«Bertze araudi bat behar dugu». Horixe nabarmendu dute Nafarroako Gobernuko Kultura Departamentuko arkeologoek. Izan ere, 1986. urtekoa da egun indarrean dagoen araudia, eta arkeologoek gehitu dute «erabat zaharkitua» gelditu dela. Kultura Departamentuko arduradunek kezka horrekin bat egin dute, eta hasi dira ondare arkeologikoaren esparruan urratsak egiten: 1986koa ordezkatuko duen dekretu bat prestatzen ari dira, eta, araudi horrekin batera, Nafarroako Arkeologiaren...

Begirada bat bifobiaren erraiei
Promiskuoak, desleialak eta heldugabeak direla eta «fase batean» daudela esatea dira, besteak beste, pertsona bisexualei loturiko zenbait mito eta estereotipo. Elisa Coll (Madril, 1992) eta Daniel Valero (Jerez de la Frontera, Espainia, 1994) idazle eta ekintzaile bisexualen arabera, mito horiek deuseztatzen eta ikusgaitasuna aldarrikatzen ahalegindu ordez, bifobiaren erroari behatzeko garaia da. Harrotuk –Iruñeko Udaleko LGTBI zerbitzuak– antolatuta, Iruñeko Kondestablearen jauregian...

Harri artean haziak lora daitezen
Isiltasunak min egiten dio Ola Arafati. Nazioarteko agintarien isiltasunak. Agintari horiek Palestinako genozidioaren laguntzaile bilakatzen dituen isiltasunak. Baina onartu du, aldi berean, isiltasun horrek ez duela harritu: «Orain gertatzen ari dena ez zen 2023ko urriaren 7an hasi; lurra lapurtu ziguten, duela ia 80 urte, eta, halere, Israel herri demokratiko bat dela erraten dute batzuek eta bertzeek, bere burua defendatzeko eskubidea...

Aulki hutsak
Psikologiako kontsulta batean bi leku daude beti: terapeutaren aulkia eta pazientearen eserlekua. Baina, dirudienez, gero eta gehiagotan, terapeutaren aulki hori hutsik geratzen da. Inork ez du okupatzen. Horren ordez, aplikazio batek erantzun, galderak egin eta hitz atseginak itzultzen ditu. Egunotan irratian entzun dudan titular batek konfirmatzen du diodana: «Gero eta gazte gehiagok erabiltzen dute adimen artifiziala psikologo gisa». Arrotza den...

«Odola emateko ohitura belaunaldiz belaunaldi transmititu da Nafarroan»
Ia ordubete du, odola ematera joan aurretik. Nafarroako odol emaileen elkartea da Adona, eta haren egoitza, etxe baten modukoa, Juan Antonio Castro presidentearentzat (Jerez de la Frontera, Espainia, 1960). Duela 30 urte baino gehiago eman zuen odola lehenengoz. Orain, kanpaina bat abiatu du «emaile fidelak» lortzeko: 5.000 plasma emate jaso nahi dituzte, urtea amaitu aurretik. Zenbatean behin ematen duzu zuk odola?...

Basaran goiztiarren zukua
Udazkena ohi baino lehenago heldu da basaranentzat. Irailaren 22an, udazkenaren hasierarekin, abiatzen ohi da basaranak biltzeko garaia. Halere, tenperaturak markatzen du agenda. Aurten, Nafarroako Patxarana sor-markak bi aste aurreratu du uzta biltzen hasteko garaia. Reyno Gourmet markaren barruan dago, eta INTIA Nekazaritzako Elikagaien Teknologien eta Azpiegituren Nafarroako Institutuak sustatzen eta kudeatzen du. Adrian Subia Nafarroako Patxarana sor-markaren kontseiluko lehendakaria eta...

Teatrodix antzerki jaialdia eginen dute Iruñean bosgarrenez, urriaren 4tik 19ra
Antzerki sozial eta komunitarioak badu bere tokia Iruñean: Teatrodix jaialdia eginen dute bosgarrenez, urriaren 4tik 19ra. Kulturix elkarteak antolatu du, eta, denera, hogei emanaldi baino gehiago hartuko ditu. Espainiako Kultura Ministerioak diruz lagundu du egitasmoa, aurrenekoz. Nafarroako Gobernua eta Iruñeko Udala ere babesle dira; halere, Nafarroan gizarte gaietan lan egiten duten hainbat elkarte dira egitasmoaren sustatzaile nagusiak: Paris 365, Antartika,...

«Neure burua deseroso sentiarazi nahi dut txapelketan, probatu»
Batxilergoko bigarren maila ikasten ari da Kattin Madariaga (Arantza, 2008), Beran. Institutukoak, baina, ez dira egin beharreko lan bakarrak arantzarrarentzat: Nafarroako Bertsolari Txapelketan ariko da, lehendabizikoz. Urriaren 26an kantatuko du, Los Arcosen. [articles:2147319] 17 urterekin ariko zara Nafarroako Bertsolari Txapelketan. Hasteko gogoz? Bai. Kontua da oraindik urrun samar ikusten dudala, ez naiz orain heldu den guztiaz erabat kontziente oraindik. Jauzi...

24 bertsolari, zortzi saio eta final bat Arenan
«Lasai nintzen, txapelketa aurkezteko agerraldia egin genuen arte; orduan urduritzen hasi nintzen!». Nerea Bruñorenak dira hitzak, Nafarroako Bertsozale Elkarteko lehendakariarenak. Bi urtean behin antolatzen dute Nafarroako Bertsolari Txapelketa, eta urriaren 4an hasiko da aurtengo aldia. Bruño epaile lanetan ariko da, finalaurreko saioez geroztik. «Lehen puntuak emateko unea beti da berezia», erran du, sentitzen duela zeregin horren arduraren zama. «Baina behin hasita,...

Olana bete izatasun
Mediterraneoko hondarra itsatsi zait egunotan azalean; ezberdina da, argiagoa, itsaskorragoa, zeta testurako menditxo beixak. Oraingoan, baina, harea gehiegi itsatsi zait, bero naiz eta ez naiz eroso sentitzen; badaezpada, bikiniaz gain, maletatxoan bainujantzia ekarri dut. Ez dakit bainujantzi batek bikini batek baino zenbat zentimetro ehun gehiago izanen dituen, baina, zin degizut zentimetro horiek kanpoko begiraden aurrean, eta, batez ere, norberaren aurrean, maiz...