Nafarroa

2016-01-152016-01-14Albisteak, Iritzia, Nafarroa

Iritzia: Gailurretik

Lortuko dugulakoan nago", erran nuen azaroan. "Lortu dugu", erraten ahal dut orain. Bertze behin, Iruñeko Alde Zaharreko Liburutegi Publikoaz ari naiz. Orain bai, publikoaz. 2016ak ekarri digun lehendabiziko berri ona hau izan baita: kudeaketa pribatua moztu, eta kudeaketa publikora pasatu da hiriaren erdiguneko liburutegia.

Bidea, baina, luzea izan da; 2011ra arte, Nafarroako Liburutegia Iruñeko San Frantzisko plazan egon zen, Nafarroako ondarearen bilketa eta zaintza egiteaz gain auzoari liburutegi publiko baten zerbitzuak emanez.

Egoitza txiki gelditu zen, eta UPNk kulturari zegokion lursaila Corte Ingles etxeari saldu eta gero, liburutegia hiriko bihotzetik atera eta Mendebaldea auzoan jartzea erabaki zuen.

Politika horrekin liburutegien arloko nazioarteko erakundeek gomendatzen dutenaren kontra egin zuen UPNk, baina horrekin nahikoa ez, eta gainera Alde Zaharra liburutegirik gabe uztea ere bidezkoa iduritu zitzaion.

Motxila horrekin hasi genuen bidea. Zaila. Baina gailurrean gara. Beheko kanpalekura auzoak liburutegi bat lortzearekin iritsi ginen. Hasierako esfortzua beti da gehien kostatzen dena, eta emaitzak, gainera, anitzetan ez dira pentsatutakoak: gobernuak ez zuen liburutegi publiko berria bere gain hartu nahi izan, eta pilota udalari pasatu zion. Horrek, auzokide eta liburuzainen presioaren ondorioz, zerbitzua bere gain hartu zuen, eta hilabete batzuz Kondestablearen Jauregian modu txarrean liburutegi bat-edo jarri zuen, San Frantziskoko egoitza zaharberritu bitartean.

2012ko azaroan, liburutegi berria egoitza moldatura mugitu zuten, baina kudeaketa pribatua eman zion Iruñeko Udalak. Liburutegi berria eri sortu zen. Gailurra egiteko oxigenorik gabe. Harekin batera, enpresa pribatua lan baldintza prekarioan zeuzkan langileak itoz joan zen, zerbitzua bera ere modu eskasean emanez eta Alde Zaharreko bizilagunei merezi ez zituzten kalteak eraginez.

Mendian gora segitzen genuen, baina 2015ean bai, aldaketa iritsi zen, lehendakari, alkate, zerbitzuburu eta bertze hainbertze langile berri ekarriz. Horiek denek urte hauetan guztietan kalitatezko liburutegi publiko baten alde borrokan genbiltzanen hotsak aditu zituzten, eta astelehen honetan, azkenean, gure mendira igo gaituzte, Mikel Urdangarinen kantak erraten duen bezala.

Baina Mikelen hitzak oroituz, zenbaitzuek, udalean eta gobernuan, jakin beharko lukete ez direla jainko lurtiarrak. Eskertuak gaudela egindako esfortzuarekin, baina espero dugula gailurraren lilurak itsutu ez ditzan.

Azken egunetan zenbait erabaki kaxkar hartu dira, tontorrera lehenbailehen ailegatzeko gogoz. Gailurra egin dugu, eta izandako gorabeheretan pentsatzeko aukera ematen digu. Har dezala nire animorik beroena liburutegia kudeatzen hasi den liburuzain berriak. Animo, eta eutsi!

Sergio Labaien: «Geure burua zentsuratzera behartu nahi izan gaituzte»
2016-01-082016-01-08Albisteak, Asteko Gaiak, Gizartea, Komunikazioa, Nafarroa

Sergio Labaien: «Geure burua zentsuratzera behartu nahi izan gaituzte»

Konpromisoa eta kazetaritza uztartzeko tenorean, eskarmentu handia du Sergio Labaienek (Iruñea, 1975). Nabarreria, Ateak Ireki eta Ahotsa.info hedabideetan lan egin du, besteak beste.

Noiz jaso zenuten Espainiako Gobernuko ordezkariaren ohartarazpena?

Irailean izan zen. Carmen Albaren gutun bat zen, eta bertan, azaltzen zigun Espainiako Poliziak salaketa jarria zuela Ahotsa.info-ren kontra, sanferminetan argitaratutako albiste batean Mozal legea urratu genuelakoan.

Eta hala zen?

Legea, berez, oso zehazgabea da. Artikulu batean aipatzen denez, polizien irudiak baimenik gabe grabatzen badituzu, eta irudi horiek polizia edo haren familia arriskuan jartzen ahal badute, isun bat jasoko duzu. Baina Poliziak kalean egiten duena grabatzeak edo argazkiak ateratzeak arriskuan jar dezake polizien segurtasuna? Eta nork erabaki behar du hori? Kasu honetan, Carmen Alba bera izan da epailearen lana egin duena, berak ebatzi baitu legea urratzen ari ginela. Isunik ez jartzea erabaki zuen, baina mehatxu egin zigun, etorkizunean polizien irudiak argitaratuz gero, 30.000 euro arteko isuna jaso genezakeela ohartarazita.

Nolakoa da salaketaren oinarrian dagoen argazki hori?

Ez da aparteko ezer. Bi polizia ikus daitezke, kaskoa jantzita. Ez da deigarria, inondik inora, eta egunero ikus ditzakegu halakoak Espainiako telebista kate guztietan nahiz berripaperetan. Halakoak edo agerikoagoak!

Abisua jaso zenutenean, zein izan zen zuen lehen erreakzioa?

Logikoa den bezala, gure lehen erreakzioa kezkak eta beldurrak baldintzatuta egon zen. Elkartean eztabaida anitz izan genituen, argitaratu genezakeenari buruz, geure buruari ezarri beharreko mugei buruz. Proiektuaren iraupena bermatzea zen gure helburu nagusia, argi baitago 30.000 euroko isuna jasoko bagenu, Ahotsa.info pikutara joanen litzatekeela. Zenbait abokaturekin ere hitz egin genuen, aukera guztiak aztertzeko.

Eta zer esan zizueten?

Ikuspegi interesgarria eman ziguten. Argi utzi zuten ez direla onargarriak ez Poliziaren salaketa ezta Albaren mehatxuak ere, kolokan jartzen baitute informazioa emateko daukagun eskubidea. Eta horren guztiaren helburua ere jakina da: guk geure burua zentsuratzea. Horretara behartu nahi gaituzte.

Zergatik?

Bada, gure hedabideak askotan islatu dituelako Poliziaren gehiegikeriak. Guk grabatutako irudi batzuk auzitegietan erabili izan dituzte; besteak beste, Aingeru Zudaireren auzian. Eskuineko begiko ikusmena galdu zuen Zudairek pilotakada baten ondorioz, baina Espainiako Poliziak argudiatu zuen haiek ez zutela pilotarik jaurti. Kasu horretan, Ahotsa.info-ren irudiek balio izan zuten bertsio ofizial hori eraisteko eta Poliziaren erantzukizuna agerian uzteko. Eta ez da kasu bakarra. Oro har, irudi horiek deserosoak dira Carmen Albarentzat, eta argitara atera ez daitezen, Mozal legea era arbitrarioan erabili du gure kontra.

Zuek, baina, ez zarete isilik gelditu, eta Espainiako Gobernuaren kontrako salaketa aurkeztu duzue Estrasburgon...

Bai, geure burua zentsuratu beharrean, ofentsibara jotzea erabaki genuen. Gure zereginetako bat Poliziaren gehiegikeriak salatzea dela uste dugu. Poliziaren aurka gaudelako? Ez, jendearen alde gaudelako baizik. Poliziak bortizkeria erabili du behin baino gehiagotan, eta jokabide horrek zaurituak eragin ditu, baita hildakoak ere. Hortaz, uste dugu gizartearentzat onuragarria dela hedabideek funtzionario publikoen egitekoa zaintzea eta, lana gaizki egiten dutenean, salatzea. Ezin diogu funtzio horri uko egin. Horregatik uste dugu aurre egin behar diogula mehatxuari; oraingoan Ahotsa.info izan delako, aurretik Egunkaria, Egin edo Apurtu.org izan ziren bezala. Baina etorkizunean BERRIA ere izan liteke, edo Diagonal, edo beste hamaika hedabide deseroso.

Nolakoa izan zen prozesua?

Hainbat abokatu eta aditurekin hitz egin genuen salaketa aurkeztu aurretik, eta horren ostean, Defendatzen duena defendatu plataformako kideak gurekin harremanetan jarri ziren. Estatu osoko kazetariek eta juristek osatzen dute talde hori, eta aspaldidanik ari ziren Mozal legearen kontrako estrategia orokor bat koordinatzen. Poliziaren jazarpena pairatu zuten fotokazetari batzuekin harremanetan jarriak ziren ordurako, eta lehen urratsak emanak zituzten salaketa bat aurkezteko. Hori izan zen gure oinarria. Plataformako kideek esan ziguten aukera zegoela auzia Estrasburgora eramateko, eta hala egin genuen.

Zergatik Estrasburgora?

Espainiako justiziak ez duelako beste biderik uzten. Guk jasotako mehatxua, berez, abisu administratibo bat da. Eta horren aurka, ezin dugu helegiterik aurkeztu Espainiako inongo auzitegitan. Ez dugu heldulekurik. Beraz, bide bakarra Estrasburgora jotzea da.

Zenbait hedabidek auzia isildu izanak harritu zaitu?

Ez gehiegi, errepresioa oso barneratua dugulako. Zer gertatuko litzateke, adibidez, Nafarroako Gobernuak Diario de Navarra-ko bi kazetariri isuna jarri izan balie? Eta kazetari horiek Estrasburgora babes eske joan izan balira? Aurrekaririk gabeko eskandalua izanen litzateke hori Nafarroan. Baina biktima errepresioa pairatzera ohituta dagoen sektorekoa bada, normaltzat jotzen dugu. Behar duen garrantzia ez diogu ematen, eta hori erronka bat da: agenda propioa ezarri behar dugu, arerio politikoaren dialektikatik urrundu, eta askatasunari auziari konplexurik gabe heldu. Salbuespen egoera bizi dugu Nafarroan, eta hori aldaketaren agendan sartu beharra dago nola edo hala.

Lehen aldiz kontseilariarekin
2016-01-082016-01-08Albisteak, Gizartea, Nafarroa

Lehen aldiz kontseilariarekin

Lehendabiziko aldiz kontseilariarekin. Biarnoko FIEP talde ekologistako arduradun Gerard Caussimontek bilera egin zuen, abenduaren 23an, Iruñean, Nafarroako Gobernuko Ingurumen Departamentuko buru Isabel Elizalderekin. Pirinioetako mendebaldeko hartzen populazioaren egoera larria izan zuten mintzagai nagusi. Gobernuak oraindik ere ez du auzi horri buruzko erabakirik hartu. "Gaia lantzen ari gara Aragoirekin eta gainerako herriekin", azaldu zuten departamentutik, abenduaren 23ko bilera hori amaitu eta gero.

Bilera egin izana urrats bat dela nabarmendu du Caussimontek, hala ere. Izan ere, azken hamar urteotan, hainbat aldiz saiatu dira garaian garaiko Ingurumen kontseilariekin bilera egiten, baina ezezko erantzuna jaso dute beti FIEPeko kideek. "Gehienez ere, arloko zuzendari nagusiarekin hitz egin ahal izan dugu; erabakitzeko eskumenik ez zuten pertsonekin, betiere".

Pirinioetako mendebaldeko azken bi hartzek, ordea, mendilerroko alde bateko eta bertzeko agintarien arteko elkarlana behar dutela argi utzi du Caussimontek. Bi bertzerik ez daude, eta biak dira arrak: Nere eta Cannellito.

Mendiak ez du mugarik haientzat, eta, horregatik, hain zuzen ere, administrazio guztien konpromisoa behar dutela nabarmendu du FIEPeko kideak. Ildo horretan, ontzat eman ditu Aragoiko eta Nafarroako ordezkariekin izandako solasaldiak, bai eta gaiari heltzeko erakutsi duten borondatea ere. Frantziako Ekologia Ministerioko arduradunekin ere egin dute bilera FIEPeko kideek. "Administrazioen arteko elkarlana funtsezkoa da hartza Pirinioetako mendebaldetik ez desagertzeko".

Gerard Caussimontek 25 urte zituen FIEP taldearekin bat egin zuenean. Orain 63 ditu. Mendebaldeko populazioaren gainbeheraren lekuko izan da. Egungo egoerak biziki mintzen du.

Cannellito-k eta Nere-k aurtengo udazken epela aprobetxatu dute, eta, negua hasi bada ere, ezkurrak jaten ari dira, oraindik ere. 1.700 metrotik gora baino ez da egon elurra orain arte, eta horrek izan du eragina hartzen jardueran. Aurrera jarraitzen dute bi arrek, baina hartzaren dinamika, mendebaldean, heriotzaren dinamika da. Horixe nabarmendu du Caussimontek, saminez. "Ez dut erranen lanean aritu garen urteotan guztietan deus ez dugula lortu; lortu dugu bioaniztasunaren alde urratsak egitea; baina hartzaren etorkizuna beltza da".

Ehiztarien esku

Oraingo egoeraren erantzule ehiza da, neurri handi batean. Cannellito-ren ama Cannelle zen, Pirinioetako azken hartz arre emea; ehiztari batek hil zuen, 2004ko azaroaren 1ean. Ehiztariak erran zuen bere burua babesteko egin zuela tiro. Ehiztariak bazekien hartza eta haren kumea inguruan zirela. Uxaldia hasi baino lehen jaso zuten ehiztari guztiek abisua. Eta, hala eta guztiz ere, egitea erabaki zuten. Cannelle ez zen bizirik atera. Bakarrik gelditu zen Cannellito, haren hamar hilabeteko kumea.

Hamar urte lehenago, 1994. urtean, Claude hartz emea hil zuen bertze ehiztari batek. Isileko ehiztaria zen hura. Ezin izan zuten inoiz identifikatu, eta Claude-ren hilketa, ondorioz, zigorrik gabe gelditu zen. Inork ez zuen ordaindu.

Emerik gabe, denboraren aurkako borroka da FIEP taldeko kideak Pirinioetako mendebaldeko eremuan hartzaren alde egiten ari direna. Populazioa sendotzea da aukera bakarra. Eta halaxe azaldu zien Caussimontek Nafarroako Ingurumen kontseilari Isabel Elizalderi eta Ingurumen Departamentuko Bioaniztasun Zerbitzuko buru Enrique Erasori. Azken horrek ere parte hartu zuen abenduan egindako bileran.

Pirinioetako hartzen, ekosistemen eta herritarren aldeko taldea da FIEP. Eta argi du Caussimontek, hain zuzen ere, hartzaren eta gizakien patua, espazio horretan, estuki lotuta daudela. "Hartzaren alde egitea bertan bizi direnen alde egitea ere bada", nabarmendu du.

Turismoaren adibidea jarri du mahai gainean, bertzeak bertze. Asturiasen (Espainia) eta Katalunian hartzak gero eta bisitari gehiago erakartzen dituela nabarmena dela azaldu du Caussimontek. Italian ere, Abruzzoko parkean, turismoak nabarmen egin du gora, hartza han dagoelako, Caussimontek gaineratu duenez.

FIEPeko kideak prest agertu dira Nafarroako, Aragoiko eta Biarnoko herritarren arteko topaketak antolatu, eta turismoaren eta bertzelakoen inguruko jardunaldiak prestatzeko. Elkarlanaren alde egin du Caussimontek, eta argi eta garbi erran du hartzaren etorkizuna dagoela jokoan. Pirinioetako herritarrena ere bai, ondorioz, neurri handi batean. "Denak bat gara". Hartza salbatu nahi du. Denbora irabazi Nere eta Cannellito-rentzat.

2016-01-082016-01-08Albisteak, Nafarroa

Iritzia: Heldu diren ika-mikak

Alkaterik gabeko mezak. Espainiako Poliziaren erakusketa tokiz aldatzeko saialdia. Ikurrina txupinazoan. Spider-Manen elastikoa. Abel Azkonaren ostia sagaratuak. Baltasar belztua beltza izateko udal eskaera. Maider Beloki zinegotziari egin ez zioten etilometria proba.

Iruñeko Udalean aldaketa gauzatu zenetik, erregimen zaharreko indar faktiko eta mediatikoak giharra erakusten ari dira eta edozein gai baliatzen dute Joseba Asiron alkatearen eta haren sostengatzaileen kontra jotzeko. Eta "edozein gai" diogularik "edozein gai" diogu. Gauzak horrela, eta orain arteko polemiken maila eta nondik norakoak ikusita, heldu diren ika-mikak aurreikusten ausartuko gara.

Esku zikinak. Martxoaren idusetan edo, Joseba Asironi zer bururatuko eta Baluarteko plazan dagoen terrorismoaren biktimen aldeko eskultura bi metro mugitzea, trafiko seinale batek itzal egin ez diezaion. AVT elkartearen kereila Espainiako Auzitegi Nazionaleraino ailegatuko da eta Asironek dimisioa emateko eskaerak 5.437 sinadura bilduko ditu Change.org plataforman.

Urrezko sarraila. Apiril aldera, lapurrak sartuko dira Joxe Abaurrea Hirigintza zinegotziaren trastelekuan. Abaurreak sarraila aldatu behar izanen du; baina bere etxeko komunitateari deus galdetu gabe, zilar koloreko sarraila jarri beharrean urre kolorekoa jarriko du, UPNren hitzetan, "jauntxokeria erakustaldia eginez" eta "bizilagunen arteko bizikidetza nahita gaiztotuz".

Euskararekin tematuta. Maiatzean, Geroa Baik Iruñeko udal gobernu taldean sartzea erabakiko du eta, mahaiaren inguruan esertzeko astirik eman gabe, Itziar Gomez zinegotziak eskatuko du Iruñea UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitatetik ateratzeko. EH Bilduk, Aranzadik eta Ezkerrak eskaera horri entzungor eginen diotenez, handik 17 minutura, Geroa Bai gobernu taldetik aterako da eta bere botoak UPNkoei eta PSNkoei batuko dizkie UEMAtik ateratzeko mozio bat aurrera ateratzeko. Mozioa gaztelania hutsez idatziko dute.

Iruzur fiskala. Ekaineko egun malapartatu batean, Patricia Perales zinegotziak erosketak eginen ditu bere etxe ondoko BM supermerkatu gipuzkoarrean eta ez du ordainketa tiketa hartuko. PSNk "diru beltzarekin ordaintzeko ohitura" izatea leporatuko dio Peralesi.

Cuencari begira. Iruindar zintzoen haserrea piztuko du Armando Cuenca Aranzadi taldeko zinegotziak irailean, Batasunaren Pribilegioaren prozesioan, aurreko urteko Spider-Manen elastikoa erakutsi beharrean Green Lantern-en bat jantziko duelako. "Kontu identitarioekin itsututa egotea" leporatuko dio oposizioak Cuencari.

Isunen gainetik. Urrian, Joxe Abaurreari trastelekutik lapurturiko bizikleta bat gaizki aparkatuta agertuko da San Frantzisko plazan. Garabiak Udalaren gordailura eramanen du bizikleta, baina Abaurreak ez du isuna ordainduko eta, PPk udaletxean ez duen zinegotziaren aburuz, "azken urteetako influentzia-trafikorik handiena" azaleratuko da.

Olentzero etnizista. Abendu bukaeran, Joseba Asironen taldeak ordenantza berria kaleratuko du, Olentzero segizioak arautuko dituena. Bertzeak bertze, Olentzerorena egin behar duten gizakiek gutxienez euskararen B1 hizkuntz profila izan behar dutela ezarriko du. Oraingoan, (azken egunetan jendez beteriko) auzoetako jai batzordeek joko dute Udalaren kontra.

Manugaitz: «Rap musika da euskarari hatsa emateko dudan tresna»
2016-01-082016-01-08Albisteak, Asteko Gaiak, Euskara, Nafarroa

Manugaitz: «Rap musika da euskarari hatsa emateko dudan tresna»

"Eta badator, hitza berriro bueltan", abesten du Manugaitzek (Iruñea, 1975) Eman flow honi harrera izeneko kantuan. Eta horixe da iruindarraren lan berria: euskarazko raparen ahots ezagunenetako baten itzulera.

Hamarkada oso bat joan da Selektah Kolektiboa desagertu zenetik, baina orain arte ez duzu diskorik argitaratu. Zertan ibili zara urte hauetan guztietan?

Selektah deuseztatu zenean, bakarrik gelditu nintzela sentitu nuen. Bestalde, hainbat arrazoirengatik, hip hoparen mundutik apur bat aldendu eta beste gauza batzuetan zentratu nintzen: nire alor profesionala garatu nuen, oposizioetara aurkeztu nintzen... Musikarekin zerikusirik ez duten gauzetan murgildu nintzen. Horregatik, berriz hastea kosta izan zaidala uste dut. Desagertuta egon nintzen, baina raparen harra neukan barruan, eta ezin izan nion eutsi. Bigarren sorrera bat izan da hau niretzat.

Garai berriak, izen artistiko berria...

Bai, berez, Wanka izengoitia baztertu eta Manugaitz erabiltzen hasteko arrazoi bat baino gehiago egon da, baina nagusienetako bat horixe da: zerotik hasten banaiz, izena ere aldatuko dut.

Izengoiti batek, askotan, pertsonaia darama atxikita. Manugaitzek ba al du Wankatik zerbait?

Zorionez edo tamalez, ni neu ere aldatu egin naiz urte hauetan. 18 urterekin, lizuntasuna eta sexualitatea lau haizetara zabaltzeko grina nuen —hortik zetorren Wanker edo Wanka—, baina rol hori desfasatua gelditu da. Beharrezkoa zen aldatzea.

Manugaitz. Manatzeko gaitza al zara oraindik?

Tira, gaur egungo sisteman, oso zaila da benetan manugaitza izatea. Ados ez gauden guztiari aurre egitea, hori da manugaitza izatea. Eta tamalez, jendeak egunero irensten du errealitatea. Egunero irensten dugu. Nik ere bai. Barru-barruan, hala ere, badut manugaiztasun pitin bat.

Selektah Kolektiboaren bukaera bat-batekoa izan zen, hirugarren diskoa grabatzeko prozesu betean baitzineten. Garai hartan erabili ez zenuten materiala baliatu duzu disko berri honetan?

Ez. Egia erran, banituen base batzuk gordeta, eta Selektah Kolektiboaren garaiko hitzak eta musika erabiltzeko aukera izan nuen, baina diskoan entzun daitekeena nirea da, goitik behera berria: ideiak, musika, samplerrak...

Hitzak berriak dira, baina garai bateko eztena gordetzen dute zure errimek...

Neurri batean bai, baina, oro har, diskoa pertsonalagoa dela iruditzen zait. Zale batzuek faltan sumatuko dute Selektah Kolektiboaren gordintasuna, baina oraindik badago piper puntu hori. Dena den, gure lehenengo diskoak aztertzen hasita, gauza batzuk aldatuko nituzkeela uste dut. Gordintasunaren izenean errazkeriara jotzeko joera, adibidez. Oraingoan, zerbait sakonagoa egiteko gogoa neukan, baina ez pentsa luzaroan planifikatutako kontua izan denik. Horrela atera zait.

Bakarka ondu duzu diskoa. Eroso sentitu zara?

Lasaiago ibili naiz, ez dudalako diskoetxe baten presiorik sumatu. AME estudioko Axular Arizmendi teknikaria, gainera, oso jatorra izan da, eta ideiak eman dizkit. Zenbait unetan, beharrezkoa baita norbait alboan edukitzea.

Kantu berrietan, kulturaz hitz egiten duzu, egoera politikoaz... Horiek dira diskoaren ardatz tematikoak?

Diskoa grabatzeko prozesuaren hasieran banituen asmo batzuk, baina epeak luzatu ahala, asmo horiek aldatzen joan dira: kantu berriak sortzen nituen, zahar batzuk kendu, moldaketak egin... Hala ere, nonbait marraztu behar duzu marra, eta noizbait esan behar duzu "bukatu da, ez dut material gehiago grabatuko". Hortaz, prozesua bukatzeko garaia heldu zenean, askotariko kantu sorta nuela ikusi nuen, eta zaila da haien arteko ardatz sendo bat identifikatzea. Euskal nortasuna, sustraiak, euskara... Nik esanen nuke horiek direla ardatz nagusiak. Beste gai batzuk ere jorratu nahi nituen, baina denborarik gabe geratu nintzen.

Euskararen aldeko militante sutsua zarela argi utzi duzu...

Zalantza izpirik gabe. Nire egungo kezka nagusietako bat da euskararena, eta diskoa ere horren isla da. Argi nuen diskoa euskara hutsean izanen zela ala ez zela izanen. Ez dakit raparen munduari ekarpen handirik egin diezaiokedan, baina euskarazko raparen munduari akaso bai. Euskalgintzari hatsa eman nahi nion, bultzadatxoa, eta, bide horretan, rap musika baliabide bat izan da. Kazetaria edo idazlea izan banintz, hedabideak edo liburuak erabiliko nituzkeen, baina daukadan tresna rapa da.

Gaur egun, rap kantari euskaldun askok gaztelaniaz abesten dute...

Bai, eta badakit errespetatu beharreko erabaki pertsonal bat dela, baina lotsagarria iruditzen zait, benetan. Selektah Kolektiboa desegin zenetik hamar urte pasa dira, eta, tarte horretan, euskarazko rap talde eta artista gehiago sortu dira. Bidea urratua dago jada. Baina oraindik orain, euskaldunen belaunaldi berriak Espainiari begira bizi dira, eta gaztelaniaz egiten den rapa hartu dute eredutzat. Gure gazte denboran, rap ingelesari, amerikarrari edo frantziarrari so egiten genion, faltan genituelako erreferenteak. Eta, hala ere, euskaraz abesteko hautua egin genuen. Beste askok ez dute bide hori aukeratzen, eta min handia ematen dit horrek.

Hala ere, rap talde, musikari eta abeslari euskaldun ugari azaleratu dira azken urteetan. Horien aitaponteko sentitzen zara?

Bada, hein batean, bai... Kar, kar! Eta uste dut normala eta sanoa dela harro sentitzea. Euskarazko musikaren esparruari zure aletxoa gehitu diozula ikustea pozgarria da beti.

Gaztetxe baten lehen urratsak
2015-12-182015-12-17Aisialdia, Albisteak, Euskara, Gizartea, Nafarroa

Gaztetxe baten lehen urratsak

Bihar beteko dira bi aste ehunka gaztek, Berpizten mugimenduaren ekinbidez, Iruñeko Compañia kaleko eraikin bat okupatu zutenetik. Ordutik, bertan da Iruñeko gaztetxea. Okupazioak joko politikoaren lehen lerroan jarri du gazteen lokal autogestionatuei buruzko eztabaida, eta, hori dela eta, era guztietako jarrerak azaleratu dituzte alderdi politikoek.

Nasuvinsa Nafarroako Gobernuaren menpeko enpresa publikoa da eraikinaren jabe. Hortaz, Uxue Barkosen gobernuari dagokio, azken finean, okupazioari nola erantzun erabakitzea. Joan den astean, auzia negoziazioaren bidez konpontzeko eta indarrik ez erabiltzeko eskatu zuen Ahal Dugu-k Nafarroako Parlamentuan. Ganberak, ordea, atzera bota zuen asmoa: kontra bozkatu zuten UPN eta PPk, alde EH Bildu, Ahal Dugu eta Ezkerrak, eta abstenitu egin ziren Geroa Bai eta PSN. Erabakiak, beraz, gaztetxearen etorkizuna zaildu dezake.

Edonola ere, alderdien eztabaida politikotik harago, lanean jarraitzen dute gaztetxean dozenaka gaztek. Egoeraz kontziente dira, baina ez dute horregatik proiektua alboratzeko asmorik. "Hasieratik izan dugu hustearen aukera presente", dio Ibai Navarro gaztetxeko kideak, "eta segurtasun neurriak hartu ditugu, egoera hori gertatuko balitz prest egoteko". Edonola, Saioa Lekunberrik dioenez, "printzipioz ez dugu oraindik husterik espero".

Okupazioaren egunetik bertatik ari dira gazteak Nafarroako Gobernuarekin negoziatzen, eta, hain zuzen ere, negoziazio horiei eutsi nahi diete, auziari konponbide bat emateko. "Elkarlanean puntu komun batera ailegatzea da gure helburua, gure proiektua garatu ahal izateko puntu batera iristea", dio Navarrok. Alde horretatik, prest daude bestelako proposamenak aztertzeko, eta ez diote aterik ixten beste lokal batzuetara mugitu ahal izateko aukerari. "Nahiz eta lekua ez izan garrantzitsuena, argi dugu gure proiektua garatzeko espazio bat behar dugula. Hori posible litzatekeen espazio bat eskainiko baligute, eta gure batzarrak onartuko balu, ez legoke arazo handirik", dio Navarrok.

Bitartean, ordea, Compañia kaleko lokalari itxura ematen jarraitzen dute. "Gure proiektua aurrera eraman ahal izateko lekua egokitzen ari gara", dio Navarrok. Egunero izaten dira auzolanak eraikinean: hezetasunak eragindako kalteak konpontzen hasiak dira; zementuz estali dituzte paretetako zuloak; eta pintatu dituzte hainbat gelatako hormak ere. Gainera, espazioa nola banatu ere aztertzen hasiak dira, lokalak izango lituzkeen erabilerak kontuan hartuz.

Eraikinaren inguruko bizilagunekin lehen harremanak egiteko ere baliatu dituzte gaztetxeko kideek lehen bi aste hauek, Lekunberrik dioenez: "Dinamika ezberdinak prestatzen ari gara, eta astero bilerak egingo ditugu bizilagunekin. Compañia kalea nahiko lasaia da, baina azken egunetan jende asko pasatu da, eta kalea okupatu dugu. Beraz, eraikin barnera sartzea da gure asmoa, eta bizilagunekin harremanak ongi lantzea". Dioenez, "denetariko" iritziak jaso dituzte orain arte: "Kexa batzuk, eta baita gauza positiboak ere". Eta, Navarrok dioenez, "kexei ahal bezain pronto eman zaie buelta, oso konkretuak baitziren". Argi du inguruko auzokideekin harreman ona izateak duen garrantzia: "Komunitate batean bizi gara; haiekiko errespetua izan behar dugu, eta haiekin batera hainbat arau adostu. Horretan gaude".

Zazpi hilabeteko bidea

Aurtengo ekainean abiatu ziren gaztetxea lortzeko lehenengo batzarrak, Navarrok gogoratu duenez: "Orain dela zazpi hilabete hasi ziren biltzen Alde Zaharreko hainbat pertsona, gaztetxe bat lortzeko. Proiektua handituz joan zen, eta azkenean kolektibo eta leku askotako jendea bildu da haren inguruan". Lekunberriren iritziz, denborarekin egitasmoa "izaera zabalagoa hartuz joan da, eta honezkero ez da Alde Zaharreko proiektu jakin bat. Askotarikoagoa da gaur egun".

Ekainetik orain arteko bidean, asteroko batzarrak egin ditu mugimenduak. Tarte horretan proiektua "zehaztea" izan da eginkizun garrantzitsuenetako bat. Alegia, gaztetxearen izaera eta helburuak definitzea. Eta, Lekunberrik dioenez ,"malgua da" proiektu hori, "egokituz doalako, ekarpen berriak gehituz". Orain, espazioa eskuratuta, "prozesua beste aro batean" sartua dela uste du gaztetxeko kideak. Eta pozik mintzo da, "askoz jende gehiago ari delako biltzen, jende berria". Horregatik, "batzar forma berri bat hartzen ari" dela uste du.

Paper gainean idatzitako egitasmo hori praktikara eramatea izango da hurrengo aste eta hilabeteetako erronka. Gaztetxea "jendarte eraldaketa sakon eta zabal baterako" tresna bilakatzea, alegia. Eta bide horretan deia egin diete gaztetxeko kideek gizarte mugimenduetako kide eta kolektiboei, "proiektuan modu aktiboan parte hartu dezaten". Izan ere, Navarrok dioenez, okupazioak "ilusio handia" piztu du herri mugimenduko jendearengan. "'Bazen garaia' da nik gehien entzun dudan esaldia".

Ikusteko dago zeintzuk izango diren gaztetxearen hurrengo urratsak. Eta ikusteke dago zein izango den instituzioen erantzuna ere. Oraingoz, Compañia kaleko eraikinean geratzeko asmoari eutsi diote, eta irmo defendatzen dute okupazioaren alde egindako hautua. Izan ere, Lekunberrik dioenez, "proiektua instituzioetatik at garatzeak autonomia ematen dio proiektuari berari". Eta Navarrok zera gehitu du: "Bada tempo kontu bat ere: ikusi izan dugu nola luzatzen diren denboran instituzioek utzitako lokalen esperientziak".

Edonola ere, eta oraingoz okupatutako lokalean geratzeko asmoa agertuta ere, argi utzi dute: espazio fisikoa ez da garrantzitsuena. Lekunberrik azaldu du kontu hori: "Oinarritzat hartu ditugun balioak gizartera hedatzea da gure helburua. Toki honetan balitz, primeran, baina batez ere proiektua garatzea da interesatzen zaiguna". Eta bide horrek, zehaztu dutenez, toki batean zein bestean, aurrera jarraituko du.

2015-12-182015-12-18Aisialdia, Albisteak, Euskara, Gizartea, Kirola, Nafarroa

Proiektu batentzako tokia

Gaztetxe bat lau pareta baino ez lirateke, barruan egiten denagatik ez balitz. Ideia hori oinarri, edukiari eman nahi dio garrantzia Berpizten mugimenduak. Egitasmo bat prestatu du, gaztetxean martxan jartzeko. Txosten batean bildu ditu proiektu horren lerro nagusiak. Hauexek dira:

EREDU ALTERNATIBOAK

"Diruan oinarritu beharrean pertsonengan oinarritutako planteamendu sozioekonomikoak" jarri nahi ditu martxan gaztetxeak, "perspektiba ekofeministatik" abiatuz, betiere.

KULTURA ETA AISIALDIA

Kultur arloan ere eragin nahi du guneak, "herri klaseetatik abiatuko den eredu sortzailea" eta "merkatuaren logikatik haragoko kultur proiektuak" bultzatuz.

HARREMAN SOZIALAK

Harremanak sustatzeko gune ere bilakatu nahi dute gaztetxea, "komunitatean, elkartasunean eta elkarren ikasketan" oinarrituz. "Bazterketarik gabeko" eredu bat jarri dute mahai gainean.

PRAKTIKA FEMINISTA

"Jendarte heteropatriarkalari aurre" egin eta "harremanak, ardurak eta funtzioak sexuagatik, generoagatik edo aukera sexualagatik baztertu gabe" sortzea da beste xedeetako bat. Emakumeak "ahalduntzeko" espazioa ere bilakatu nahi dute gaztetxea.

EUSKARA

Gaztetxeak "euskalduna izan behar" duela uste dute gazteek, eta, "espazioan euskararen erabilera sustatzeaz" gain, haren "balio soziala mahai gainean jarri eta ezagutzen ez dutenen ikasketa prozesua erraztu" nahiko lukete.

LURRAREN DEFENTSA

"Ekoizpen, kontsumo eta bizi ereduen inguruko" hausnarketa bultzatu nahi du gaztetxeak. Era berean, egitasmo "antiespezistak" sustatuko ditu.

TOPALEKUA

Alde Zaharreko auzokideen artean "nagusi den inkomunikazioari" aurre egin nahi dio gaztetxeak, eta "elkarren babeserako praktikak" sustatu. Ideia edo esperientzien "trukerako plaza" bilakatu nahi dute gaztetxea.

HORIZONTALTASUNA

Antolaketari dagokionez, "batzorde bidezko sistemaren eta horizontaltasunaren" alde jo dute kideek. Autoantolakuntzaren eta autogestioaren beharra nabarmendu dute.

ANTIMILITARISMOA

"Estatu polizialari" eta "errepresio judizialari" aurre egingo dion eremutzat jo dute gaztetxea, "inposizioa eta indarraren logika" baztertuko dituen lekutzat.

KULTUR ANIZTASUNA

Iruñea "jatorriz eta kulturalki askotarikoa" dela jakinda, gaztetxea errealitate horren isla izatea nahiko lukete. "Aniztasun kulturala aberastasun gisara" ulertzen dute, "edozein eraso arrazista, xenofobo edo baztertzailearen aurrean antidotoa izan dadin".

BELAUNALDI ARTEKOA

"Adin guztietarako" espazioa osatu nahi dute. Garrantzia jarri dute ume eta nerabeen parte hartzean; zehaztu dute haien rola ezin dela "dekoraziora" mugatu. "Haiei eragiten dieten erabaki guztietan protagonista izan beharko lukete".

Bizitza oso bat sakelakoan
2015-12-182015-12-17Albisteak, Gizartea, Nafarroa

Bizitza oso bat sakelakoan

Datu hotzen atzean ezkutatzen den errealitatea agerian utzi nahi izan dute. "Eta datu hotzek diote 60 milioi errefuxiatu daudela munduan", erran du Pablo Toscok. Haietako bat da Maamun Al-Wadi siriarra. Jordaniako Zaatari errefuxiatuentzako kanpalekuan bizi da. Sakelako telefonoak konpontzeko eta saltzeko denda txiki bat du han. Telefono horietan gordetako irudien eta memoriaren zaintzaile da, neurri batean. "Errefuxiatuek dena utzi behar dute atzean etxetik alde egiten dutenean. Bizkar-zorroan sakelakoa eta kargagailua bertzerik ez dituzte sartzen", azaldu du Jorge Fernandezek. Atzean uzten dutenaren eta zain dutenaren arteko zubi bilakatzen dira gailu horiek. Haien oroitzapenen eta nortasunaren gordeleku. Telefono horiek jasotakoa baliatu dute District Zero dokumentala osatzeko, hain zuzen ere. Toscok eta Fernandezek zuzendu dute, Pablo Irabururekin batera, eta Iruñean aurkeztu berri dute.

Oxfam erakundea eta Europako Batzordea dira District Zero lanaren ekoizle, eta Arena eta Txalapart etxeek filmatu dute. "Munduko errefuxiatuen errealitatea ikusgarri bilakatzeko", nabarmendu du Fernandezek. Nahita egin diete ihes gerrak eragindako dramaren irudi gogor eta gordinei. "Gerraren errealitate hori hor dago, eta filman ere ikus daiteke, baina bertze alderdi batetik eutsi nahi izan diogu gaiari".

Errefuxiatuentzako munduko edozein kanpalekutan gerta daitekeena eraman nahi izan dute zuzendariek pantailara, hain zuzen ere. Eta, horretarako, unibertsalak diren emozioak eta sentimenduak baliatu dituzte; sakelako batean edozein errefuxiatuk gordetzen ahal dituen irudiek eragiten dituzten emozioak eta sentimenduak, alegia.

"Etxea atzean uzteak, zure herria utzi behar izateak, maite dituzun horiengandik urrundu behar izateak berdin ukitzen eta hunkitzen gaitu zu, ni eta munduko bertze puntan dagoen norbait", azaldu du Toscok. Zama hori dute District Zero dokumentalean ageri diren errefuxiatuek, eta munduko errefuxiatu guztien ordezkari bilakatzen dira: "Dena galdu dute; eta nola edo hala egin behar dute aurrera", erantsi du Toscok.

Aurrera egin behar horrek agerian uzten du errefuxiatuen ezaugarri nagusia, hain zuzen ere. "Erresilientzia. Bizitzari eusteko indar ikaragarria dute, eta kanpalekua normala ez den normaltasun esparru bilakatzen dute. Sorterrira lotuta daude, nolabait, baina bidean aurrera jarraitzen dute. Maamunek berak kanpalekuan ikasi zuen sakelakoak konpontzen", nabarmendu du Jorge Fernandezek.

Kamera jarri, eta grabatu

Errefuxiatuen egunerokoa islatu nahi du filmak. Eta, hori lortzeko, kanpalekuan bizi direnen arteko solasaldiak grabatu dituzte. Maamun Al-Wadi bilakatu dute protagonista, eta haren denda, berriz, errefuxiatuen topagune. "Guk ez dugu solasaldietan parte hartu. Ez ditugu zuzendu nahi izan. Anitzetan, bulegora ailegatu arte ez dugu jakin zertaz ari ziren. Nahita egin dugu hori; kamera jarri, eta haien arteko harremana grabatu nahi izan dugu, bertzerik ez".

"Grabatzen ari ginenaren gainean inolako kontrolik ez genuen. Kamera martxan jarri, eta ez genekien zer gertatuko zen. Eta hori da film honek duen ederrena", nabarmendu du District Zero laneko soinu arduradun Miguel Garciak.

Solasaldi horietan agerian gelditzen da egunerokoaren gogortasuna; Siriako oroitzapenak mahai gainean jartzen dituzte errefuxiatuek, atzean utzitako senideen eta tokien argazkien bidez; baina ez hori bakarrik. Jolasean ari diren edo eskolara joaten diren haurren bidez, itxaropena ere saiatzen da bere tokia hartzen kanpalekuan,

Argazkiek ere pizten dute itxaropen hori, eta irribarrea marrazten dute errefuxiatuen aurpegietan. "Batez ere, Maamunek inpresora bat erosi, eta argazki horiek paperezko irudi bilakatzen dituenean", azaldu du Fernandezek. Iruñean, filma hasi baino lehen, argazkia egin zuten zuzendariek eta lantaldeko gainerako kideek. "Maamuni bidaliko diogu, irudi hau ere gorde dezan", erran zuten zuzendariek.

Fernandezek argi eta garbi erran du: "Errefuxiatu batengana joan ginen, eta lagun bat utzi dugu han". Dokumentala egin duten pertsonentzat ere sakelakoa bilakatu da Zaatari kanpalekuan direnekin harremanetan jarraitzeko modu.

Toscok dokumentala egitera joan aurretik ezagutu zuen kanpaleku hori. "Lehendabizikoz joan nintzenean hesirik ez zegoen". Orain bai. "Han sartu eta espetxe batean sartzen ari zaren sentsazioa duzu", erran du zuzendariak. Zaatari kanpalekuan Ismael Ibrahim Albes errefuxiatu palestinarraren laguntza izan zuten dokumentalaren egileek. "Zubi lana egin zuen siriarren eta gure artean".

Iruñean aurkeztu baino lehen, Jordanian izan zen Tosco film hori erakusten. Maamun Al-Wadik parte hartu zuen aurkezpen hartan, bai eta dokumentaleko bertze protagonista Karim Rajabek ere.

Amanen egin zuten Jordaniako aurkezpena. "Hango testuinguruak ez du hemengoarekin zerikustekorik. Jordanian, ofizialki, 600.000 errefuxiatu daude. Egoerak gainezka egin du, eta sortu dira tentsioak".

Mazedonian eta Serbian ere izan da Tosco azken asteotan, errefuxiatuen bidea jarraitzen. Europako agintariek erakutsi duten jarrera kritikatu du zuzendariak. "Duintasun kontu bat da hau. Errefuxiatuekin hitz egin dut, eta inork ez du karitatetik nahi; sorterritik ihes egin dute gerrak bultzatuta. Lan egin nahi dute, haurrak eskolara eraman, ez dute oparirik nahi. Berriro diot, duintasun kontu bat da, eta Europa ez da ari ailegatzen ari diren errefuxiatuak duintasunez tratatzen".

Gerra ez da amaitu. Errefuxiatuen kopuruak gora egiten jarraitzen du. Mundu osoan. Eta hori gertatzen den bitartean, gaur-gaurko dokumentala izanen da District Zero. Iruñeko aurkezpena hasi baino lehen, halaxe azaldu zien Jorge Fernandezek ikusleei: "Orain ikusi behar duzuena, gaur gertatzen ari da; eta bihar ere gertatuko da; eta etzi...". Errefuxiatuen aurpegia eta haien izen-abizenak ikusgarri bilakatu ditu dokumentalak. Haiei so egiteko.

Oinezkoentzako hiri izan nahi du Iruñeak
2015-12-182015-12-18Albisteak, Nafarroa

Oinezkoentzako hiri izan nahi du Iruñeak

Proposamena bertzerik ez da, oraingoz. Baina mahai gainean jarri du Iruñeko Udalak, eragileen eta herritarren artean eztabaidatu eta haien ekarpenak jasotzeko. Udalak hiri atseginagoa bilakatu nahi du Iruñea, eta, batez ere, lortu nahi du hiria ibiltzeko eta iristeko erraza izan dadila eta ingurumenaren alde egin dezala. Hori lortzeko, oinezkoentzako espazio bilakatu nahi ditu hiriko hainbat karrika, tartean Sarasate pasealekua.

"XXI. mendeko hiri bilakatu nahi dugu Iruñea", azaldu zuen Aritz Romeo Herritarren Segurtasunerako eta Elkarbizitzarako zinegotziak, astelehenean. Lehen eta bigarren zabalguneetako auzolagunekin bilera egin zuten udaleko ordezkariek, proiektuaren berri emateko. Auzo horiei eta Alde Zaharrari eraginen die proiektuak, nagusiki.

Iruñeko Udaltzaingoko inspektore Jesus Estangak azaldu zien bizilagunei zeintzuk diren esku artean dituzten neurriak, eta, batez ere, zein den neurri horiek hartzera bultzatu dituen egoera. Hainbat datu jarri zituen Estangak mahai gainean: 16.000 auto pasatzen dira egunean Gipuzkoako etorbidetik, 14.000 Baluarte aurretik, 12.000 Beloso aldapatik, eta bertze horrenbertze San Ignazio karrikatik; 11.000, berriz, Navas de Tolosa karrikatik eta Taconeratik. Alde Zaharrerako sarreretan ere, nabarmena da autoen kopurua: 10.000 auto pasatzen dira, adibidez, Jose Alonso karrikatik.

"Ez dira auto ilarak sortzen, baina trafiko handia dago; gehiegizkoa", argi utzi zuen Estangak. Auto gehienak ez dira zirkulazio handi hori duten tokietara joaten; handik pasatzen dira, bertze nonbaitera bidean. "Iparraldetik hegoalderako, hegoaldetik iparralderako eta mendebaldetik ekialderako bidea egiten dute auto horiek", azaldu zuen udaltzainak.

Egoera horri konponbidea eman nahi dio Iruñeko Udalak, eta, aldi berean, erakunde horrek duela hamar urte sinatu zuen akordioa betetzen hasi. 2005. urtean, hain zuzen, ingurumenaren aldeko hiri izateko konpromisoa hartu zuen Nafarroako hiriburuak, eta lehentasunak ezarri zituen hiriko erabiltzaileen artean: oinezkoak lehen postuan, garraio publikoa bigarrenean, bizikletak hirugarrenean, eta, azkenik, autoak laugarrenean. "Oraingo proiektuarekin lehentasun horiei erantzun nahi diegu", erantsi zuen Estangak.

Sarasate bulebar bihurtu

Egungo trafiko handiari aurre egiteko, eta oinezkoen alde egiteko, hiru lan esparru zehaztu ditu udalak bere proiektuan: batetik, Lehen Zabalgunea; bertzetik, Alde Zaharra; eta, azkenik, Donibane auzoan, Urdazubiko monasterioaren eta Gaztelugibelen arteko bidegurutzea. Toki horietan eragin nahi dute, zirkulazio handia duten esparru horietako trafikoa arintzeko: "Kontua da horrat joatea horrat joan nahi dutenek; ez , ordea, toki batetik bertzera bidean pasatu nahi dutenek", azaldu zien udaltzainak bileran elkartu ziren auzokideei.

Ondorioz, egungo trafikoa eragiten duen iparraldetik hegoalderako, hegoaldetik iparralderako eta mendebaldetik ekialderako zirkulazioa moztu nahi du udalak. Hori lortzeko, hainbat aldaketa eginen dituzte. Sarasate pasealekua, adibidez, oinezkoentzako espazio bilakatu nahi dute. Garraio publikoak ere izanen luke handik pasatzeko aukera. "Bulebar moduko bat sortu nahi dugu Sarasaten", azaldu zuen Romeok.

Sarasatetik hurbil, Alhondiga karrika eta Vinculo plaza ere oinezkoentzat uztea da Iruñeko Udalaren asmoa. Esparru horretan, Sarasate, Yanguas y Miranda eta San Ignazio karriken eta Oliveto kondearen etorbidearen arteko espazioan dauden aparkalekuak bizilagunentzat uzteko aukera aztertzen ari dira udaleko arduradunak, bertzeak bertze. Baluarte plaza inguruan ere oinezkoentzako espazio bat sortzea da asmoa, bai eta Basotxo karrikan ere; autoek ezin izanen dute han sartu, prestatutako proiektuaren arabera.

Alde Zaharrean ere zirkulazioa mugatzea da asmoa. Autoen joan-etorria kontrolatzeko, matrikulak irakurtzen dituen sistema bat erabiliko lukete, ibilgailuak noiz sartu eta noiz ateratzen diren jakin ahal izateko.

Azkenik, Urdazubiko monasterioak eta Gaztelugibelek bat egiten duten tokian biribilgune bat jarriko dute, mahai gainean dagoen proiektuaren arabera, egungo trafiko arazoak arintzeko.

Udaleko ordezkarien proiektua, oro har, ontzat jo zuten asteleheneko bileran parte hartu zutenek. Ez zen lehendabizikoa izan, ezta azkena ere. Udalak proiektua aurkezten jarraituko du. Asmoa da eztabaidak emanen duen proposamen zehatza garatzeko lanean hastea urtarriletik aurrera.

Auzolagunek, hala ere, hainbat kezka jarri zituzten mahai gainean. Alde Zaharrean eta inguruko karriketan dendak dituzten herritarrek, adibidez, ez dute argi udalak hartu nahi dituen neurriek zer-nolako eragina izanen duten. Autoei bidea itxita, erosleek haiengana heltzeko zailtasunak izanen ote dituzten beldur dira, hainbatek asteleheneko bileran agerian utzi zutenez.

Bertze hainbatentzat, ordea, gakoa hiria oinezkoentzat erakargarri bilakatzea da. "Lortu behar dugu jendeak oinez mugitu nahi izatea hirian, eta oinez hurbildu nahi izatea dendetara eta abarretara".

Autoak hirigunetik kanpo nahi dituztela nabarmendu zuten hainbat bizilagunek ere. Hau da, aparkatzeko ere ez daitezela hurbildu erdigunera. "Europako herri anitzetan hori ari dira egiten jada: autoak hiritik ateratzen. Guk halako erabaki bat hartu ahal izateko aurretik egin beharreko urratsa egiten ari gara orain", azaldu zuen Estangak.

Edozein modutan, udalak aurkeztu duena trafikoari buruzko proiektu bat dela nabarmendu zuten erakunde horretako ordezkariek. Proiektu horrek ekarriko du, segur aski, bertzelako txostenak egin behar izatea, hartu nahi diren neurriek inguruko karriketan, mertakaritza guneetan eta abarretan izan dezaketen eragina aztertzeko, bertzeak bertze. Horixe nabarmendu zuten udaleko kideek. Proposamen teknikoa jarri dutela mahai gainean, baina eztabaidatu beharrekoak anitz direla oraindik. Horretan ari dira.