dute epaitegiek; Guardia Zibilak itxi zituen Egin eta Egunkaria; Guardia Zibilak sarekadatan eraman ditu herritarrak, asko epaiketaren ostean aske geratzeko, hori bai, kartzelan denboralditxoa pasa eta gero; Guardia Zibila da herri batzuetan egunean hiru kontrol jartzen dituena eta bertakoak isunez zigortzen dituena; toki askotan izenez deitzen dituena herritarrak, nor diren badakiela argi gera bedi; euskaraz ez hitz egiteko agintzen dizuna; arma eskutan edozein gauza galde diezazukeena...

Delitu dirudi, ordea, indar armatu baten presentzia eta legitimitatea ikusi ez eta alde egin dezaten nahi izatea, ikusi besterik ez dago Altsasuko gazteen kasuan Alde hemendik aldarriari buruz esandakoak: Guardia Zibilaren txostenen batean, zuzenean ETArekin loturiko leloa dela diote, gezur hutsa den baieztapena, 1958an jaio baitzen ideia eta Euskadiko Ezkerra izan zen, 1978an, Alde Hemendik kanpaina bataiatu zuena —Iñaki Egaña historialariak bikainki azaldu du Gara-n—. Zergatik ez da zilegi, orduan, zuzenean galdetzea ea militarizaturiko herri batean bizi nahi dugun?

Guardia zibilekin aurrez aurre egotea suertatu izan zaidanean, izuak hartu nau, aski ongi baitakit non bizi garen. Argi baitut inoiz ostaturen batean liskar bat haietako batekin izanez gero Auzitegi Nazionalean buka nezakeela aldez aurretik diseinatutako epaiketa batean. Eta, orduan, galdetuko lidakete ea inoiz arazorik izan ote dudan Guardia Zibilarekin, eta, ezetz erantzunda ere, artikulu hau nahikoa litzateke terroristatzat hartzeko.

Lur Albizu Etxetxipia

Ez dakit zenbat aldiz idatziko nuen hemen dagoeneko Altsasuren inguruan. Ez da gutxiagorako ere. Oroitzen naiz nola izan zen dena hain surrealista 2016ko urriaren 15 hartaz geroztik. Gogoratzen naiz lehen aste haietako urduritasunaz, zer gertatuko zen ez jakiteak eragiten zigunaz. Baina uste dut oso jende gutxik imajinatzen zuela zer gerta zitekeen, eta inork ez zuela pentsatuko gertatu den guztia gertatuko zenik. Batzuetan errealitateak fikzioa gainditzen duen bezala, oraingoan ere espainiar estatuak beste jauzi bat eman du.

Hainbat astez zer gertatuko zen jakin gabe geundela atxilotu zintuzteten eta amesgaiztoa handitu besterik ez zen egin handik aurrera: Audientzia Nazionalean epaitzeko erabakia; defentsa proben ukazioa; Jokin, Oihan eta Adur kartzelan mantentzea; zer gertatuko ote den egunez egun ez jakitea; dispertsioa eta urruntzea; Lamela epailea; Espejel epailea, guardia zibilak saritua eta guardia zibil baten emaztea; hilabeteetan zehar egon den epaiketa mediatikoa; muntaia polizial eta politiko guztia; beldurra erraietaraino. Gogoratzen ez ditudan beste hamaika kontu.

Baina ez dakizue nola mugitu den herri hau. Aste eta hilabete luze hauetan Altsasuk lezio bat eman dio Euskal Herriko herri bakoitzari. Jarraitu dute Altsasun ekimenak egiten; bertako eragileek haien lana eskaini eta eman dute; eman diote itzulia Nafarroari, eta nola eman ere; egin dituzte elkarrizketak, komunikatu dituzte mila kontu; erakusketa egin eta toki batetik bestera garraiatu dute; hitz egin dute lagun eta ez hain lagunekin; saldu dituzte kamiseta, poltsa, bandera tonak; egin diote aurre beldurrari, lanaren bidez; sortu dituzte abestiak; barre egin dute, negar, desesperatu dira, jarraitu dute aurrera, erori dira eta behin eta berriz altxatu egin dira berriz ere. Egia esan, infinituraino luza zitekeen zerrenda amaigabea. Zuengatik eta Altsasurengatik. Tinko eta zorrotz, duin.

Epaiketa Auzitegi Nazionalean izanen zela jakin genuenean edo konfirmatu zenean, bagenekien aurreko manifestazioa, egotekotan, izanen zela. Ez zegoen beste aukerarik. Baina pasa den larunbateko manifestazioak lezio asko eman ditu. Aurten, Iruñera udaberria apirilaren 14an heldu zen, eta ez bakarrik eguzkia atera zelako. Aurreko egunetik bertatik ikusten zen egun handi baten bezperan geundela. Ez da gutxiagorako, 50.000 pertsona batzea orain arte ez du beste inork lortu. Garrasia Navalcarnero, Aranjuez eta Estremeran entzuteko modukoa izan zen. Ez dira bederatzi pertsona epaitzen ari; herri oso bat eta gazteria epaitzen ari dira.

Jende uholdeak ez zuen besterik adierazten: bihotz eta buru asko (imajina dezakeguna baino gehiago, beharbada) mugitu dituela Altsasuk. Astindu dituela kontzientziak eta ozen oihukatu duela hemen herri duin bat dagoela, eta ez dagoela prest txikitua izateko, gazteak defendatuko dituela. Zutik jarraituko duela, duintasuna ezin dela lapurtu eta askatasuna lortu arte ez duela etsiko.

Tania Arriaga Azkarate

Euskotrenekin Hendaiatik Bilbora joan behar izan genuen aurrekoan. Igande goizean hamar eurora ailegatzen ez zen txartela erosi ondoren, satorra hartu eta hiru ordu eta berrogei minutuan Bilbon ginen. Bidean, Euskal Herriko kostaldeko ia txoko guztiak pasatzen ikusi genituen: ibilbideak 56 geldialdi ditu.

Kalkulatzen dut Hendaian 40 bat lagun igo ginela, eta inongo oinarri zientifikorik gabe botako dut haien artean hamar bat espainol, hamabost bat frantses, zortzi lapurtar eta Hegoaldeko beste zortzi bat lagun geundela (baita bi turista zeharrargi eta galdu ere, baina azalaren gardentasuna dela-eta zenbatzean desagertu ziren). Berehala, trenaren populazioaren ehunekoak aldatuz joan ziren; batetik, Errenteria eta Pasaia artean, hamaiketakoa hor nonbait janen zuten nerabe kuadrilla polita sartu zelako, eta, bestetik, 70 urte inguruko emakume bakarti franko igo baitziren. Kantauriko perlan gelditu ziren Donostiara iritsi eta gurekin haraino etorritako gehienak.

Trenez aldatu, eta ibilbidearen bigarren parteari ekin genion. Amaratik aurrera, bagoietako bidaiarien profila dibertsifikatu zen: bertako zein kanpoko turistak; gaztetxoen futbol taldeak; ondoko herrira gurasoekin bazkaltzera zihoazen familia gazteak; gaupasero menderaezinak; apez bat; pentsiodunak; autorik gabeko Senegalgo mantero langileak; Errumaniako burdin biltzaileak gurditxoa eta guzti; bermut zale klasikoak ere ikusi genituen, alkoholemia kontrolei irri eginez.

Sinistuko ez duzuen arren, triki-traka etengabearen eraginez, beste behin, trantze mistiko batean sartu eta ikuspen dohatsua agertu zitzaidan trenaren leihatilan. Hara non! Panoramikoan, Basaburua, Imotz, Ultzama, Odieta eta Atezko mapa ikusi nuen. Zientzia fikziozko film batean egonen banintz bezala, irudia handitu eta herrietara hurbildu nintzen, eskuarekin mugimendu azkar bat eginez. Han ziren, ikusgai, NA-411 eta NA-4130 errepideak, zirkulua osatu eta bailara hauetako herriak elkartzen. Errepide ondoan, tranbia txiki txukun bat zegoen. Eskuarekin irudia zabaltzeko agindu eta indar elektrikoari esker mugitzen zen trentxoarengana hurbildu nintzen. Makinistaren atean, hizki larriz, Cincinnati irakur zitekeen, ziurrenik hiri horren oparia delako, pentsatu nuen. Auzako egurrezko geltokian, berriz, Nekazalguneak lotzeko garraio egitasmoa idatzita zegoen. Tom Cruisek Minority Report-en egiten zuen bezala, eskuen keinua errepikatu eta tranbiaren barnean nengoen. Gazte talde bat ondoko herrira zihoan, beste gaztetxo batzuekin, etxeko lanak egitera; adineko bi lagun ere ikusi nituen, Auzako ile-apaindegian hitzordua hartua zutelako; Iruñerriko bi ezagun agurtu nituen eta bikote bati entzun nion, zeinen gustura bazkaldu behar zuten autoaren ardurarik gabe. Euskotreneko ahots grabatuak ikuspen dohatsutik atera ninduen, "hurrengo geltokia, Zazpi Kaleak" aditzera eman zuenean.

Ultzamako trenbidea ametsa da, oso eztabaidagarria; azken buruan, ia lau orduko bidaian ongi pasatzeko jolas jarduera niretzat, baina, gure herri zoragarrietan duintasunez bizitzen segitu ahal izateko, gisa horretako ariketa asko egin beharko ditugu. Imajinazioaren biraderari eragin beharko diogu etorkizuna gure herrien beharretara egokitzeko, eta, bai ala bai, ondarearen kudeaketa ekuazioaren aldagaia izanen da.

Jon Barberena

Mingarria zait gurasoengandik jaso nuen hizkuntzaren kontra nola solastatzen diren aditzea. Maitemindu berrien gisa, hasi dira alderdi politikoen arteko txolinkeriak nabarmentzen gurean. Hasmentan altxapeka eta agerian dagoeneko, gero eta hurbilago dauden hauteskundeetarat eskutik hartuta joan daitezen. Horren adibide, PSNko Maria Txibitek berriki emandako gosari informatibo batean errandakoa. UPNren argudio berberak erabili zituen alderdiaren oinarri "sozialista" defendatzeko. To! Gosarirat gonbidatua zen Javier Esparzari keinu ttipi bat egin eta euskal abertzaletasunaren kontra gogorki solastatu zen, haien izaera nafarra eta espainiarra defendatuz. Ongi iduritzen zait bere proiektua plazaratzea eta defendatzea. Baina Pedro Sanchez ondoan zuela, argudioen besta horretan… atx! belarrietan adina samin, bihotzean sentitu nuen. Hitz batek belarriak eta bihotza zulatu zizkidan: "Euskara… Euskara… Euskara".

Euskara hitza behin eta berriz erabili zuen gazteleraz ari zen mingainak. Bere idurikoz, Euskara Nafarroan gainbaloratua omen dago, eta euskalduna ez dena lanpostu publikoetatik kanpo gelditzen hasia omen da gobernu berri honekin. Argudio beretsua erabili zuen UPNko Iñaki Iriartek ere, idatzi batean: "Euskara ikasi dutenek ezin dute hezkuntzan,lanbide publikoan edo diru publikoaren banaketan lehentasunik izan".

Ez dakit nola biziraunen duen gure hizkuntza ttipi honek leku publikoetan tokirik ez badu, edo etxerat irratiaren edo telebistaren bidez sartzerik ez baldin badu. Oroitarazi nahi dizuet, murrizketak aitzakia hartuta, sosik gabe utzi zenituztela euskaraz mintzo diren komunikabideak eta haietako bat, Euskalerria irratia, urte luzez lizentziarik gabe. Berriki artio, Nafarroako Unibertsitate Publikoaren kredituen %20 egin zitekeela bakarrik euskaraz. Ia ingelesaren pareko proportzioan; kredituen %18 eskaintzen baitzuen ingelesez NUPek.

Igual-iguala pasatzen da oraindik ere administrazio publikoan; gazteleraz gure beharrak asetzeko ez dugu inongo problemarik izaten, baina euskaraz aritzeko ezintasuna agerikoa da egunerokotasunean. Paper administratibo bat betetzerakoan, medikuarenerat joaterakoan… Ezin gara euskaraz aritu eta beraz, ezin gara normaltasunez euskaraz bizi. Iduritzen zait, euskara bigarren mailako hizkuntza bihurtu nahian zabiltzatela. Etxeko hizkuntza edo menditarren hizkuntza bihurtu nahian, edo makurragoa dena oraindik, folklore hila bihurtu nahian. Kristalezko kutxa batean izandakoaren azken aztarnak sartu eta museo batean zokoratu nahian. Gorroto duzuena, maita dezakezue? Nola idurikatzen duzue zuena ere badela diozuen euskararen etorkizuna, kalean eta administrazio publikoan lekua ukatuz? Harrigarria bezain mingarria zait nola zabiltzaten azken aldian euskararen kontrako argudioetan tematuak zuen identitatea defendatzeko.

Guk ez dugu deus inposatu nahi; euskaraz bizi nahi dugu, bertzerik ez. Beraz, ez zaitezte arrangura eta saiatu zuen asmoa bertze argudio batzuekin defendatzen. Zuen mingainetan ez ezik, zuen xilkorat begira egoten diren begi gorrituetan gorrotoa nabarmentzen da. Kezkatzeko moduko gorrotoa. Ana Beltranen sindromea hedatzen ari ote da? Espero dut ezetz.