• Volkswagenek Nafarroan irabazi zituen milioi euroak. Volkswagen auto enpresak Landabenen duen lantegian 50,17 milioi euroko irabaziak izan zituen 2013an. Aurreko urtean baino %13,5 gehiago. Polo autoaren salmentak eragiten ditu irabazi gehienak.
Nafarroa
2014-04-042015-04-21Nafarroa
Urrundik ekarritako ura
Urpean urte luzez gordeta egondako altxor baten gisara ireki zuten Kontratazio Mahaiko kideek, iragan astean, Nafarroako ubidearen inguruko erabakia jasotzen zuen kutxa. Izan ere, bertan zegoen jasoa zein enpresa arduratuko den lehenengo fasea hedatzeko lanak egiteaz. Eraikuntza sektorearen krisia dela eta, enpresa askorentzat hil edo bizikoa zen lan horiek egiteko ardura eskuratzea; hala ere, OHL eta Agbar enpresek erdietsi dute lehen postua lehiaketan —Agbarren akzioen %25 Caixabankenak dira—. Proiektuak helburu du, besteak beste, Artaxoa eta Lerin arteko 21,3 kilometroko ubidearen adarra eraikitzea da. Orotara, Itoitzen bildutako urak ia 120 kilometro egingo ditu 2018. urtetik aurrera, behin ubidearen lehen fasearen hedapena amaituta.
Aurreikusitakoa betez gero, azaroan hasiko dira Itoizko urtegiko ura Lerineraino eramango duen ubidea eraikitzeko lanak. Oraingoz, 98 kilometro daude eraikita. Itoizko urtegia eta Pitillas lotzen dituena, alegia. Ubidearen lehenengo fasea deituriko horren bidez, ureztatze eremuan dauden 22.363 hektarea soro eta baratzetara iristen da Pirinioetako ura. Hedapena egiten denean, ubidearen bigarren fasea soilik egongo da egiteke, Pitillas Ablitasekin lotzen duena, hain justu.
Lehenengo fasearen hedapena azken urteetan Nafarroan egin den azpiegiturarik garrantzitsuena izango da. Ubidearen hedapena eraikitzeko proiektuaren aurrekontua 147,5 milioi eurokoa da, baina egiazko kostua nabarmen handiagoa izango da, 30 urteko epean finantzatuko delako. Izan ere, azpiegitura berez itzalpeko bidesari sistemaren bidez finantzatuko da. Horrek esan nahi du ubidea hedatzeko lanak egiteko dirua aurreratuko diotela enpresek Nafarroako Gobernuari. Baina, ondoren, eraikuntzagatik zein ustiapenagatik kanon bat ordaindu beharko dio administrazioak urtero enpresari.
Lehiaketa ebatzi aurretik, Nafarroako Gobernuak kalkulatu zuen 592 milioi eurokoa izango zela azpiegituraren 30 urterako finantzaketa kostu osoa. Dena den, lehiaketa irabazi duten enpresek, OHL eta Agbarrek, eskaintza hobea egin dute, eta euren eskaintzan %33 jaitsi dute kanonaren prezioa. Horregatik murriztu dira finantzaketa gastuak 592 milioi eurotik 394 milioira. Etorkizunean ikusi beharko da aurreikuspen hori betetzen den edo faktura hori handiagoa den.
Izan ere, ubidearen lehen fasean eraikitzeko lanen faktura espero baino handiagoa izan zen. 2011ko martxoan amaitu ziren, eta 467 milioi euroko kostua izan zuten —aurreikusitakoa baino 21,5 milioi euro gehiago—. Horri hurrengo 30 urteetako ustiapen kostuak eta interesak erantsita, 600 milioi eurotik gorako kostua da.
Dena den, administrazioak argi utzi duenez, finantzaketa modu hori da ubidearen lehenengo fasearen hedapena eraikitzeko modu bakarra. Izan ere, itzalpeko bidesariari esker, lanen kostua ez da zenbatzen Nafarroako Gobernuaren defizit eta zor publiko gisa. Modu horretan egin ezean, ezinezkoa litzateke hedapena eraikitzea, Nafarroak Egonkortasunaren eta Hazkundearen Europako Hitzarmena urratuko lukeelako.
Duela bi urte, Charo Brinquis Uraren Kultura Berria plataformako kideak Itoizko urtegiaren eta Nafarroako ubidearen eragin ekonomikoaren inguruko ikerketa egin zuten. Azaldu duenez, proiektuaren kostu osoaren %27 soilik berreskuratuko da azpiegiturak eragindako irabazien bidez. Beraz, datu hori aintzat hartuta, argi du proiektua ez dela inola ere "errentagarria". Zergatia galdetuta, nekazariek ubideko ura erabiltzeko dituzten zalantzak eta arazo ekonomikoak aipatu ditu Brinquisek, hainbat zioren artean. "Ubidearekin lotutako ekonomia jarduera nagusia lurren ureztatzea da. Lehen fasea amaituta dagoen arren, nekazarien hamarretik hiruk bakarrik erabiltzen dute ubideko ura".
Tradizioaren defentsa
Nekazariek ubideko ura euren lurretara eraman ahal izateko egin behar duten ahalegin ekonomiko handiaz ohartarazi du Consuelo Otxoa Ureztatze Tradizionalaren Aldeko Plataformako kideak. Ubidearen lehenengo fasearen hedapena amaitutakoan, Itoizko ura Lerineraino iritsiko da. Bertakoa da Otxoa. "Ubidearen proiektua inposatu nahi digute, eta nekazaritzaren errentagarritasuna ez du urak ematen, hori argi dago", salatu du.
Herriko nekazariek lurrak ureztatzeko sistema propioa dute. Dena den, urteak pasatu ahala sistema hori matxuratzen joan da. Jakinarazi duenez, administrazioak ez du ureztatze tradizionala konpontzeko diru laguntzarik eman, eta horregatik dago sistema horren egoera "txarrean". Gainera, ubideak lursailen antolamendua eraldaraziko duela irizten dio Otxoak: "Inguruko lurrak minifundioak dira, eta ez dugu latifundiorik nahi, nekazari gehienek ekoizpen txikia dutelako".
Antzinakoa da Miranda Argako ureztatze sistema ere. Lehen erreferentzia 1300. urtekoa da. Ordutik apenas aldatu den Arga ibaiaren ibarretan dauden soro eta baratzeak ureztatzeko modua. Azucena Garmendia Miranda Argako nekazaria da. Arga ibaiaren ertzean 1.5 hektarea inguruko lursaila dauka. Baratze txiki bat eta ehun fruta arbola inguru ditu. "Hamabost urte dira hona iritsi ginela, eta argi dut ureztatze sistema berriak nekazari txikiei kalte egingo diela". Gainera, aitortu du ubidea egiteko proiektuari ez diola zentzurik topatzen.
Horrez gain, Itoizko ura garestia izango dela uste du. Gaur egun, Miranda Argako nekazari bakoitzak hamabi euro ordaintzen ditu lurrak Argako urarekin ureztatzeagatik. Itoizko ura askoz ere garestiagoa izango dela salatu du Garmendiak. Izan ere, ubideko ura jasotzeko eskubidea erdiesteko, 954,53 euro ordaindu beharko ditu nekazari bakoitzak hektareako. Horrez gain, beste 4.356 euro ordaindu beharko dute hektarea bakoitzeko, lursailean ureztatzeko sistema jartzeagatik. Ondorioz, kontuan hartuta ureztatzeko lursailek gutxienez bost hektarea izan behar dituztela, nekazariek egin beharreko gutxieneko inbertsioa 26.500 eurokoa izango da.
Hain justu, joan den irailean proiektuaren aurka aurkeztutako helegiteetako batean baratze txikiak desagertzeko arriskuaz ohartarazi zuen herritar batek. Hala ere, Nafarroako Gobernuak errealitate hori ukatu egin du, "lurrak era egokienean batuko direlako". Dena den, ubidearen aurka daudenek tesi hori gezurtatu egin dute, eta datozen asteetan azpiegituraren aurkako bilera, elkarretaratze eta manifestazioak egiteko asmoa azaldu dute.
2014-04-042014-04-04Nafarroa
“Argi izan behar da pertsonak marrazkien gainetik daudela”
Hamazortzi urte daramatza Myriam Camerosek irudigintzan lanean (Zarrakaztelu, 1978). Leioan (Bizkaia) egin zituen Arte Eder ikasketak, eta geroztik "tituluen bilduma" egin duela dio. Halabeharrez egin zituen lehen lanak Camerosek. "Zin egin nion Bilbo...
2014-04-042014-04-04Nafarroa
Behin eta berriz zanpatuak
Duela aste batzutatik hona nafar gizarteak bizi izan duena zanpaketa berri bat da, umiliazioetan umiliagarrienetakoa.Giroa bero-bero zegoen; lehendakaria behingoz gobernutik kentzea hurbil ikusten zen, eta bide batez, agerian jarri den ustelkeria argitzea eta, akaso, zigortzea. Baina ez da horrelako deus ere gertatu, eta, aitzitik, iduri du Barcina andereak bere mesederako erabili duela afera, biktima gisa agertu eta euskal abertzaleen aurkako bere borrokan laguntza eskatzeko.
2007ko hauteskundeak bizi eta oroitzen dituen edonork orduko sentipenak berritu izanen ditu. Orduan ere arnastu genuen gogoa eta poza, aldaketa zetorrelakoan, UPNren legealdi ilunak amaitzera zihoazelakoan. Nolabait ere, Barcina eta Sanzen menpean jasan beharreko guztia gehiegi izan zela, eta gehiegikeriak gertatzen direnean espero den bezala, hori gelditzeko ordua ere bazela.
Baina, zazpi urte geroago bizitu berri dugun honekin, pentsa daiteke alderantziz dela: Zenbat eta gehiegikeria handiagoa egin eta hala agertu, orduan eta zilegitasun handiagoa dutela hortan segitzeko. Eta hori baino umiliazio eta jazarpen bortitzagorik ez dut irudikatzen.
Hala gaude une honetan. Haserre, amorruz beterik, jasaten dugun bortizkeria nolabait ere kanporatu nahirik. Edo erabat etsita. Etsigarria baita; Iruñean bertan, Gazteluko plaza-Euskal Jai-Arantzadi kasuek lur jota utzi dute herritarren gogoa, eta lurraldean oro har, Itoizko urtegiak-Kanalak, eta gertatu berri den ustelkeriaren aferak ere eragina izan dute. Oraintxe bertan, AHTren lanak edota Goi Tentsioko ibilbidearen egitasmoa mehatxu berriak dira. Horien eta sistema publikoa delakoaren murrizketen gibelean, gainera, Tokiko Administrazioaren lege berria gordetzen da, herrien eta kontzejuen autonomia eta izatea bera desagerraraz dezakeena. Bai, bai, oraindik ere badute non segitu, eta, beraz, guk ere non aritu!
Zanpaketa berri honetatik ere zerbait ikasi izanen dugu. Bertzerik ez bada, zanpatzen gaituen munstro horren aurpegi ikaragarria ikusi dugu, Estatua-Opus-Iruñeko oligarkia hirukoak osatzen duena (horiek ere bat bakarra, hiruko "santua"). Hain zuzen ere, hiruko horrek ezarri dizkigu Foru-autonomia eta egungo gobernu eta administrazio sistema, bizi dugun jazarpena ahalbidetzen duena. Munstroari tamaina hartu izanen diogula, eta horren arabera jokatzen asmatuko ahal dugu! Guri, behintzat, gauza bat gelditu zaigu argi: antzu dela herritarron indarra euren Parlamentura, euren auzitegietara bideratzea, horietan gure indarra bahiturik gelditzen dela.
Karriketara ateri eta elkartzerakoan herri-indarra sentitu eta grina piztu delakoan, eta herritarrok geurea egiteko bide berriak asmatuko ditugulakoan, jazarpenetik altxatzeko animoak nafar herrikide guztiei!
2014-04-042014-04-04Nafarroa
BASERRITIK MERKATURA ZUZENEAN
EHNE sindikatuak eta Arangurengo Udaleko Ingurumen Sailak martxoaren 29an larunbatarekin Merkatu gardena antolatu zuten. Goiz osoan Mutiloako Ibaialde pasealekuan hainbat baserritarrek euren produktuak izan zituzten salgai. Horrekin batera, gazta egit...
2014-04-042015-04-21Nafarroa
“UPNk euskal usaina duen edozer baztertu egiten du”
Gora Iruñea plataformak salatu du Iruñeko herri mugimenduak gero eta arazo gehiago dituela ekintzak antolatzeko. Martxoaren 28an, sanferminetako jaiguneagatik udalari 26.000 euroren baino gehiagoren tasak ordaindu zizkioten. Hori guztia salatzeko eta herri kultura aldarrikatzeko, Kultura Eztanda ekinbidea antolatu dute bihar goizerako. Han, hainbat kultura taldek musikaz eta dantzaz beteko dituzte Alde Zaharreko lau plaza. Rakel Arjol Gora Iruñeko kidea da (Iruñea, 1989), eta, dioenez, Kultura Eztanda Iruñeko herri kulturaren erakusleihoa izango da.
Zer da Kultura Eztanda?
Kultura Eztanda Gora Iruñea plataformak sortu duen aldarrikapen kulturala da, Iruñeko herri kultura aldarrikatzeko eta iruindarrek ikusteko zer-nolako indarra duen hemengo herri kulturak. Bihar, 12:00etan, Sarasatetik abiatuko dira lau kalejira. Horietako bakoitza plaza batera joango da: San Frantziskora, Udaletxekora, Gaztelukora eta Navarreriara. Leku horietako bakoitzean, ordu betez, ekitaldi kulturalak izango dira, eta, 14:00etan, Sarasatera itzuliko gara denok, han manifestua irakurtzeko.
Zergatik sortu duzue aldarrikapen hori?
Iaz, Gora Iruñeak Aurten bai kanpaina egin zuen. Horren helburua sanferminetako jaigunea lortzea zen. Aurten, hasiak gara jaigunea antolatzen. Baina berebiziko garrantzia eman nahi genion Iruñeko kulturari. Horregatik idatziko dugu Iruñea biziz manifestua, eta bihar aldarrikapen eguna izango dugu.
Zein arazo dituzue kultura eragileek?
Kultura eragileek udalarekin dituzten hitzarmenak gero eta murritzagoak dira. Adibidez, dantza taldeek urtero hainbat emanaldi egiten dituzte udalarekin batera. Baina udalak gero eta emanaldi gutxiago antolatzen ditu, eta emanaldi horiengatik jasotzen den diru kopurua gero eta urriagoa da.
Horrez gain, edozertarako eskatzen dituen baldintzak gero eta gogorragoak dira. Auzoetako jai batzordeek jaiak antolatzeko izugarrizko tasak ordaindu behar izaten dituzte, isunak ere bai, eta, gainera, beti izaten dituzte hamaika traba.
Beraz, zer eskatzen diozue udalari?
Iruñea biziz manifestua idatzi dugu, eta hor hiru aldarrikapen egiten ditugu. Hasteko, udalari eskatzen diogu kultura taldeekin emanaldi gehiago antolatzeko eta emanaldi horiengatik ematen dituen diru laguntzak handitzeko. Horrekin batera, udalari kultura plan eraginkorra egiteko eskatzen diogu. Bukatzeko, herri mugimenduei jartzen dizkien trabak bertan behera uztea nahi dugu.
Zer gertatu da udalaren kultura planarekin?
UPNk agindu zuen kultura plana egingo zuela. Dirutza inbertitu zuten horretan, baina, azkenean, ez dute planik egin. UPNk jakingo du zer egin duen, baina 700.000 euro gastatu dituzte existitzen ez den kultura plan bat egiteko.
Zein traba ditu herri mugimenduak?
Adibidez, baimenak eskatzeko orduan, oso baldintza gogorrak jartzen dituzte. Horrez gain, baimena eskatu ostean, ez dute erantzuten eguna heldu baino bi egun lehenago. Tarte horrekin, ezinezkoa da plana aldatzea. Berandu erantzuten dute, eta hor konpon egiten denarekin. Hori bai, gero isunak jartzen dituzte. Jai batzorde gehienek isunentzako atala dute euren aurrekontuetan. Hainbatetan, gainera, isunek ez dute batere zentzurik.
Zergatik du politika hori Iruñeko Udalak?
UPNk euskal usaina duen edozer baztertu egiten du. Nik uste dut UPNk beldur diola herritarren hitzari eta parte hartzeari. UPNk bere jai eredua baino ez du nahi, oso itxia eta baztertzailea.
Zein da UPNren jai eredua?
Urtero ikusten duguna. Adibide garbia Nafarroako Foruen plaza da. Udalak enpresa bati ematen dio plaza, eta eskuak garbitzen ditu. Lehenago, Runako parkean ere enpresak sartzen ziren. Hori egiten dute; sanferminak pribatizatzen dituzte, eta enpresei guneak ematen dizkiete, eurek kudeatzeko. Udalarentzat, dena da negozioa; beldur dira negoziorik gabe gelditzeko Gora Iruñea bezalako plataforma batek indarra hartuz gero.
Baina udalarekin harremana duzue, ezta?
Bai, badugu. Askotan biltzen gara haiekin, hala nola sanferminak antolatzeko. Iaz, hainbat alditan bildu ginen. Aurten, Gora Iruñea oso gogor ari da eraso sexisten aurkako planarekin, eta horretarako ari gara udalarekin hitz egiten. Gero, haren esku dago gurekin batera lan egin ala ez. Ikusi beharko dugu nola aurre egiten dien sanferminetan gertatzen diren erasoei.
Martxoaren 28an, sanferminetako jaiguneagatik ezarri dizkizueten tasak salatu zenituzten. Zer gertatu da?
Lehen, jaietarako gune bat hartuz gero, metro koadro bakoitzeko diru kopuru jakin bat ordaindu behar zen. Barra jarriz gero, barraren neurriak hartzen zituzten, eta barrako metro koadroak askoz ere garestiagoak ziren. Hori auzoko jai guztietan egin dute. Guk, erreferentzia hori izanda, kalkulatu genuen jaiguneagatik 8.000 euroren tasak kobratuko zizkigutela. Baina, horren ordez, 26.500 euroren tasak ordaindu ditugu. Orain jakin dugu 2013ko urtarrilean UPNk tasen legea aldatu zuela, eta gune osoan barra egongo balitz bezala kobratzen dute. UPNk lege hori ez du aplikatu auzoko jaietan, baina idatzia dago. Guk uste dugu lege hori Gora Iruñea ekonomikoki itotzeko egin dutela.
2014-04-042014-04-04Nafarroa
Gure Esku Dago dinamika Nafarroan indartzen hasi da
"Gure Esku Dago, erabakitze eskubidearen alde ekainaren 8an izanen den giza katea, mugarria izango da, baina ez gure azken ekinbidea", azaldu du Ander Larunbek, Gure Esku Dago dinamikako Nafarroako kideak. Nafarroako eskualdez eskualde zabaltzen ari dira erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamika. Abenduan hasi ziren herri eta eskualdeko taldeak sortzen, eta azken asteetan lan hori indartzeko ahaleginetan ari dira.
Lehenengo helburua eta nagusia ekainaren 8an Iruñea eta Durango (Bizkaia) arteko giza katea osatzea da. Larunbek azaldu duenez, giza kateak izango dituen 123 kilometroetatik 16 kilometro Nafarroako herritarrez osatzea da asmoa. Kilometro bakoitzeko 800 pertsona inguru beharko dituztela dio Larunbek, eta, erronka handia bada ere, ziur dago lortuko dutela. "Azken urteetan desmobilizazio prozesua izan da gizartean, baina dinamika honek mugiarazi egin ditu geldirik zeuden gizarteko hainbat sektore".
Gure Esku Dago iazko ekainean aurkeztu zuten, baina Nafarroan abendura arte ez dira lanean buru-belarri hasi. "Udaberriarekin loratzen hasi dira tokian tokiko ekinbideak". Martxoaren 15ean, esaterako, Bortzirietako hainbat herritarrek erabakitzeko eskubidearen aldeko lip dub-a grabatu zuten Lesakan. Besteak beste, dantzariek, txalapartariak, Lesaka eta Giltzarri abesbatzako kideek eta Beti Gazte futbol eta sokatira taldeetako kirolariek hartu zuten parte lip dub horretan.
Hitzordua Malerrekan
Asteburu honetan, Malerrekaren txanda izango da. Bihar, 19:00etan, Doneztebeko zinema aretoan Malerrekako Gure Esku Dago batzordearen aurkezpena egingo dute. Aurkezpen ekitaldiari dantzariek ekingo diote. Horren ondotik, Malerrekan grabatu duten bideoa ikusi ahal izango da. Ekitaldiari amaiera emateko, argazki erraldoi bat egin nahi dute.
Larunbek adierazi duenez, dagoeneko zehaztuta daukate Baztan, Malerreka eta Bortzirietako herritarrek heldu den ekainaren 8an giza katea osatzeko kokatu beharko duten eremua: Itza herria izango da haien kokalekua, Iruñea eta Irurtzun artean. Datozen asteetan ere, Lesakan eta Donezteben bezalako ekitaldi gehiago egiteko asmoa du Gure Esku Dago dinamikak. Larunberen arabera, "eskualdez eskualde zabaltzen ari gara. Halako proiektu batean, gainera, ezinbestekoa da herri mailan lan egitea". Horren adibidea da martxoan herriz herri ibili den Gure Esku Dago furgoneta.
Herriz herriko dinamikan oinarrituko badira ere, Nafarroa osoko ekitaldi moduan, hainbat korronte politikotako kideen hitzaldi bat egitekotan dira apiril amaieran.
2014-03-282015-04-21Nafarroa
Gobernu krisiaren aztarnak
Hilabete frenetikoak izan dira politika orokorrean, UPNren gobernua kili-kolo jartzeraino: Yolanda Barcinaren taldeak jarraituko du, ordea, itxura guztien arabera —hauteskundeak aurreratzeko eskatzeko epea hortxe da: martxoaren 31—. Aztarna sakona utzi dute, bai, Kontuz elkarteak salatutako CAN auziko ustelkeria kasuak eta Ogasuneko kontseilari eta presidenteorde Lourdes Goikoetxearen ustezko delituen zapriztinak. Baina arazoek izan al dute eraginik goi politikaz gaindi? Krisia iritsi al da herrietako udaletara ere? Zenbait udalerriren egoera aztertu nahi izan du Nafarroako Hitza-k. Horretarako, hiru herri aukeratu ditu, bertako egoera politikoa eta herri bakoitzaren pisu politikoa kontuan hartuta: Tuterako, Iruñeko eta Tafallako udalak.
Nafarroako Gobernuaren isla
Ezegonkorra da Iruñeko Udalaren kudeaketa, eta "asko" antzeman dira gobernuaren gorabeherak. NaBaiko zinegotzi Aitor Lakastak azaldu du: "Instituzio ezberdinak dira, baina eragina nabarmena da". Hiriburuan, UPNk 11 zinegotzi dauzka, NaBaik bost, PSNk hiru, beste hiru Bilduk, bi PPk, beste bi Aralarrek eta bat Ezkerrak. Gehiengoa dute erregionalistek, baina ez osoa; beraz, beste taldeen babesa behar dute maiz.
Lakastak egoeraren irakurketa orokorra egin du. Dioenez, PSN ahulduta dago udaleko taldean ere. Eta UPNk aukera baliatzen du. "UPNk orain aurkeztu ditu osoko bilkuran bizikidetzarako kaltegarriak diren hainbat mozio". Desegonkortasuna baliatzea egozten dio Lakastak. Baina PSNren jarrera ere ez du hobeki ikusten. "PSN Iruñeko Udalean UPNren oposizioa izaten saiatzen da. Dena den, ezin dugu ahantzi PSNri esker dela Maia alkate". Hala, kritiko egiten du solas. Udalean gauzak aldatu behar direla iruditzen zaio, baita gobernuan ere, "alternatibek" indarrak batu behar dituztela, baina zehaztapen batekin: "PSN jada desaktibatuta dago alternatiba bezala".
Ezkerrako zinegotzi Edurne Eginorentzat ere gobernuaren egoerak udalekoa mugatu du. Nolanahi ere, baikor ikusten du oposizioko taldeen jarduna: "Orain, sinergia handiagoa dago oposizioko taldeen artean, UPNren eta PPren artean baino". UPNk eserleku asko dauzka, baina bidelagun gutxi. Hasieran, errazagoa izan zuen: "PSNk txeke zuria eman zion". Orain, baina, "bakartuago" dago. Hala ere, oposizioa batuta dagoen arren, egiturazko aldaketa beharrezkotzat jo du: "Hauteskundeak behar dira". Iruñeko UPNk eta PSNk zer pentsatzen duten jakiteko modurik, berriz, ez da izan: mututasunarekin erantzun diete Hitza-k egindako deiei.
PSNko eta UPNko kritikoak
Tuteran eman dute beren iritzia UPNko eta PSNko ordezkariek: "Ez da batere nabaritu krisia, ez UPNren jarreretan, ezta PSNren jardunean ere". Zorrotz mintzatu da PSNko kide eta Tuterako zinegotzi Manuel Campillo. Egoera orokorraren azterketa saihestuz, herriaz baino ez du hitz egin.
Egun, UPNk agintzen du Tuteran: 21 eserlekutatik zortzi betetzen dituzte haren zinegotziek; bost PSNkoek; beste lau Ezkerrakoek; eta geratzen diren laurak PPkoek. Agintea, beraz, erregionalisten esku dago, baina gehiengo osoaren faltan, PPren babesarekin egiten du aurrera. Campillok oposizioan ikusten du bere alderdia, orain artean bezalaxe.
PSNko kidearen ustearekin bat egiten du Ezkerrako zinegotzi Milagros Rubiok; "normal" dago herriko politika. Aldaketarik gabe, alegia. Rubiok argi dauka zergatik ez diren gauzak aldatu: "PSN oposizioaren parte da udalbatzan, beraz, ez lehen, ez orain, ez doa UPNren eskutik". PSNren zenbait iritzirekin bat egiten ez badu ere, oro har oraindik ere egoera aldatzeko gaitasuna badagoela pentsatzen du. Hori dela eta, "batzeko" deia egin dio ezkerrari. "Guztien artean eraiki behar dira zubiak, PSN edo Bildu baztertu gabe".
Luis Casado UPNko kidea da herriko alkatea. Rubiori iruditzen zaio Casadok ez duela "bide orria" aldatu. Aitzitik, bada desadostasunik udalean, baina ez alderdien artean, alderdi barruan baizik. UPNko "sektore kritikoko" kide da Casado, Rubioren irudiko. "Ez da Barcinaren aldekoa". Horregatik, herrian, egunerokotasuna nahastu ez bada ere, hautsak harrotuta daudela antzematen da erregionalisten artean. Eta PSNn. Tuterako PSNko kideak ere zuzendaritza orokorrarekiko "kritikoak" direla dio Rubiok.
UPNko zinegotzi Joaquim Torrentsek aitortu du "garai zailak" pasatzen ari dela alderdia, baina ez du barne tentsioen inguruan hitz egin nahi izan. Esan du Tuterako Udalean ez dela nabaritu gobernuaren afera: "Herri txiki batean eragina ez da hainbestekoa".
Herri baten normaltasuna
"Ez da ezer nabaritu; denak jarraitzen du berdin-berdin", taldeen arteko harremanak ere bai. Argi esan du Bilduko zinegotzi Pedro Peraltak. "Lehengo lepotik burua". Tafallan, UPNk dauka gehiengoa: hamazazpi ordezkarietatik zazpi dauzka —Hitza-k ez du lortu haiekin hitz egiterik—. Bildu da bigarren indarra, seirekin; PSNk hiru dauzka —Amanda Acedo haien idazkari nagusiak argi eta garbi hitz egin zion BERRIAri elkarrizketa batean PSNren jarduna errotik eta behetik konpondu behar zela esanez—; eta Iniciativa por Tafallak, bat. Peraltak argitu du "orain arte bezala" ari direla lanean alderdiak.
Dioenez, PSNko korronte "kritikoenaren parte" dira Tafallako zinegotziak, eta, beraz, errazagoa da haiekin batera lan egitea. Bestalde, aurretik ere nahiko adostasun izan dute taldeek elkarrekin. Horren adierazgarri da, adibidez, UPNren aurrekontuek Bilduren abstentzioari esker aurrera egin izana. Zeresana eman zuen gaiak hedabideetan; izan ere, erregionalisten eta abertzaleen arteko hartu-emanaren ondorio izan zen. Haatik, justu kontrako irakurketa egiten dute herriko alderdiek; euren aburuz, "normaltasunaren" adibide da.
2014-03-282014-03-28Nafarroa
@sarean
Aztertutako udalen informazio ofiziala jasotzen duten atariak.
• www.pamplona.es. Iruñeko Udalaren atari ofiziala. Alderdien argibideekin.
• www.tudela.es. Tuterako herriaren inguruko xehetasunak eta berriak.
• www.tafalla.es. Tafallako atari digitala, udal taldeei buruzko datuekin.