Mar 28, 20142015-04-21Nafarroa0

‘Mediku eskualduna nahi dut’ kanpainak 65 eskaera jaso ditu hilabetean

Baztanen sei mediku daude, eta biri eskatzen zaie elebidunak izatea. Erizainak, berriz, zortzi dira, eta bik baino ez dute bete behar hizkuntza eskakizuna. Bi administrariei dagokienez, batek izan behar du euskalduna. Pediatrak, ordea, ez du euskalduna izan behar. Urtarril bukaeran, Baztango euskalgintzak eta Baztango Udalak martxan jarri zuten Mediku eskualduna nahi dut kanpaina. Horren helburua da herritarrek osasun zerbitzu publikoa euskaraz jasotzeko legez aitorturik duten eskubidea bermatzea. Bailara osoan esku orriak banatzeaz gain, Irurita eta Elizondoko osasun etxeetan mediku euskaldunen aldeko eskariak biltzeko kutxak jarri zituzten lau astez, eta 65 eskaera bildu dituzte.

Martxoaren 21ean, kanpainaren lehen zatiaren balorazioa egin zuten bailarako euskalgintzak eta udalak. Eskaera kopuru handia jaso dutela esan zuten, eta horrek herritarren hizkuntza eta osasun eskubideetan gabezia handia dagoela adierazten duela. "Herritarrak hautatu hizkuntzan komunikatu ezin izatea osasun zerbitzuari zuzen-zuzenean eragiten dion kontua da. Hizkuntza eskubideen urraketak osasun zerbitzu ona jasotzeko eskubidea ere urratzen du", adierazi zuen Maitane Maritorenak, Baztango Udaleko Euskara eta Kultura zinegotziak.

Jasotako eskariei buruz, Maritorenak esan zuen familia medikua eta pediatra ez ezik ginekologia zerbitzua eta osasun zerbitzu oro euskaraz izateko eskariak jaso dituztela. Hori kontuan izanda, Maritorenak Baztango herritarrak eskariak era formalean egitera animatu ditu, "osasun etxean aurkeztuz eta han behar bezala zigilatuz".

Jon Abril Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko Zuzendaritza Batzordeko kideak oroitarazi zuen 18/1986 Euskararen Foru Legearen arabera Baztan "eremu euskaldunean" dagoela. "Herritarrei administrazio publikoekin harremanetan euskara zein gaztelania erabiltzeko eskubidea aitortzen zaie. Legeak herritarrei aitortzen dizkien eskubide horiek, ordea, gobernuak berak ez ditu errespetatzen". Ondorioz, Nafarroako egoera "oso kezkagarritzat" jo zuen; izan ere, Uemako kide diren hamalau udalerrietako bakar batek ere ez du bitartekorik osasun zerbitzua oso-osorik euskaraz emateko. Abrilek bereziki larritzat jo du pediatren egoera; izan ere, Uemako herrietan zazpi pediatrak lan egiten dute, eta lauk ez dakite euskaraz: "Haurren ia %100 euskaldunak diren eremuan, pediatren %71k ez dute ezagutzen haurrek egunero darabilten hizkuntza".

Garbiñe Elizegi Baztango alkateak udalak kanpainarekin duen konpromisoa berretsi zuen. Helburu hori betetzeko, Elizegik hau adierazi zuen: "Baztango Udalak Elizondoko Oinarrizko Osasun arloko zuzendaritzari elkarlanean aritzeko proposamena egin dio, eta erantzunaren zain gaude". Bukatzeko, alkateak jakitera eman zuen Nafarroako Gobernura eta Parlamentura joko duela Mediku eskualduna nahi dut kanpaina egiten ari diren beste udalekin batera. "Herritarrek osasun zerbitzu publikoa euskaraz hartzeko duten eskubidea bermatzeko".

Mar 28, 20142014-03-28Nafarroa0

1.128

• Nafarroan aurreko urtean auto istripuz hildakoak. Nafarroako Gobernuak auto istripuz hildakoen kopurua milatik behera mantendu nahi du 2014an. Azken urteetako markak gutxitzeko lan egingo du, beraz. Iaz, Nafarroan 1.128 pertsona hil ziren auto istripuren baten ondorioz, administrazioak emandako datuen arabera.

Mar 28, 20142015-04-21Nafarroa0

Barcinak CANeko dietetan kobratutakoa.

68.500 euro jaso zituen dietetan Yolanda Barcina Nafarroako presidenteak Nafarroako Kutxaren kontuetatik. Nafarroako Auzitegi Nagusiko Maria Paz Benitok hala aginduta, jasotako guztia bueltatu behar izan du.

Mar 28, 20142014-03-28Nafarroa0

LUIS REZOLA GOGOAN

Joseba Tapiak eta Lorea Intxaurrandietak Luis Rezola Aranaren bertsoak musikatuko dituzte, gitarra eta biolontxeloarekin. Rezola 36ko gerran borrokatu zen, eta 22 urterekin kapitain izendatu zuten. Hainbat frontetan aritu zen: besteak beste, Gorbean, Oizen, Gernikan eta Bilbon. Duesoko espetxean (Santoña, Espainia) preso egon zen, eta han idatzi zituen hainbat poema. Saioa, bihar, 19:00etan, Katakraken.

Mar 21, 20142014-03-21Nafarroa0

Buztintxuriko eskola publikoan, tokirik ez

Hirugarren urtez, Buztintxuriko eskola publikoa txiki gelditu da. Hogei umek, gehienak Artikaberrikoak (Berriobeiti), ez dute tokirik izango Buztintxuriko eskola publikoan. Artikaberrin ez dago eskolarik. Hango posta kodea eta Buztintxurikoa ezberdina...

Mar 21, 20142014-03-21Nafarroa0

‘Gurea, lingua navarrorum-a’

Gurea lingua navarrorum-a! Euskaraz bizi nahi dugu leloa hautatu dute protestarako. Yolanda Barcina presidentea eta Jose Iribas Nafarroako Hezkuntza kontseilaria erretratatu dituzte, euskararekiko duten ezagutza falta parodiatuz.

Mar 21, 20142015-04-21Nafarroa0

“Espainiako Poliziaren lana egiten ari da Udaltzaingoa”

Simon Santamariak hamabost urte daramatza Iruñeko udaltzainburu. Urte horietan hainbat salaketa jaso ditu. Eta udalbatzak hura kargutik kentzeko eskatu du behin baino gehiagotan. Bere postuan dirau, ordea. Martxo hasieran jakin zenez, Iruñeko Udaltzainen Elkarte Profesionala sindikatuak haren aurka jarritako bi salaketa onartu ditu Nafarroako Probintzia Auzitegiko Maria Paz Benito epaileak, eta martxoaren 27an deklaratuko du zazpi deliturengatik: hala nola mehatxuak, indarkeria, botere gehiegikeria eta langileen eskubideen aurka eta biltzeko eskubidearen kontra aritzeagatik. Udaltzainak eta sindikatuko kideak dira Maite Santos (Iruñea, 1973) eta Unai Lerga (Barañain, 1975). Santosek jarritakoa da epaileak onartu dituen salaketetako bat, eta sindikatuko Nafarroako idazkari nagusia da Lerga. Euren aburuz, Santamariak hankaz gora jarri du Udatzaingoa, eta bere aginduak betetzen ez dituenak larrutik ordaintzen du. Santosek dio zazpi urte daramatzala lan jazarpena pairatzen.

Nola dago Iruñeko Udaltzaingoa?

MAITE SANTOS. Simon Santamariak hamabost urte daramatza udaltzainburu. Yolanda Barcinaren konfiantzazko pertsona da, eta Udaltzaingoa haren kortijo bihurtu du. Beldurraren legea inposatu du. Eskubideak zapaldu izanaren aurka ahotsa altxatzen saiatu denari diziplina txostenak ireki dizkio. Gero, fiskalaren aurrean salatu ditu. Erabateko zigorrak jasan dituzte hainbat udaltzainek, legez kontrakoak ziren aginduak zalantzan jartzeagatik.

Zein da Santamariaren lan egiteko modua?

M.S. Nik beti esan dut Santamaria oso azkarra dela. Bere burua zaindu du Udaltzaingo barruan eta kanpoan. Kanpoan, mesede asko egin dizkie hainbat fiskal, politikari eta epaileri. Jende askok mesedeak zor dizkio Santamariari. Barrura begira, taldea zatitu du. Sariak eman dizkie hainbati, berak sortutako postuekin. Goiko solairuan badakigu nortzuk dauden, baina ez dakigu zein lan egiten duten. Jende horrek ez du gurekin bat egingo. Kalean gaudenok, eta noizbait ezetz esan dugunok, legearen aurka doazen aginduak jaso ditugulako, zigorrak izan ditugu.

UNAI LERGA. Bi alde daude: batetik, men egiten dutenak; eta bestetik, ezetz esaten dugunok. Men egiten dutenak bakean uzten dituzte, gutxi batzuk izan ezik, gehienek ez dutelako inolako pribilegiorik jasotzen.

Ezetz esan dugunoi jazarri zaizkigu. Hamaika eraso pairatu ditugu, hala nola txostenak ireki dizkigute, eta egutegi eta unitateak etengabe aldatu.

Zer aldatu da Udaltzaingoan Santamariak zuzentzen duenetik?

U.L. Lan baldintzak okertu dira, erabat. Aurreko batean, Ignacio Polo Segurtasun zinegotziak esan zuen Santamaria gizon zintzoa dela, eta Polizia modernoa eratu duela. Kontrakoa da. Udaltzaingoa hankaz gora dago, hainbat unitatetan karguen %70 jardunekoak dira, hau da, Santamariak izendatutakoak. Horrez gain, Udaltzaingoaren unitaterik garrantzitsuena, trafiko unitatea, bertan behera utzi du. Udaltzaingoak duen eskuduntza garrantzitsuena trafikoa da. Baina, Iruñean, egun ez dago motorzale unitaterik. Nik uste dut Iruñea motorzale unitaterik gabeko hiriburu bakarra dela.

M.S. Motorzale unitatea bertan behera uztea Polo zinegotziaren egoskorkeria izan zen. Unitate horrek egiten zituelako alkohol proba eta dokumentazio kontrolak. Poloren semea taxilaria da. Halabeharrez, unitateak Poloren semea salatu zuen hainbat aldiz, besteak beste, drogen menpe gidatzeagatik.

Zenbait irregulartasun izan ziren, unitateak egiten zituen salaketekin. Orduan, poliziakideek egoera hori salatu zuten. Eta egun batetik bestera, unitatea bertan behera utzi zuten.

U.L. Komisario batek ere onartu zuen, motorzale unitatea desegin zutela, haren izaera aldarrikatzailearengatik.

Zer lan egin behar du Udaltzaingoak?

M.S. Legeak agintzen duena egin behar du. Lan handia egin dugu, legeak aitortzen dizkigun funtzioak bakarrik lantzeko. Baina Santamariak eskuduntza horiek gainditu nahi ditu. Ordena publikoko eskuduntzak eskuratu nahi ditu. Guk aurka egin dugu.

Azken urteetan, udaltzaingoak bere gain hartu ditu Espainiako Poliziak egin beharreko hainbat lan, besteak beste, gai politikoekin lotutako atxiloketak. Zer uste duzue?

M.S. Hortaz ari gara. Udaltzaingoak hurbileko polizia izan behar du. Segurtasun publikoa ere eduki behar dugu, baina gure eskuduntza nagusia trafikoa da.

Santamariak udaltzain talde bat bidali zuen ordena publikoko ikastaroa egitera, eta ez dugu gai horretan eskuduntzarik! Diru publikoa xahutzen ari dira, hainbat pertsona bete behar ez duten funtzioetan hezteko.

U.L. Espainiako Poliziaren lana egiten ari gara. Horregatik okertu da Udaltzaingoaren irudia.

Iruñeko Udaltzaingoak egin duen protesta ezagunena, esaterako, betaurreko zuriak janztea izan da. Nola sortu zen ideia hura?

M.S. Guk oso arautegi zorrotza dugu. Zuhur ibili behar genuen presio neurriak hartzeko orduan, Udaltzaingotik bota ahal gaituztelako. Beraz, arautegia berraztertu, eta ikusi genuen ez zuela ezer esaten betaurreko zuriak janzteari buruz. Bagenekien Santamaria haserretu egiten zuela udaltzainek betaurreko zuriak janzteak, behin poliziakide bati kentzeko agindu ziolako. Beraz, janztea erabaki genuen.

U.L. Santamaria militarra da, eta irudia asko zaintzen du. Betaurrekoak janztea erabaki genuen bagenekielako ezin zuela ezer egin.

M.S. Hala ere, sei diziplina txosten ireki zituzten. Guk Nafarroako Administrazio Auzitegira jo genuen, eta hark txostenak eskatu zizkion udalari. Orduan, udalak atzera egin zuen. Baina, handik gutxira, jakin genuen udalak poliziakide guztientzako betaurreko beltzak erosi zituela.

Yolanda Barcinak eta Enrique Maiak besteak beste, Santamariaren alde egin dute. Nola hartu dituzue euren hitzak?

M.S. Barcinaren hitzek mindu egin naute. Ez ordezkari sindikal edo salatzaile gisa, poliziakide jazarri gisa baizik. Nik jarri dut onartutako bi salaketetako bat. Barregura ematen dit Barcina andereak eta Maia jaunak esatea Santamariaren aurkako delitu zantzurik ez dagoela. Egia da, ez dira zantzuak bakarrik, haren kontrako epaiak daude. Adibidez, nire aurka zabaldutako hainbat espedienteren ondoren, hainbat epaitegik nire alde egin zuten. Horrez gain, fiskalak nire aurkako salaketa bat artxibatu zuen, oinarririk ez zuelako.

Epaiketari dagokionez, jabetzen gara inputazioa ez dela zigorra; are gutxiago, Nafarroako Kutxako dietekin gertatutako ikusita. Lasai gaude. Uste dugu, epailea lana ondo egiten ari dela, modu objektibo eta serioan. Bestalde, itxaropentsu gaude, inoiz baino urrunago heldu garelako. Gurea ez baita Santamariaren aurka jarri duten lehen salaketa. Aurrekoak beti artxibatu dituzte.

Mar 21, 20142014-03-21Nafarroa0

LARANJA KOLOREKO ASKATASUNA

Martxoaren 16an, igandearekin, egin zuten Antsoainen Libre eguna. Azken urteetan, herriko zortzi lagun zigortu dituzte epaitegieek, besteak beste, militantzia politikoarengatik eta sanferminetako txupinazoan ikurrina eramateagatik. Epaiketak salatzeko...