Iritzia

Iritzia: Greba ez hain orokorra

Iritzia: Greba ez hain orokorra

Amets Aranguren Arrieta

Lan, pentsio eta bizitza duinen alde, urtarrilaren 30ean greba orokorrerako deialdia".

Urtarrilak 30, ea… bale, osteguna. Kontserbatorioan azterketak, esanen diot estetikako irakasleari ea beste talderen batekin egiten ahal dudan azterketa. Gero haurren eske joan behar dut eskolara, mmm… idatziko diot haien aitari esateko greba eginen dudala eta ezin izanen dudala joan. Arratsaldean klase bat ematekoa naiz.

Ea, ba, hau baldin bada klase bakoitzagatik kobratzen dudana, kalkulatzen dut greba egiteagatik beste hau kenduko didatela eta X gutxiago kobratuko dudala. Joan den asteko itzulpenagatik X ordainduko didate (bueno, agian pixka bat gutxiago, eskatu zidana laguna baita), gehi haurrak zaintzeagatik beste X, kolaborazio bat hemen eta bestea han, X gehiago, eta ekimen honetan parte hartzeagatik ere, X. Hilabete honetan, alokairuaz gain, aparteko gastuendako ere gorde beharko dut ohi baino pixka bat gehiago, egunotan piztu baitugu berogailua. Beraz, X+X+X+X-X=Y.

Ez, ez dit ematen.

Antzeko zerbait pasatzen zaio Amaiari. Musikologoa da. Karrera bukatu du duela urte pare bat, eta masterrarekin dabil orain. Gurasoen etxetik alde egin, eta lan bila hasi zen hilabete batzuk atzera. Biolin klase partikularrak ematen ditu, eta bost ikasle ditu, bost ordu astean. Eguerditan eskola bateko jantokian egiten du lan, zerbitzari. Eta, noizbehinka, deitzen diotenean, Pirinioetara joaten da asteburu-pasa, mendi-aterpean lan egitera. Beste plurienplegatu bat lanak ikasketekin uztartzen dituena.

Anderrek ere emantzipatu nahiko luke, eta ekonomikoki gurasoekiko independente izan, baina ABLEtik (Aldi Baterako Laneko Enpresa) ABLEra dabil, hemendik bi hilabetera lana izanen duen ala ez ez dakiela. Askotan, gainera, lanean hasteko esperientzia eskatzen diote, baina esperientzia hori lortzeko lana behar du, hau da, esperientziarik ez duenez lanik ez eta lanik ez duenez esperientziarik ere ez. Eta horrela, gurpil infinituan sarturik, buelta eta buelta berriz ere.

Duela bizpahiru urteko datuek ziotenaren arabera, 30 urtekoa da batez beste Hego Euskal Herrian emantzipatzen diren gazteen adina; 23 urtekoa, aldiz, Ipar Euskal Herrian. Lanaren alorrari dagokionez, historia osoan aurreko belaunaldia baino okerrago biziko den lehen belaunaldia omen gara egungo gazteok. Ez dut zalantzarik. Nor bizi zen 30 urterekin gurasoen etxean duela 20-30 urte?

Amaiak, Anderrek eta hirurok ezin izan genuen greba egin 30ean, biren kasuan egun batean lanera ez joateagatik galdutako diruak kolokan jartzen baitzuen hilabete honetako gastuei aurre egin ahal izatea, eta bestearen kasuan lana mantendu edo galtzearen arteko aldea baitzegoen greba egin eta ez egitearen artean.

Izan dezagun buruan Eibarko manifestazioan greba egin ezin izan zuen jendeari aitortza eginez osatu zuten hutsuneko jende hori guztia, eta balio dezala besteen istorioa ezagutu gabe inoren hautu eta erabakiak epai ez ditzagun.

Gehienetan greba egin nahi duen jende batek greba egin ezin izatea baita, hain zuzen ere, grebak salatzen zuena.

Iritzia: %10

Iritzia: %10

Lohizune Amatria

Txikiak ginenean hasi ginen gertatzen ari dena ulertzen. Nahiz eta inork literalki azaldu ez. Harmailak beteta gogoratzen ditut; baina, zelaigunean, baloirik ez. Hitzekin aritu ziren jolasean. Oholtza handi bat eta kanta oroitzen ditut: "Bai euskarari, bai eutsi / eutsi goian euskarari / Bai euskarari eutsiz goiari / goian eutsi euskarari". Horrela ezagutu nuen gorritxoen gotorlekua. Ez da batere modu txarra, egia esan.

Kaleko mobilizazio zenbait ere gogoratzen ditut. Baina hainbestetan eta hainbeste gai salatu ditugu, ez naizela gai bata bestetik ezberdintzeko. Nire kamisetan azaltzen ziren manifestariekin, berriz, ez naiz ahaztu. Urdinak ziren elastiko gehienak, baina nirea zuria zen. Egunkaria babesten azaltzen ziren hamarnaka lagun, irribarre bat zutela aurpegian. Hala egoten saiatzen nintzen ni ere kalera atera behar izaten genuenean (ateratzen gintuztenean), baina beti uniformedunetatik urrun. Badaezpada.

Gerora iritsi ziren gainontzeko mobiliziazio, protesta, ospakizun eta horien aurretik beti izaten diren kolpe, mehatxu, irain eta eraso guztiak. Horiei esker ikasi dugu nafar eskuin espainolista elebakarrak digun gorrotoa zenbaterainokoa den, noraino iristeko gai diren.

Egoera berezian da aurten sektore politiko hori. Inori konturik eskatu gabe aritu da urte luzez UPN aginte makilari eragiten; orain, ordea, bere iritzi guztiekin bat ez datozen koalizioko kide zenbait ditu alboan. Ez al zenuke begiratuko, aukera bazenu, zulotxo batetik haien barne bileraren bat? Ederra litzatake jakitea zeinek duen benetan erabakiak hartzeko boterea, Madrilen edo Nafarroan dagoen koroa, soka nork tenkatu duen gehien.

Ezin ahaztu, gainera, alderdiak ez duela erabateko aginterik lortu. Hainbat udaletan, bai, nahi bezala ari da agintzen; baina Nafarroako Gobernua ez izateak min egiten diela nabari da. Dena den, aurkitu dute, posible duten tokietan, min egiteko bidea. Begia begi truk, edo.

Euskara jarri dute berriro ikusmiran, eta tiro egin dute. Eztabaida luzea izan da azken urteetan lehiaketa eta eskaintza publikoetan hizkuntza irizpidea txertatzearekin. Euskara ez dakitenentzat kaltegarri dela eta ez dela, diskriminatzailea dela... Norentzat, baina?

Hizkuntza irizpideak ez gehitzeak euskararen normalizaziorako dakarren kaltearen adibide garbia jarri digu Iruñeko Udalak, beste behin. Euskara zokoratzeko beste modu gaizto bat aurkitu dute. Entzulego potentzial osoa beharko lukete izan euskaraz aritzen diren hedabideek udalaren publizitatea esleitzeko lizitazioan parte hartu ahal izateko. Argi dago, hizkuntza gutxiagotuez ari garenean, baldintza berdintasunak ez dakar eskubideetan parekotasunik.

Hau izan dugu aste honetan Euskalerria Irratiko kazetariok kalera ateratzeko arrazoia. Oztopoen gainetik, gure lana balioan jartzen eta gure eskubideak aldarrikatzen jarraituko dugu, euskaratik eta euskararentzat. Eta bidean ez gaude bakarrik; gero eta gehiago gara. Batek daki, agian, zu ere bazkide zara. Hala bada, eutsi goiari!

Iritzia: Minaren kolorea

Iritzia: Minaren kolorea

Naiara Elola

Beltza, oso beltza da asfaltoaren kolorea. Iruñea eta Behobia lotzen dituen N-121-A errepidea ez da itxuraz beste errepideak baino beltzagoa. Baina azken urteetako datuei erreparatzea nahikoa da errepide arriskutsua dela ohartzeko. Izan ere, azken 25 urtean 195 lagun hil dira bertan. Iaz hiru lagunek galdu zuten bizia. Aurten, dagoeneko, bi lagun hil dira auto istripuan, Mikel Manzano eta Xabier taberna, Arantza eta Igantziko bi gazte.

Ia galera barneratzeko denborarik gabe, borrokan hasi dira Manzanoren gurasoak eta arreba. Helburua argi dute: N-121-A errepideko kamioi kopurua murriztea. Ziur daude beren semeak bizia galdu zuen istripuko erantzulea ez zela jo zuten kamioia izan. Hala ere, errepideak berezko duen arriskua areagotu egiten dutela irizten diote. Horregatik, aste honetan bertan, Nafarroako Arartekoarekin eta Nafarroako Parlamentuko presidentearekin bildu dira beren eskaeraren berri emateko.

Halako istripu lazgarri bat gertatzen den bakoitzean, barnean halako estualdi bat sentitzen dut. Egunero ibiltzen naiz joan-etorrian Iruñera errepide horretan. Sei urte baino gehiago dira ibilbide hori egiten dudana. Denbora horretan denetik ikusi dut: gidaria lokartu eta zelai batean hegazkinen antzera lur hartutako kamioiak, maldan behera balaztarik gabe gelditu den kamioia auto bat aurreratu nahian, sakelakoan mezua idatziz autoa gidatzen duen gizona, errepideko lerro jarraitua egonda ere ibilgailuak aurreratzen dituen gidari arduragabea...

Pertsonalki, ez dakit zein izan daitekeen irtenbidea. Manzanotarrek proposatutakoa ideia ona izan liteke. Belateko tunelak konpontzen ari zirela mugatu zuten kamioien joan-etorria lehenengo aldiz. Nabarmen murriztu zen ibilgailu pisutsu horien zenbatekoa. Hala ere, irtenbide hori, nire ustez, behin-behineko irtenbide bat besterik ez da. Errepide horrek epe luzerako irtenbide bat behar du. Inbertsioa handia izan arren, autobia bilakatu beste irtenbiderik ez dagoela esango nuke.

"Egia da gobernatu dugunean ez dugula egin, baina ezin dugu dena egin". Javier Esparza Navarra Sumako Nafarroako Parlamentuko bozeramailearenak dira hitzok. Beharra egon arren, inolako lotsarik gabe onartu du duela egun gutxi N-121-A errepidean ez zuela ezertxo ere egin UPNren gobernuak. Beste gauza askotarako zuten dirua, tartean Navarra Arenarako edota Los Arcoseko zirkuiturako, ez zuten horren beharrezkoa zen beste azpiegitura horretarako.

Irtenbidea iritsi bitartean, N-121-A errepidearen asfalto beltza hildakoen omenez jarritako lore sortekin koloreztatzen jarraituko dute haien senideek. Olagueko zuzenbidean oraindik ez dute jarri, baina ziur laster jarriko dutela.

Bertatik igarotzean, beti oroituko naiz hor bi gazte hil zirela. Haiei tokatu bezala, niri eta nireei tokatzeko aukerak badirela. Ez nuke inoiz lorerik jarri nahi. Horregatik, Manzanotarrek bezala, nik ere, irtenbidea eskatzen dut. Haiek bezala, ez nireentzat bakarrik, denentzat.

Iritzia: Ez digute ezer oparituko

Iritzia: Ez digute ezer oparituko

Lur Albizu Etxetxipia
Ez digute ezer oparituko; are gehiago, egunez egun oparitzen digutena miseria baino ez da. Opari pozoidun asko, gehiegi, eman izan dizkigute azken urteetan. Eta irentsarazi nahi izan dizkigute. Banan banan. Iruzur bat bestearen at...

Iritzia: Nola egin lurra herri

Iritzia: Nola egin lurra herri

Amets Aranguren Arrieta

Unibertsitate ikasketak egin nahi izanez gero, Logroñora edo Euskal Herrira begira jartzea erabaki behar du Jonek, Moretako gazteak. Berdin bere inguruko askok. Ni bezain despistatua baldin badago zuetako inor, Moreta Laguardiatik (uno de los pueblos más bonitos de España) hogei bat kilometrora dagoen herria da, Arabako Errioxan dagoena. Behin ikasketak bukatuta etxera itzuli eta lanean hasi nahi duenak ez du aukera handirik izanen.

Ardoa da Arabako Errioxako errege, eta turismoa du horrek mirabe. Tabernetan eginen dute lan etxean geratuko diren gazte askok. Aldi baterako lana, aparteko orduak, prekaritatea… Arkaitzek esanen lukeen moduan, "ez digute aukerarik ematen aukeratzeko".

Sestaotik mintzo da Arkaitz. "Ez da erraza Ezkerraldean gazte izatea. (…) Ni ez naiz lanaren esklabo izateko jaio", dio. Enplegugabezian batzuk, lan prekarioetan beste zenbait eta, horien artean, plurienplegatuak. Asko eta asko egoera hori ikasketekin uztartzera behartuak.

Plurienplegua ikasketekin uztartu eta, hala eta guztiz ere, alokairua pagatzeko dirurik ez. Bitartean, Alduden, bost etxetatik bat hutsik.

AIBA (Aldudeko Ibarra Beti Aitzina) elkarteko kide da Maika duela zenbait urte. Etxe huts asko dago ibarrean, baina ez gazteek bertan bizi nahi ez dutelako. Etxe gutxi batzuk dira salgai direnak eta, gutxi horiek, oso kario.

"Baski, baskoi" esaten zioten Marttari autobusean, ikastolara bidean zela. Gurasoen belaunaldian, etxean euskaraz egitetik eskolan frantsesez egitera pasatzen ziren haurrak.

Euskaraz kantatzen du Ibaik Irunberritik. Arraro eta mimatu sentitu izan da aldi berean. Horrez gain, herritar asko nostalgia musikalean bizi dela aipatu du. 80ko hamarkadan musika euskaraz egitea arrunta iruditzen zaigu. Gaur egun trapa euskaraz egitea, aldiz, euskal kulturari labankada bat ematearen parekoa.

Tutera ez da berdea. Tutera ez da euskalduna. Tutera ez da Euskal Herriaren argazki kanoniko eta normatiboa. Baina Tutera Euskal Herria da. Guraso eta seme-alaba erdaldunen begirada eta hitz ez sobera politak entzun behar izan ditu Edurnek, Tuterako gazteak. La cuadrilla de las borrokas esaten zioten bere ikastolako lagun taldeari.

Dokumentala bukatu eta argiak piztu dituzte Tuterako Letras a la Taza liburu dendan. Tuterako neska gazte batek hartu du hitza. Eskerrak eman dizkie dokumentalaren egileei Tuteran estreinaldia egiteagatik, baina gehitu du hori "periferietatik at" dagoen Euskal Herriari erakustea litzatekeela xede.

Nik orain badakit Arabako Errioxan badela gazte mugimendu euskaldun eta feminista, Amikuzen urtero hartzen dela plaza euskaraz inauterietan, Euskal Herri ez hain berde eta ez hain euskaldunean Erribera Intsumisoa etengabe lanean ari dela, AIBA elkartea ibarra berpizten ari dela, Ezkerraldeko langileria gaztea ez dagoela geldi, eta Irunberritik euskaraz kantatzen dela, egunen batean, agian, trapa.

Iruñetik, hain periferia ez den txoko honetatik, mila esker, Topatu; mila esker, Zizelkariok.

Iritzia: Atseden hartzea

Iritzia: Atseden hartzea

Saioa Alkaiza
Noiz hitz egin behar den jakitea bezain inportantea, omen, noiz ixildu jakitea. Oholtzara igotzeak daukan garrantzia berbera dauka jaisteak. Idazten jakiteko adina adore ez ote den behar idazteari uzteko. Sortzeko, sormena bazter uzten j...

Iritzia: Azala aldatuz, sugea suge

Iritzia: Azala aldatuz, sugea suge

Lur Albizu Etxetxipia

Olentzerok oparitu zidan Libre diskoa. 2007ko sanferminetan, 14 urterekin ikusi nituen zuzenean lehen aldiz, Ilazkirekin. Uda hartako oporrak Italian pasatu genituen, eta Eskuak/ukabilak iltzatuta daukat geroztik. Bi urte beranduago joan ginen klasekoak Totemera; El Infierniton erosi nituen hamabost pertsonarentzako sarrerak. Geroztik, ondoan geunden kontzertu guztietan lehertu naiz Iratirekin Jaio.Musika.Hil bakoitzean. Berarekin joan nintzen Lodosara. Gezurra esan genien gurasoei, eta Elizondora joan ginen haiek ikustera. Berba ta irudia bakoitzean oroitu naiz Akortekin. Institutura autobusez joaten ginenean, Astraindik Zizurrera egunero entzuten nuen Libre Martarekin. Biribilgunean egiten genuen eztanda (mundua obretan dago, baina guk ez dugu ezer apurtu). Min hau kantatu dut Amayarekin, Andrearekin. GaztEHerrira joan ginen, lehen aldiz, Sara, Andrea, Ane eta laurok.

Euskal Herria zeharkatu dut kideekin Denbora da polígrafo bakarra entzuten, kantuen esanahiaz konspiratzen. EHZ ezagutu dut. Jon Kepak lortu zidan Altsasuko sarrera. Sanferminetako txandetatik korrika joan naiz Kobetamendira, Urtasun eta Edurnerekin oihu, barre eta negar egitera. Baimenik ez manifen ondoren Sols el poble salva el poble jarri genuen.

Lagunekin autoan egindako lehenengo bideetako bat egin genuen Tafallara, Andrea, Ane eta Edurnerekin. Oihu entzun dut Oihaneren bertsioan. Ezagutu ditut haiei esker Redemption song, Kids, Knightcall. Katamalo, Peiremans. Paularekin imajinatu dut nolakoa izanen litzatekeen Berri Txarrak zaharrak garenean elkarrekin ikustea. Ihes egin dezagun urrutira, amesten duzunetik bi metrora. Eta akatu ditzagun erlojuak hondarretan ito arte, idazten genion elkarri Rakel eta biok. Maravillasengandik gertuago sentitu naiz Ibirikun. Ez dadila haria eten, idatzi zidan argazki baten atzean Liernik. Irati eta Iruneren begiradak bilatu ditut Katedral bat bakoitzean. Bizitzak oparitu dizkidan kide berezienekin egin dut Madrilera ordu gutxitako bidaia, piztiaren bihotzera, Eraitz eta Mikelekin metroan topatu eta bizitzaz mozkortzeko. Iraitzekin eztabaidatu dut esaldirik onenaren inguruan. "Autonomotan" jarraitu dut gaua, Zentralen posible zena baino gehiago edan ondoren (geroztik jakin nahi nuke maitasuna zer den zuretzat). Marinarekin ikusi nahi nituen Bartzelonan. Autoan Breytenekin maitemindu naiz, Leonor Maritxalarrekin abestu dut Lotsarik gabe. Aski dela esateko, Ukabilak; elkarrekin sentitzeko, Eskuak. Kantatu dut Viana tabernan Ez. Jonekin abestu dut Hutsa ta doblia.

Erabaki beharrak ito nauenetan, lasaitu egin nau FAQek. Amorrua askatu dut beste askorekin: Betiko leloaren betiko leloa, Biziraun, Zirkua, Pintadek, Ez dut nahi, Sed Lex, Albo kalteak, Onak eta txarrak, Emazten fabore II, Kezkak… Helduleku guztiak erori zaizkit. Imajinatu dut zelda hori, "eroria burrukara" hormako pintaketa.

Gure jainko ateoak izan zarete. Gure bizitzaren soinu-banda, tantaka etorri eta balio berriak eta zaharrak ekarri dizkiguna. Euskal Herria munduratu duena. Batez ere, euskaraz sortu duen taldea, euskaratik hitz egin eta euskara erdigunean jarri duena. Belaunaldi batzuen ispilua, eredua. Ez dadila haria eten eta ez gaitzala nostalgiak harrapa. Etorriko dira bisaia berriak. Guztiak izanen dira beharrezkoak. Ikusi arte, Berri Txarrak! Plazera izan da.

Iritzia: ‘Soilik’ agur

Iritzia: ‘Soilik’ agur

Amets Aranguren Arrieta Lau gai izan ditut buruan egunotan gaurko zutaberako. Bat, aspaldi baztertua. Beste hirurak gutxinaka utzi ditut alde batera: ez nuen mami nahikorik batendako eta ausardia falta izan zait beste bien kasuan. Bueno, ba aspaldi bazterturikoa aritu da goiz osoan kax-kax, ate joka. Ireki behar izan diot atea… Bai, nik ere honen inguruan....

Iritzia: ‘Dura lex, sed lex’

Iritzia: ‘Dura lex, sed lex’

Lohizune Amatria

Legea gogorra da, baina lege. Betebeharra, gu guztion ongizatearen mesedetan, etorkizuneko belaunaldiek desio dugun gizartea bizi dezaten. Hitzez hitz hartu dute beretzat gure agintariek erromatar garaiko zuzenbidetik datorkigun esaera. Lege idatziak hautazko aukera oro deuseztatu zuen, lege saihetsezin eta orokortzaileak ezarriz. Nor-nori-nork aldagaia erabakigarria izan zen orduan; baita orain ere. Nork, zer eta noren mesedetan (eta noren aurka) ezartzen duen, alegia.

Maiatzean onartu zen Iruñean euskararen inguruko udal ordenantza berria. Ez ditu indarrean hilabete asko emanen hizkuntz eskubideak bermatzeko bidean aurrerapauso bat izan zen arauak. Ez gaituzte, baina, apirilean genuen egoerara eramango. Atzerago aurkitu du Enrique Maiak gustuko araua, betiere "gehiegikeriak" atzean uzteko. Ez omen baita onargarria hiriko paisaian euskarazko hitzak azaltzea (barkatu, aukera berdintasunik ematen ez duela esan nahi nuen). 6 Unibertsitate publikoa billabesa hartu eta nora doazen ez dakitela dabiltza elebakarrak.

Hirigunea, Auzogunea, Elkargunea eta Behatokia. Zertarako nahi ditugu euskaraz izendatu parte hartze organoak gaztelaniaz denek ulertzen badugu?

Hedabideen audientziaren arabera ezarriko ditu udalak aurrerantzean udal iragarkiak komunikabideetan. Hori baita "justuena": noraino iristen den, horraino emango zaio. Audientziaren muga, hori bai, guztientzat berdina izango da. Orokortzailea zapaltzailea denaren erakusle neurri hau. Gaztelania hutsean aritzen direnentzako, bi hizkuntzetan aritzen direnentzako edota euskaraz soilik aritzeko erabakia hartu dutenentzako, guztientzako berdin. Baliabideak murriztuz, euskaldunen ahotsa isilarazten saiatzen ari dira berriro.

"Eta kasu haurrei kontatzen diogunarekin, dena xurgatu egiten dute eta". Aurkitu dute hori konpontzeko bidea. Nafarroako ikastetxeetan erabiltzen diren euskarazko testuliburuak zentsuratu nahi dituzte (barkatu, ikuskatu), "Nafarroako curriculumarekin eta Foru Erkidegoko errealitate instituzionalarekin bat datozen egiaztatzeko". Gehiago ere eginen dute. Pailazoak aurten ez dira Iruñean egonen. Txosten tekniko bat falta dela esan, gehiago ez dute behar izan Pirritx, Porrotx eta Marimototsen ikuskizuna bertan behera uzteko. Dura lex, sed lex.

Elebitasuna modu "orekatuan" arautu nahi dute Navarra Sumak eta PSNk. Eskubideen balantza nabarmenki alde batera okerturik izanen dugu berriro elebidunek, eta orekari eusteko nola eginen dugun ez da egonen agintarien esku.

Gaur zortzi ez da haurrez beteko Baluarte. Baina Gaiarre leporaino bete genuen bi egunez jarraian Zaldi urdina antzezlana gozatu genuenok, eta aspaldi zintzilikatu zuten sold out kartela Navarra Arenan gaurko eta biharko kontzertuetarako. Zoritxarrez edo zorionez, euskal aisialdiak gurean asko du borroka eta erresistentziatik.

Ohar labur bat amaitzeko: Ez dut gaurkoaz spoilerrik nahi, eskerrik asko.

Iritzia: Gorrotoa, 140 karakteretan

Iritzia: Gorrotoa, 140 karakteretan

Saioa Alkaiza

Zenbat gorroto kabitu daiteke 140 karakteretan? Zerk bultzatu dezake Navarra Suma buru duen Iruñeko Udala elebiduna zen Twitter kontu bat hartu eta bitan zatitzera? Bat, gaztelaniaz (lehengo kontu elebidunak zeuzkan jarraitzaile guztiak bere eginez); bestea, euskaraz (huts-hutsetik abiatuta). Euskara idatzita ere ez ikusteko jendearen eskubidea defendatu nahi du alkate jaunak. Zer-nolako herra izan behar duen pertsonak hizkuntza batekiko, pantailan ere ikusi nahi ez duenean! Zer gara gu haientzat, beste mintzaira bat duten hiri bereko arrotzak ez bagara?

Kapital publikoa liburuarekin eta Jose Luis Otamendiren olerkiarekin oroitzen naiz halakoetan, ehuneko handi samar batean harritu ere ez naizelako egiten zapalkuntzarekin: "Euskaraz bizi nahi izaten dut batzuetan/ ehuneko handi samar batean/ badakit ni ez naizena ez hizkuntza bat/ ez bandera bat ez herri bat:/ ni bakarrean ezer gutxi den euskalduna naiz [...]/ ehuneko handi samar batean/ euskaraz bizi naizen euskalduna naiz/ eta batzuetan zeharo harritzen nau/ euskaraz bizi nahi izateko aukera izateak".

Eta Koldo Izagirrek esan zuen anakronismoa ere badela gure hizkuntza txiki gutxitu hau kulturarako erabiltzea, edo funtsean, agian, besterik gabe, erabiltzea: "Eta arrazoia daukate, neurri batean, euskararen zokoratzaileek: euskarak arrasto handia uzten du, farmazia euskaraz ikasita ez da farmazia bakarrik ikasten, hori da ikasitakoaren zatirik txipiena, kasik./ Beste horrenbeste esan lezake erdaraz ikastera behartzen duten euskaldunak gaztelaniagatik edo frantsesagatik, baina hori onura erantsia da, zabaltasuna eta mundutasuna ematen baitute hizkuntza gailenduek, omen./ Anakronismoa da hizkuntza gutiengotua kulturarako erabiltzea". Eta anakronikook, hemen gabiltza, dialektika galdua dagoen honetan, gaztelaniazko Twitter kontua segitzeari utzi, eta euskarazkoari klik emanez, halako bataila teknopolitiko batean, analogikoki diglosiko, digitalki elebidun harro.

"Nire hizkuntzak/ jende gutxirekin ulertarazten nau/ gehiagorekin inkomunikatzeko./ Nire hizkuntzak/ gutunak atzeratzen ditu,/ kartzelako patiokoa da". Idatzi zuen Jon Benitok Bulkada liburuan, eta kartzelako patioko hizkuntza den hau, jartzen dizkiguten barroteen artean biziberritzen dugu, gure hiri buruzagian euskaraz egindako esaldi bakoitzeko.

Kartzelako poemak, Sarrionandia: "Euskaraz solasean hasiz gero/ hara hor funtzionario bat berehala/ ezkutuka gure ondora datorrela./ Ziur ez duela deus ulertzen,/ baina bertan geratzen da zelatan,/ espioi filmetako espioiaren moduan./ Dena dela, guk ez diogu euskarazko/ lehen ikasgaia ere emanen./ Oharkabean bezala dio gutako batek: 'Emukatup tab kogaid erug naedlakezta ae neztidnufnok nugud...'".

Imajina ditzaket udaleko Twitter kontuko kudeatzaileak Emukatup tab kogaid erug naedlakezta ae neztidnufnok nugud irakurriz, haserre, deus ulertu ezinda. Eta gu, barrez, jarraitzaile gehiago dituen euskarazko kontuari begira.