Ots 1, 20132013-02-01Beste albiste batzuk0

“Festa euskal eskola publikoaren isla izanen da”

Euskal Eskola Publiko Berriaren aldeko festa nazionalak bi eguneko egitaraua izanen du aurten, 28. ekitaldian, Iruñean. Txantrea auzoko Bernart Etxepare ikastetxe publikoko kideak ari dira prestatzen. Zentroa Axular eta Arturo Campion ikastetxeen batze prozesutik sortu zen duela bi urte, eta 500 haur inguru daude ikastetxean. Jaia antolatzeko zereginean, gogoz eta ilusioz ari da Josu Santesteban ikastetxeko guraso elkarteko kidea eta eskolan ikasten ari diren bi haurren aita. Maiatzaren 18an eta 19an eginen dute festa eta guztia behar bezala antolatzen mauka bete lan du.

Sortzen-Ikasbatuaz-en aurten, estreinakoz, bi eguneko jaia izanen duzue. Erronka handia , ezta?

Bai. Bi eguneko jaia egitera ausartu gara ikusten genuelako igandeko egun bakarreko festan gauza asko zeudela eta nahiko pilatuta. Hori arindu nahi izan dugu. Horregatik, lehen egunean jaia Txantrean bertan izanen da, eta bigarren egunean, berriz, Iruñeko Takonera parkean eginen da, betiko moduan.

Nola doaz prestakuntza lanak?

Iazko uda aurretik hasi ginen eta ari gara lanean. Planteamendu guztia egina dago, eta orain beste lan batzuetan ari gara: jendeari laguntza eskatzen txandak betetzeko edota azpiegitura prestatzen, besteak beste.

Aurreko ikasturteko festa antolatu zutenen laguntza ere izanen duzue, ezta?

Orain dela bi urte Sortzen-ekoek lagun bat jarri zuten festa antolatzen. Pertsona horrek laguntzen dio dagokion ikastetxeari; festaren azpiegituraz arduratzen ari da. Guri, ikastetxeari, gainontzeko lana egitea dagokigu: komunikazioa, egitaraua... Bileretan Sortzen-Ikasbatuaz eta ikastetxea gaude, eta beharrak mahai gainean jarri ahala erabakitzen dugu zer egin batzuek eta besteek.

Sortzen-Ikasbatuak-ek egiten duen lanaren erakusleiho ere izan nahi du festak?

Bai. Sortzen, plangintza guztia aldatu nahian, barne eztabaida batean murgildurik dago gaur egun. Oraindik ez dute kaleratu hortik aterako dena, eta horregatik ezin dugu askorik azaldu. Igandean eginen den festan ikusiko dira eztabaida horren emaitzak. Egungo euskal eskola publikoaren isla izanen da, nolabait.

Jaia dagoeneko kalean dago...

Bai, joan den astean aurkeztu genituen festako bideoa eta abestia. Abestia urritik egina zegoen, baina bideoa egina izan arte itxaron nahi izan genuen.

Nork egin du lan hori?

Abestiaren hitzak bertsolaritza tailerrean aritzen diren ikastetxeko 6. mailako ikasleek egin dituzte. Musikaren doinua, berriz, Holy Paskualenak eta Iker Huitzik egin dute, The Modern Quarter taldeko kideek. Bideoaren grabazioa, berriz, nik neuk eta Iñaki Alforjak egin dugu.

Ots 1, 20132013-02-01Iritzia0

KUDEAKETA TXARRAREN SUSMOA

Negu gorria izan da urtarrilean, ekaitza, elurra, euritea... Euriteak eraginda eta elurra urtu ondotik, ibai eta errekastoek gainezka egin dute zenbait tokitan, Tuteran eta Castejonen esaterako. Uholde horien kalteak izugarriak izan dira, eta zenbatz...

Ots 1, 20132013-02-01Asteko Gaiak0

Ezinean bizi

Azken datuak dira: 52.600 langabe daude Nafarroan. 15.000 pertsonak ez dute baliabiderik. 8.000 inguruk gizarteratze errenta jasotzen dute, eta %18 inguru gizarteak baztertzeko arriskuan daude. Ez dira datu soilak. Zenbaki horiek agerian uzten dute Na...

Ots 1, 20132013-02-01Iritzia0

Epaile gogorrarena

Epaileak onartu du, CAN auzia dela eta, Miguel Sanzen eta Enrique Goñiren kontrako salaketa. Yolanda Barcinak konfiantza osoa du beraren kontra ere ezarri den salaketa irabaziko duela. Batek daki, irudikatu ohi denez, Justizia itsua izan beharrean, gorra baldin bada. Garai bateko zuzenbide tratatuetan espresuki debekatuta zegoen epailea gorra izatea (iudex surdus esse non potest), adingabea edo eroa ere ezin zen bezala. Hau bitxia da, gorraren beste adiera bat gupidagabea edo errukigogorra delako.

Haurtzaroan gehien inpresionatu ninduten eszenetako bat, berrirakurri ez arren oraindik gogoan izateraino, honekin lotuta dago. Victor Hugoren Notre-Dame de Paris nobelako pasarte bat da. Quasimodo konkorduna, begibakarra, itxuragabea eta gorra epaitu behar dute eta egokitu zaion epailea ere gorra da, ezindura ezkutatzea lortu badu ere, izan ere, txostena gainbegiratuta, itxurari erreparatuta, erraza baita juzgatzea, edo aurrejuzgatzea. Baina bai epaitua, bai epailea gorrak direnean sortzen den nahastea ezin da aurreikusi. Elkarrizketa eroak eragindako barre algarak epaileak akusatuaren erantzun begirunerik gabeei egozten dizkie. Lehengo karguei autoritateari men ez egitea gehitzen die, kondena biderkatuta. Laguntzaile batek, bidegabekeriaz ohartuta, Quasimodo gorra dela, eta ez errespetu gutxikoa, epaileari kontuan hartzeko belarrira esaten dionean, epaileak, entzungabe, gehitu du: "Ez nuen hori aintzakotzat, zigorra handitu beharko zaio".

Gerora jakin dut Victor Hugok Kristo ondorengo lehen mendeko Nikarko poeta greziarrak sortutako epigrama, ia txistea dena, edo bere bertsio anitzetako bat izanen zuela inspirazio iturri. Esaterako, Tomas Morok In iudicium ridiculum izenpean itzuli zuen. Inor gutxik daki Utopia-ren egileak epigramak ere idatzi zituela, batzuk salaketa sozialak eta guzti, agintariekin batere atsegin gabeak. Haietako batean, esaterako, nekazari bat erregeaz trufatzen da. "Hori da erregea, ez egidazu irri, mozorrotutako gizon bat ematen du". Beste batean hala dio: "Gortesau bat zalditik jaitsi eta hor zebilen bati zera esan zion: Aizak, eutsi zaldiari. Hor zebilenak, izuak harturik, esan zion: Jauna, esadazu, nahikoa da gizon bakar bat zaldi basati bati eusteko? Gortesauak baietz erantzun. Hor zebilenak esan zion: Gizon bakar batek egin ahal badu, orduan eutsi iezaiozu zuk zeuk".

CAN auzian inputatukoei desira diet dagokien epailea gorra ez izatea (hitzaren zentzu batean bai, bestean ez), beraiek gizarteak esaten zienarekiko gorrak izaten erakutsi baitute.

Ots 1, 20132013-02-01Iritzia0

8.612

• Mendekotasun laguntzak jasotzen dituzten lagunak. Denera, Nafarroan, 8.612 lagunek jasotzen dituzte mendekotasun laguntzak. 2011n baino 483 lagunek gehiagok jaso ahal izan dute 2012an laguntza hori.

Ots 1, 20132013-02-01Asteko Gaiak0

Krisiaren aurka, alternatibak

Herritarren etxea da Burlataenea. Burlatar guztien topalekua. Herritarren artean sortua da, eta giza sareak eratu nahi ditu, krisiari aurre egiteko. "Gauzak beste modu batean egin daitezkeela erakutsi nahi dugu", azaldu du Oihana Perez Burlataeneko ki...

Ots 1, 20132013-02-01Iritzia0

155

• Atzerriko turistek 2012an gastatutako milioi euroak. Joan den urtean, atzerritik Nafarroa ezagutzera etorri ziren turistek 156 milioi euro gastatu zituzten. Gastua 2011ko datuekin alderatuz gero, %15,5 hazi da. Batez beste, 8,9 eguneko egonaldiak egin dituzte.

Ots 1, 20132013-02-01Beste albiste batzuk0

Jangelako aldaketen kalapita

Berandu, hotza, zaporerik gabea, anoa txikiak... Horiexek dira, beste hainbaten artean, Nafarroako Ospitaleen Gunean jangela zerbitzua pribatizatu zenetik entzun daitezkeen kexetako batzuk. Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuak aitortu du arazoak izan direla, baina horiek tajutzen ari dela dio. Besteak beste, jangeletako langile batzuk boikota egiten ari direla salatu zuen astelehenean Nafarroako presidente Yolanda Barcinak.

"Behin baino gehiagotan egon da nire senarra Bideko Amaren erietxean ospitaleratuta, eta inolako zalantzarik ez dut, lehen janaria askoz hobea zen", dio Elena Urrozek. Urologia unitatean dago joan den astetik Urrozen senarra, eta, ohartarazi duenez, behin baino gehiagotan afaldu gabe gelditu da, "janaria jateko modukoa ez zelako". Haserre dago Urroz: "Dozenaka gaixoren osasuna dago jokoan; gobernua ez al da horretaz ohartzen?".

Hala eta guztiz ere, bada bestelako egoera bizi duenik ere. Estitxu Urriza astelehen goizaldean erditu zen. Igande gauean iritsi zen Bideko Amabirjinako ama eta haurren unitatera. Dioenez, berak ez du janariarekin inolako arazorik izan. "Garaiz iritsi da bai bazkaria eta bai afaria ere", dio astelehenari erreferentzia eginez. Hala ere, bazkarirako ekarri zioten lehenengo platerak —barazki salda— ez zuela batere itxura ona eta senarrari eman ziola aitortu du, hark gustura jango zuelako.

Gaur hamabi egun beteko dira Mediterranea de Catering enpresa pribatua Nafarroako Ospitaleen Guneko kudeaketaz arduratzen dela. Denbora horretan kexak eta salaketak bolo-bolo ibili dira. Gaixoez gain, langileak ere "haserre" agertu dira lan baldintzengatik. LAB sindikatuak, esaterako, Mediterranea de Catering salatu du Lan Ikuskaritzan, langileek "tratu txarra" jasotzen dutela eta. Dagoeneko, gaixo agiria hartu behar izan dute sukalde zerbitzuetako bi sukaldari laguntzailek, lan baldintza gogorrek eragindako "estresa" dela eta.

Osasun Departamentuak iragan urtean jakinarazi zuen erietxe publikoetako jangela zerbitzuen kudeaketa enpresa pribatuen esku utziko zuela gastua murrizte aldera. Urtarrilaren 21ean bere gain hartu zuen Mediterranea de Cateringek Bideko Amaren erietxeko jangelako kudeaketa. Jangelako langileek jakinarazi dutenez, gaurtik aurrera Ubarmin eta Nafarroako erietxeaz ere arduratuko da.

Lan egiteko sistema berria

Janariarekin urtarrilaren 21etik aurrera izan dira arazoak, lehenengo egunetik alegia. Ordu arte, Bideko Amabirjina erietxeko jangelak ia modu pertsonalizatuan lan egiten zuen. Izan ere, bertan egunean eguneko janaria ekoizten zuten. Orain, ordea, lerro hotzaren bitartez ekoizten dituzte janariak. Hala, elikagaiak ekoitzi eta izoztu egiten dira, gero berotu behar direnerako, erretilu batzuetan berotzeko.

Baina, sarritan, gaixoei beroak behar luketen elikagaiak hotzak iritsi zaizkie. Ramon Aranberriren kasua da hori. Diabetikoa da, eta, jakinarazi duenez, joan den ostiraleko bazkarian jogurta beroa iritsi zitzaion. "Nire kasuan, diabetikoa naizenez, elikadura izugarri garrantzitsua da, eta jangelan egin diren aldaketekin askotan ez naiz jaten dudanaz fio", dio haserre Bideko Amaren erietxeko kanpoaldean airea hartzen duen bitartean. Gainera, intsulina jandakoaren arabera hartzen duela ohartarazi du.

Bi aste hauetan sortu den polemika eta zalaparta dela eta, Mediterranea de Cateringek neurriak hartu ditu, eta bi sukaldari laguntzaile kaleratu ditu, nahiz eta Osasunbideko zenbait langilek salatu duten arazoa jangelako arduradunek egindako eskarietan dagoela. Nafarroako Gobernuak ere errua langileei bota die, enpresa pribatuari "boikota" egiten ari direla esanez.

Argi dagoena da Bideko Amaren erietxean gaixo asko eta asko ez daudela batere gustura egiten dituzten jatorduekin. Hala, Lehen Mailako Arretako unitatean erreklamazioak egiteko orriak amaitu dira, eta erizainak berak ari dira erreklamazio orriak fotokopiatzen.