span>Politika

2015-04-242015-04-24Albisteak, Asteko Gaiak

Irudi berri baten bila, sare sozialen plazan

Hilabete bat falta da maiatzeko foru eta udal hauteskundeetarako, baina alderdiak kanpaina betean dira aspalditik. Partida, ordea, ez da plazetako mitinetan edo frontoietako ekitaldi politikoetan jokatzen ari, pantailetan baizik: telefono adimendunen, tableten eta bestelako gailuen pantailetan. Izan ere, sare sozialen hedatzeak sakoneko aldaketak bultzatu ditu alderdien barruan. Askok hausnarketa egin behar izan dute, beren mezua formatu eta komunikazio molde berrietara egokitzeko.

Nafarroan ere, alderdi eta koalizio nagusiek estrategia komunikatibo berriak ari dira lantzen, eta duela lau urteko bozetan aldaketa teknologikoen eragina nabarmena izan bazen ere, sare sozialak erabakigarriak izan daitezke estreinakoz heldu den maiatzeko kanpainan.

"Duela lau urte, Twitterreko kontua zuten alderdi eta hautagai gehienek, baina kanpainako leloak errepikatzeko erabiltzen zuten batez ere. Eslogana botatzen zuten, baina mezua erabiltzaile gutxi batzuengana iristen zen bakarrik. Gaur egun, Twitter jendez beteriko plaza publikoa da, eta horrek zeharo aldatu ditu jokoaren arauak". Javier Dominguez kazetariarenak dira hitzok (Iruñea, 1981). Ikus-entzunezko Komunikazioan eta Kazetaritzan lizentziaduna izateaz gainera, aditua da komunikazio politikoan.

Dominguezen irudiko, sare sozialen hedatze etengabeak baditu alde onak —besteak beste, politikariak eta herritarrak gerturatzea edota elkarrizketa erraztea—; baina baita alde txarrak ere: "2011ko hauteskunde kanpaina nahiko xumea izan zen sare sozialetan, baina aldi berean, elegantea. Aurtengo giroa ezberdina da. Jendeak askoz hobe menperatzen du lengoaia, baina, horren ondorioz, kanpaina zikinagoa ari da izaten". Identitate faltsuak, trollak, gezurrak... Kazetariaren ustez, AEBetan ohikoak diren azpijokoak hasi dira erabiltzen Nafarroako alderdiak ere. "Eta niri, behintzat, ez zaizkit batere gustatzen".

Herrialdeko indar politikoek sare sozialez egiten duten erabilera eta proiektatzen duten irudia aztertu du Dominguezek Nafarroako Hitza-rentzat.

UPN

Aste honetan iragarri du UPNk zein izanen den bere hauteskunde kanpainaren lelo nagusia: Navarrísimo. Igande arratsaldean egin zuten aurkezpen publikoa, eta, ia aldi berean, sare sozialen bidez zabaldu zuten. Twitterren bolo-bolo ibili da azken egunetan, eta erabiltzaile askok leloaren kontura barre egin duten arren, Dominguezek uste du UPNri ez zitzaiola beste aukerarik gelditzen: "Ezin zuten besterik egin. Azken porroten ostean, bloke politiko zurrunen eredura bueltatzea eta nafar sentimendua astintzea zen gelditzen zitzaien karta bakarra, eta huraxe erabili dute".

Adituaren arabera, azken hilabeteetan egindako beste kanpaina baten kontrakoa da hau: "Duela gutxi, Garantía de Navarra (Nafarroaren bermea) izeneko kanpaina egin zuen Errea Comunicacion enpresak UPNrentzat; bertan, keinua egiten zitzaien beste alderdietako boto-emaileei, indar politiko horiekin identifikatutako koloreak erabilita: morea, gorria, berdea... Mezua ere moldatu egin zuten, eskandaluen eta ustelkeria salaketen ostean, alderdiaren irudia hobetzeko eta PSN, Podemos nahiz UPD alderdien boto-emaileak erakartzeko". Dominguezen ustez, ordea, kanpaina horrek huts egin zuen: "Publizitate kanpaina on bat zen, baina horrek ez du esan nahi hauteskundeetarako aproposa zenik, alderdi bat ez delako produktu soil bat. Ideologia ezin duzu kolore eta tipografia ikusgarriekin ordezkatu".

Orain, erroetara itzuli da UPN Navarrísimo kanpainarekin, arrazoien gainetik sentimenduei eragin nahian. Eta koloreak ez ezik (UPNren ohiko urdina eta gorria erabiltzen hasi dira berriz), Javier Esparza hautagaiaren irudia ere goitik behera aldatu du alderdi erregionalistak. "Otsailean, herritar soil eta hurbilaren itxura eman nahi zioten Esparzari, Twitterren #EsparzaCurrante, #EsparzaAgoizko edota #EsparzaDeportista traolak erabilita; orain, Citizen Kane ematen du: gorbata, Nafarroako pin bat paparrean, traje grisa, begitarte zurruna...".

Kazetariaren aburuz, orain aurkeztutako kanpaina aurrekoa baino "egokiagoa" da, baina "hainbat arazo" antzeman dizkio, hala ere: "Nabari da kanpaina ez dutela diseinatu sare sozialak buruan edukita. Navarrísimo leloa hautatu zuten, begiratu gabe Twitterren izen hori hartua zegoen ala ez. Gerora, jakin zuten @navarrisimo erabiltzailea existitzen zela lehendik, eta, beraz, beste izen bat erregistratu behar izan dute korrika eta presaka. Tontakeria dirudi, baina xehetasun hori oso esanguratsua da".

EH BILDU

EH Bildu koalizioak ez du hauteskunde kanpainarako propio sortutako profilik sare sozialetan. Horren ordez, kontu ofizialak erabiltzen dituzte, izan koalizioarenak berarenak (@EHbilduNafarroa), izan Adolfo Araiz (@AdolfoAraiz) edo Joseba Asiron (@josebaasiron) hautagaienak, euren mezuak zabaltzeko.

"EH Bilduri, oraingoz, ez zaio estrategia komunikatibo uniformerik antzematen", laburbildu du Dominguezek. "Traola anitz erabiltzen dituzte Twitterren, eta horrek nahasmena sor dezake, baina gauza bat aitortu behar zaie; aldaketaren aldeko traolik transbertsalena haiek asmatua da: #AgurUPSN. Hain da ona, Twitterren eta sare sozialen mugak gainditu ditu eta, gaur egun, edozein kolektibo, eragile sozial edo ezkerreko alderdiren adierazpenetan ikus dezakegu".

Hautagaiaren irudia, bestalde, "oso zaindua" dagoela uste du kazetari iruindarrak. "Kolore lauak eta argiak, alkandorak, jaka eleganteak... Topiko eta estereotipoetatik urrundu dira, eta Araizi irudi atsegina eman diote. Hala ere, mozorrotuta doan sentsaziorik ez du ematen. Oso irudi naturala da, eta hori inportantea da, bai jendaurreko ekitaldietan, baita sare sozialetan zabaldutako argazkietan ere".

PSN

PSNren hauteskunde kanpainaren arduradunek eta aholkulariek ez dute lan samurra. Alderdiaren irudia gainbeheran egon da azken urteetan, besteak beste aldaketaren aldeko mezua zabaldu ostean UPNrekin koalizioan gobernatzeagatik. Horrek erabat baldintzatu du, Dominguezen ustez, alderdi sozialistak aurtengo bozetan eman nahi duen irudia. "Bere tokia bilatu behar du oraindik PSNk, bai Nafarroako agertoki politikoan, baita Interneten ere".

Izan ere, azken asteetan kanpaina "nahasia" egin dute sozialistek sare sozialetan: "Hiru traol nagusi erabili dituzte orain arte, #NavarraEnComun, #TodosConMaria eta #GeneracionN, eta ez dago argi zein izanen den kanpainaren lelo ofiziala".

Zentraltasunaren eta moderazioaren ikur bilakatu nahi izan dute Maria Txibite hautagaia. UPNren gobernutik erabat aldenduta irudikatu dute eta, aldi berean, galdutako sinesgarritasuna berreskuratu nahian. "Nabarmentzekoa da, adibidez, ez dutela aldaketa hitza inoiz erabiltzen, ez Twitterren, ez inon. Ezta deskuiduan ere. Zergatik? Bada, 2007an eta 2011n gertatutakoaren ostean, mezu hori erreta dagoelako; gastatuta, erabat", azpimarratu du komunikazioan adituak.

Hala ere, moderazioaren eta ilusioaren arteko oreka mantentzea "zaila" dela uste du Dominguezek. "Efektu kolpe bat eman beharko luke PSNk orain, kanpainaren protagonismoa lortu nahi badu. Bestela, beste alderdien itzalean geldituko da".

GEROA BAI

Azkenaldian, Geroa Bai koalizioak bi lelo erabili ditu sare sozialetan nagusiki: Orain bai eta Guztion Nafarroa. Dominguezen esanetan, "egokiak, gogoratzeko errazak eta atseginak" dira biak ala biak. "Oro har, traolekin asmatu egin dutela esanen nuke". Guztion Nafarroa leloak, ordea, PSNren kanpaina gogora ekar dezakeela nabarmendu du kazetari iruindarrak.

Geroa Bairen kanpainaren bigarren ardatza mezuaren "pertsonalizazioa" izan da, Dominguezen ustez. "Logikoa da hori egitea, Uxue Barkos animalia mediatiko bat delako: ezaguna da, ibilbide luzea egin du... Hala ere, estrategia berbera erabili dute Itziar Gomez Iruñeko alkategaiarekin, eta kasu horretan ez dut uste estrategia egokiena denik". Horren adibide dira, besteak beste, Uxuebarkos.com eta Itziargomez.com webguneak.

Horrez gainera, indar handiagoko mezuren bat faltan sumatu du Dominguezek, "Nafarroa Bai koalizioaren Polietika famatuaren gisara". Hala ere, ñabardurak ñabardura, Geroa Bairen kanpaina "ona" izaten ari dela uste du.

EZKERRA

Sare sozialek eskaintzen dituzten aukerak "oso modu egokian" baliatu ditu ezkerreko koalizioak, kazetariaren esanetan. @KaixoCambio izeneko erabiltzailea sortu zuten Twitterren, eta ezkerreko aldaketa baten aldeko mezuak zabaldu dituzte horren bidez azken hilabeteetan. Kaixo Cambio lelo eta traola gisa ere erabili dute askotan. "Motza da, gogoratzeko erraza eta kakofonikoa; euskaraz nahiz gaztelaniaz idatzita dago eta mezua positiboa da. Hori guztia kontuan izanda, lelo bati eska dakizkiokeen helburu guztiak betetzen dituela esan dezakegu".

PODEMOS AHAL DUGU

Dominguezen aburuz, goiz da oraindik Ahal Dugu-ren komunikazio estrategia aztertzeko. "Asko falta zaie oraindik. Laura Perez hautagaiak duela gutxi zabaldu zuen Twitterreko kontua, eta ez du asko erabiltzen. Podemosen kontu ofizialaren bertsioak egiten dituzte nagusiki".

2015-04-242015-04-24Aisialdia, Albisteak, Ekonomia, Euskara, Gizartea, Kultura

Nafarroako Hitza puntueus da

Jon Ordoñez Argia, sinplea eta irakurterraza”. Hala azaldu zien atzo Ion Orzaiz Nafarroako Hitza-ko zuzendariak webgune berriak zer izan nahi duen eta nolakoa izango den aurkezpenean. Zaldiko Maldiko elkartean egin zuten aurkezpena Orzaizek eta Martxelo Otamendi BERRIAko zuzendariak. Aurkezpenean izan ziren, besteak beste, Patxi Zabaleta Aralarreko parlamentaria, Mikel Bujanda eta Juan Kruz Lakasta Euskalerria Irratikoak eta Garbiñe Petriati...

2015-04-232015-04-24Laguntzaileak

Alderdi politikoak eta sare sozialak, biharko ‘Hitza’-n

2015-04-232015-04-23Albisteak, Euskara, Gizartea, Kultura

Aldaketa ardatz, ‘Hitza’-ren eta Euskalerria irratiaren solasaldi zikloan

Badator aldaketa. Azken urteetan, nafar gizarteak askotan entzun du esaldi hori, ordezkari politiko batzuen zein besteen ahotan. Gehienetan, gainera, aldaketa hitzak eragindako ilusioak etsipenari eta amorruari bide eman dio. Oraingo honetan, ordea, haize berriaren freskotasuna inoiz baino nabarmenagoa da, eta ez dio soilik politikari edo alor instituzionalari eragiten. Egoera politiko eta ekonomiko nahasiaren erdian, itxaropen...

2015-04-222015-04-22Albisteak

Nafarroan, inoiz baino gehiago

Jokin Sagarzazu / BERRIA Maiatzaren 24an bozetan, Nafarroako Parlamenturako inoiz baino zerrenda gehiago aurkeztuko dira, 1983an hautatze sistema aldatu zutenetik, bederen. Denera, hamalau alderdi ariko dira lehian, baina orain arte eginiko inkestetako datuak berretsiko balira, haietarik zazpi-zortzik baino ez lukete aukera izango parlamentariren bat lortzeko: UPN, PSN, EH Bildu, Geroa Bai, PPN, Ezkerra, Ahal Dugu...

2015-04-172015-04-21Albisteak

Lau urte alkandora urdinekin

Espainiako izaera zatiezinaren parte da Nafarroa. Nafarrak, nafar diren heinean, espainolak dira. DNE Derecha Navarra y Española -Naparro ta Españico Escuñe alderdiaren printzipio ideologikoen artean, hori da lehena, baina gainontzekoek ere argi eta garbi azaltzen dute alderdiaren izaera ultranazionalista, eskuindar eta katoliko sutsua: "Bizi guztiko kartzela zigorraren aldekoak gara, eta baita zigorrak, murrizketarik gabe, osotasunean betetzearen aldekoak ere"; "funtsezkotzat jotzen dugu legez kanpoko immigrazioa zorrotz kontrolatzea, ez baita gizartearen garapenerako lagungarria"; "gizonaren eta emakumearen arteko ezkontzatik sortutako familia da gizartearen oinarria eta ardatza, bestelako ezkontzarik ez da existitzen"; "milaka urteko vascuence jatorrizkoa babesten du DNEk, ikastolen, euskaltegui-en eta euskara batuaren laguntzaren beharrik ez duen hori"... Zerrenda luzea da.

Printzipio horiekin aurkeztu zen DNE 2011ko foru eta udal hauteskundeetara, eta emaitza kaskarrak erdietsi zituen: ez zuen parlamentari bakar bat ere eskuratu, eta Nafarroako hamaika udalerritan lehiatu arren, zinegotzi bakarra lortu zuen Leitzan. Hautetsontzietan jaso ez zuen babesa azpijokoen bidez lortzea erabaki zuen orduan Nieves Cipresen alderdiak, eta udalbatzarik gabeko bi herritara zuzendu zuen begirada: Garinoain eta Lukinera.

Behin-behineko batzorde banak gobernatzen zituzten udalerri txiki horiek, hautagaitzarik ez baitzen aurkeztu. DNEk abagunea baliatu zuen zinegotzirik gabeko herri horietara paraxutistak bidaltzeko, eta inori ezer esan gabe, sekretupean kasik, zerrendak aurkeztu zituen Garinoainen eta Lukinen. 2011ko azaroan egin ziren ezohiko bozak.

Eskuin muturraren azpijokoaz jabetu eta berehala, mobilizatzen hasi ziren herri bateko zein besteko bizilagunak. Botoen %5 lortu ezean, DNEk ez zukeen ordezkaritzarik izanen; beraz, boto zuria emateko deia egin zuten herritarrek. Lukinen, boto bakarra jaso zuen eskuin muturrak —Nieves Cipres alderdiko buruak "abertzaleen mehatxuei" egotzi zien emaitza—. Garinoainen, berriz, hemezortzi pertsonak eman zioten babesa eskuin muturrari. Botopaperen %5,6 lortuta, udalbatza osatzen duten zazpi zinegotziak eskuratu zituen DNEk.

Hauteskunde gauean bertan hasi zen amesgaiztoa garinoaindarrentzat. Udaletxe aitzinean protesta egin zuten 500 bat bizilagunek, eta iruzur egitea leporatu zieten eskuindarrei. Foruzainek eskoltaturik atera ziren zinegotzi berriak, eta iritsi bezala alde egin zuten: autoko kristal belztuen atzean ezkutaturik, ustez gobernatu behar zuten herria ikusi behar ez izateko.

Izan ere, DNEren hautagaitzan ez zegoen garinoaindar bat bera ere. Lizarrako, Tafallako eta Tuterako militanteak jarri zituzten zerrendaren lehen postuetan, eta, AES Alternativa Española alderdi xenofobo kristauarekin sinatutako itunaren ondorioz, eserleku bana eman zieten Madrildik etorritako bi ultraeskuindarri.

Herritarrek protesta ekintza ugari antolatu zituzten bozketaren hurrengo egunetan, eta, horiei esker, Gonzalo Vicuña alkategaiak uko egin zion karguaren zina egiteari. Hori dela eta, zerrendako bigarrena izendatu zuten alkate, Javier Etxarri, 2012ko urtarrilaren 4an. Hala ere, dimisioak etengabeak izan dira agintaldi osoan: DNEren zerrendan zihoazen zazpi pertsonetatik seik kargua utzi dute azken hiru urteetan.

Garinoaingo udal gobernu taldeak hartutako lehen neurriak hautsak harrotu zituen herrian: ikurren legea baliatuz, Espainiako bandera udaletxean jartzea. "Garinoain herri txikia da, 500 bat biztanlekoa, eta inoiz ez dugu banderarik eduki, haizeak hondatzen dituelako", azaldu du Aritz Intxusta kazetari eta Garinoaingo bizilagunak. "Hala eta guztiz ere, alkatea tematu egin zen gai horrekin, eta ikurren legea betetzera behartu zuen udala". Intxustaren ustez, mahai gainean lehen kolpea ematea izan zen hori. Indar erakustaldi hutsa.

Ordutik, DNEk Garinoainen egindako lana "hutsaren hurrengoa" dela uste dute herriko biztanle gehienek. "Legeak ezarritakoaren arabera, osoko bilkuretara etortzen ziren hiru hilabetean behin. Eta kito. Ez zuten besterik egiten". Utzikeria horrek hainbat arazo eragin dizkio herriari. Intxustaren irudiko, udal gobernu taldeak "erabateko gaitasunik eza" erakutsi du behin baino gehiagotan, eta herritarrak izan dira hutsunea bete dutenak.

"Udaletxea, esate baterako, aspaldi konpondu behar zuten, egitura arazo larriak zituelako, baina ez zuten ezertxo ere egin, eraikina hustera behartu zituzten arte. Ez dira jabetzen herrian gertatzen denaz", dio kazetariak. "Nafarroako Administrazio Auzitegiak behin baino gehiagotan zigortu du udala, utzikeriaz jokatzen duelako, duen erantzukizunari uko eginez".

Axolagabekeriaz gain, DNEren agintaldiaren bigarren ezaugarri nagusia alkatearen eta zinegotzien jarrera oldarkorra izan da. "Hainbat bizilagun auzibidean jarri gaituzte, alkatearen eta zinegotzien kontrako ustezko jazarpenean parte hartu dugulako, baina, gerora, gure kontrako frogarik ez zegoela eta esandako guztia gezurra zela frogatu da epaitegian. Nire kontrako salaketa jarri zuten, protesta ekintza batean parte hartu nuelakoan. Epaiketan, alkateak serio demonio esan zuen mehatxu egin niola, baina egun horretan ez nengoen Garinoainen, Iruñean baizik. Lanean".

Beste zenbait bizilagunek 150 euroren isunak ordaindu behar izan dituzte alkateari oihu egiteagatik edo osoko bilkurak oztopatzeagatik. "Ematen du herritarrak zigortu nahi dituztela. Murriztu egin dituzte elkarteei ematen zaizkien diru laguntzak, eta, aldi berean, udal zergak bikoiztu egin dituzte, inongo justifikaziorik eman gabe".

Alternatiba, auzolanean

Udalaren jarrera ikusita, alternatiba eraikitzen hasi ziren garinoaindarrak 2012an. Lehen bilera horietan sortu zen Aupa Garinoain elkartea, eta herritarrak oso harro daude auzolanari esker lortu dutenaz. "Krisi honek alde on bat izan du. Herritarrak batu egin gara, ideologiak alde batera utzita, inongo legitimitaterik ez duen udal horri aurre egiteko: UPNko boto-emaileak izan ala ezker abertzaleko militanteak izan, denok egin ditugu kontzesioak, proiektu bateratu bat sortze aldera", azaldu du Intxustak. Hamaika lan egin ditu Aupa Garinoain plataformak; besteak beste, herriko jaiak antolatu, futbol zelaia konpondu eta bideetako garbiketa egin. Agintaldia amaituta, hauteskunde zerrenda bat ere osatu dute, maiatzeko bozetan parte hartzeko. Eta alkandora urdinen amesgaiztoa behin betiko ahazteko.

2015-04-172024-02-02Albisteak, Elkarrizketa, Elkarrizketak

“Erreminta baliotsua da umorea jendearen arreta erakartzeko”

Egileek ez zuten espero, baina oihartzun handia izan du Ahotsa.info agerkari digitalak En tierra hostil saioan oinarrituta (Antena3) egindako parodiak. Majaris de la Sorna fikziozko pertsonaiak, kamera eskuan, Iruñean gertatzen diren eskubide urraketak jaso eta zabaldu ditu. Harekin batera, Sergio Labaien Ahotsa-ko kidearekin ere (Iruñea, 1975) batu da Nafarroako Hitza, sare sozialetan bolo-bolo ibili den fenomenoaz solastatzeko.

Majaris, hona etorri aurretik, ba al zenuen Euskal Herriko egoeraren berri?

MAJARIS DE LA SORNA: Euskaldun asko dago Venezuelan, baina EAJkoak dira gehienak, eskuinekoak. Beraz, ez nuen Euskal Herriko egoeraren berri zehatzik. Hona etortzean konturatu naiz.

Zein da ezagutu duzun egoera?

M.S.: Tamalgarria da. Larria da Euskal Herrian gertatzen den giza eskubideen urraketa. Espainiako Gobernuko malandroek [gaiztaginek] asko hitz egiten dute Venezuelaz, baina ez dute hemengoaz ezer esaten, ezta Saudi Arabiaz edo Israelez ere.

Ahotsa.info-ren proiektua da hau. Nola sortu zen halako zerbait egiteko ideia?

SERGIO LABAIEN: Amorrua sentitu genuen En tierra hostil programa ikustean. Hipokrita iruditu zitzaigun: nor eta espainiarrak munduan zehar, giza eskubideez hitz egiten... Munduaren historian Espainia izan da-eta giza eskubideak gehien urratu dituen herrialdeetako bat! Ez dago 500 urte atzera egin beharrik, gaur egun ere ikusten dugu hori, besteak beste, Euskal Herriari eta Kataluniari erabakitzen uzten ez zaienean. Beraz, hipokrisia hori agerian uztea zen helburuetako bat. Bestetik, Euskal Herrian gertatzen dena mundu osora zabaltzeko beharra ere bagenuen. Bi beharrek bat egin zuten proiektu honetan. Hasieran ez genuen asmo handirik ere. Grazia egiten zigun kontuak, baina ez genuen uste halako dimentsioa hartuko zuenik.

Nola daramazu arrakasta, Majaris?

M.S.: Ongi dago, batez ere jendeak tragoak ateratzen dizkidalako kalean. Kontua da orain ez zaidala erraza izango modu isilean lan egitea. Aberri Egunean nabarmena izan zen hori: jendea niri begira geratzen zen.

Uniformea aldatu beharko duzu agian.

M.S.: Bai, egia esan, Venezuelako kamisetak eta kaskoak ez dute asko laguntzen oharkabean pasatzen. Kamuflajezko prakek ere ez, baina horiek nire berezko jantziak dira.

Erreportajea argitaratu eta berehala hasi dira eskuineko hainbat hedabide Ahotsa.info-ren aurka egiten.

S.L.: Gidoiarekin bat zetorren kriminalizazioa. Argi genuen erreportaje horrek oihartzuna bazuen Espainiako prentsa ere tartean agertuko zela. Bilatu ere bilatu genuen. Gure asmoa zen bideoa atera, Venezuelak jaso zezala, eta gero, guk abisua pasatzea Espainiako komunikabideei. Eta horretarako troll bat ere bagenuen Twitterren, albistea Espainiako hedabideetan zabaltzeko. Azkenean ez genuen horren beharrik izan, benetako trollak agertu zirelako, Espainiako hedabide eskuindarrak, alegia. Egia da badugula bertigo pixka bat, aurrekariengatik batez ere. Badakigu zer diren eskuineko hedabideak, eta zer arrisku daukagun. Baina momentu erabakigarria dugu Nafarroan, eta dena eman behar dugu. Ahotsa.info-ren borondatea hori da, esprint komunikatibo bat egitea erregimena botatzeko. Alde horretatik, gure ekarpena egiten jarraituko dugu, mehatxu eta presioen gainetik.

Zuek egindakoa beste toki askotan agertzea lorpena izan da?

S.L.: Bai, akaso Latinoamerikan izandako oihartzuna da interesgarriena. Nahiz eta parodia bat izan, jende asko hasi da Euskal Herriaren ideia gatazkarekin eta eskubideen urraketarekin lotzen. Satira bat dago oinarrian, baina horri esker jende askok jakin du Iruñea izeneko hiri bat dagoela, Euskal Herrian dagoela eta bertan errepresioa eta eskubideen urraketa dagoela. Iruñea zezenengatik soilik ezagutzen zuenak orain badaki hemen herri bat dela, eta herri horri ez zaiola bere etorkizuna erabakitzen uzten.

UPNk eta PPk ere egin dute zuen erreportajearen aurka.

S.L.: Surrealista izan zen hori. UPN agertu zen, errealitatea eta fikzioa nahasten. Bila dezagun kontrako egoera: irudika ezina da Sortu edo Bilduko norbait agertzea 8 apellidos vascos pelikula debekatzeko eskatzen. Alderdi politiko bat satira politiko bati erantzuten hasten zaionean, galdu du partida. Suposatzen baita alderdi politikoek errealitatearen mailan jarduten dutela. Beraz, alderdi batek Majaris de la Sorna bezalako pertsonaia bati erantzuteak ongi erakusten du zein den Nafarroan dugun klase politikoa.

Beldur zara, Majaris?

M.S.: Ez. Kontrakoa, jendeak elkartasun mezuak helarazten dizkit, eta zoriontzen nau. Egia da hurbileko tokietan soilik ibiltzen naizela. Agian, larunbat batean Gazteluko plazara pote bat hartzera joaten banaiz, norbaitek zerbait esango dit.

Zer dio zure familiak?

M.S.: Beti izan naiz familiako ardi beltza; beraz, jada ez daude nirekin harrituta. Euskal Herriko egoerarekin bai, ordea. Harrigarriak zaizkie hainbat gai; besteak beste, presoena, etxe kaleratzeena, Europaren eta Afrikaren arteko mugetan gertatzen diren erasoak...

Hara zoazenean, izango duzu gauza onik kontatzeko.

M.S.: Batez ere hemengo jendearen elkartasuna nabarmenduko nuke. Latinoamerikan uste izan dugu Europan ez dagoela elkartasunik. Eta, beraz, harrigarria egin zait ikustea jendeak elkartasunez erantzuten duela arazoen aurrean, besteak beste, herri harresietan. Horretaz gain, janaria eta patxarana ere asko gustatu zait.

Azkenaldian, formatu berriak ari zarete lantzen Ahotsa.info-n.

S.L.: Gai eta pertsonengana modu garratzago batean hurbiltzen hasi gara. Euskal politikaren geldialdia gainditu nahi genuen: badirudi prentsaurrekoak baino ezin direla egin, euskal politikariak nahiz herri mugimenduetako kideak paper baten aurrean bakarrik sentitzen direla eroso. Guk kaleko kazetaritza egin nahi genuen, kalera atera.

Ez da erraza gai serioez barre egitea...

S.L.: Umorea erreminta baliotsua da jendearen arreta erakartzeko. Politikari buruzko ohiko bideo batek, agian, ez du 150 bisita baino gehiago izanen. Irudimentsua eta umoretsua den bideo batek, ordea, arreta erakar dezake. Komunikazioaren helburua, azken finean, mezu bat helaraztea da. Guk lortu dugu hori.

Noiz arte izango da Majaris gure artean?

S.L.: Berez, Euskal Herrian hiru erreportaje grabatzeko kontratua du Venezuelako telebistarekin. Negoziazioetan ari gara hori luzatzeko, baina irizpide zorrotzak ditu telebistak, eta, beraz, baliteke Majarisek alde egin behar izatea. Hala balitz, eta Iruñean pertsona maitatua dela jakinda, deialdia egingo genuke, jendea autobus geltokira joan dadin, agurtzeko.

2015-04-162015-04-21Albisteak, Nafarroa

“DNE kanporatu dugu, baina gauza bera gerta dakioke beste herri bati”

Urduri dago Iñigo Arregi (Garinoain, 1971). Alkategai izendatu berri dute, Garinoaingo hautagaitza herritarraren barruan, eta bozak irabaziko dituela ongi dakien arren —seguru asko, beste alderdirik ez baita aurkeztuko—, fokuen azpian egoteak ez dio zirrara berezirik eragiten. "Argazkia ere eginen didazue?", esan, eta hasperen bat itzurtzen utzi du, irribarrez. "Tira, ohitu beharko dut".

Zergatik erabaki zenuen zerrendan izena ematea?

Iaz hasi ginen hauteskunde zerrenda bateratu bat osatzeko planak egiten, baina inork ez zuen alkate izan nahi. Herri txiki batean, kargu publikoa izatea ez da pagotxa, buruhaustea baizik. Azkenean, zerrenda irekiak egitea otu zitzaigun, eta herriaren alde lan egiteko prest geundenok izena eman genuen. Nire izena izan zen gehien bozkatua, eta, beraz, ni izendatu ninduten zerrendaburu.

Nolakoak izan dira azken lau urteak?

Oso gogorrak. Garinoainez fitsik ere ez zekien jendeak eskuratu zuen udala 2011n, eta espero genuen huraxe egin dute legealdi osoan: polemikak eta arazoak sortu dituzte publizitatea lortzeko, eta kolpe zorrik ere ez dute jo.

Baina herritarrek buelta eman diozue egoerari...

Bai, hori izan da honek guztiak izan duen alde positibo bakarra, elkarlan horri esker kalteak ez baitira larriagoak izan. Herritarrok gure gain hartu ditugu udalak egin beharreko lan asko: futbol zelaia mantentzea, kaleak garbitzea, bideetako sasiak moztea, jaiak antolatzea... Horri esker ikusi dugu administrazioa bigarren planoan gera daitekeela, inportanteena beherago baitago: jendea da udalerri bat mugiarazten duena.

Aginte ofizialetik kanpo, udal alternatiboa osatu duzue, beraz?

Hori, agian, gehiegitxo esatea da. Legez, udalak baditu betebehar batzuk, ordezkaritza funtzio batzuk, eta horiek ezin ditu beste inork bete; baina eguneroko zeregin txikiei dagokienez, herritarren arteko auzolanak aise ordezka dezake administrazioaren egitekoa.

Zeintzuk izan dira, zure ustez, kasurik larrienak?

Abiadura handiko trenaren proiektuak, adibidez, bitan zatitzen du Garinoain, eta zirriborroa udalaren eskuetara heldu zenean, DNEko zinegotziek ez zuten karpeta ireki ere egin. Begiratu gabe sinatzen dute dena, hiru hilabetean behin bakarrik etortzen direlako herrira. Bestalde, udaletxeak egiturazko arazo larriak zituen, baina konponketa lanak ez zituzten baimendu, beranduegi izan zen arte. Azkenean, hustu egin behar izan zen eraikina. Han zegoen musika eskola ere, eta auzokideok arduratu ginen beste egoitza bat atontzeaz, zerbitzua eten ez zedin. Gaurdaino, alkateak ez du gaiaz galdetu ere egin.

Horri guztiari kalte ekonomikoa ere gehitu behar zaio.

Gure kalkuluen arabera, Garinoaingo familia bakoitzari 600 euroren galera eragin dio udal gobernu talde honek. Hainbat salaketa aurkeztu ditugu Nafarroako Administrazio Auzitegian udalaren kontra, eta epaiketak irabazi arren, herritarrok pagatu behar izan ditugu, alkateak ez baititu prozesuak bere poltsikotik ordaindu, udalaren diruarekin baizik. 27.000 euro galdu dira, sententzietan bakarrik. Eta horiek ez dira udalaren kontuetan ageri.

Jazarpen baten biktima dela dio alkateak. Egia al da hori?

Ez. Aitzitik, bera eta bere alderdikideak dira herritarrei jazartzen zaizkienak. Bizilagunak joaten gatzaizkionean, egiten duen lehen gauza Guardia Zibilari deitzea da. Eta gero, gainera, salaketa jartzen dizu, ustez, istiluak sortzeagatik. Indarkeriaz jokatzen dugula dio, baina udaletxeko idazkariek eta gainontzeko langileek ziurta dezakete hori gezurra dela, eta bera dela giroa narrasten duena.

Amaitu da amesgaiztoa?

Kostata, baina lortu dugu DNE kanporatzea. Hala ere, legeak eta instituzioek ez dute bermatzen halakoak errepikatuko ez direnik. Maiatzean gauza bera gerta dakioke beste herri bati.